Οικονομία|13.03.2021 20:47

Ο κορονοϊός έβαλε «ταφόπλακα» στο πρόγραμμα Golden Visa

Θεμιστοκλής-Ανδρέας Μπάκας

Η Ελλάδα μέχρι 5 Ιανουαρίου 2020 είχε εκδώσει συνολικά 8.011 άδειες διαμονής golden visa σε επενδυτές αγοραστές ακινήτων και αν συνυπολογίσουμε και τα μέλη της οικογένειας τους αγγίζουμε τις 23.785.

Οι Κινέζοι επενδυτές- αγοραστές αποτελούν διαχρονικά τους πρωταγωνιστές του προγράμματος golden visa στη χώρα μας με 5.927 άδειες σε επενδυτές και αν συνυπολογίσουμε και με τα μέλη της οικογένειας τους, τις 17.875.  Παράλληλα, βάση των στοιχείων που προκύπτουν από τα δεδομένα, η χώρα μας ανά επένδυση – αγοραστή ακινήτου, έχει εκδώσει 2,96 άδειες διαμονής σε αγοραστές και μέλη της οικογένειάς του. Δηλαδή, ανά επένδυση που πραγματοποιείται, χορηγούνται 2,96 άδειες διαμονής.

Διαβάστε επίσηςΑκίνητα: Τέλος στη γραφειοκρατία - Με ένα κλικ ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις

Αξίζει να αναφέρουμε ότι τον μήνα Ιανουάριο 2020 είχαν εκδοθεί Πανελλαδικά 242 άδειες golden visa σε Κινέζους επενδυτές ακινήτων. Σίγουρα ένα μεγάλο μέρος των αδειών που εκδόθηκαν εντός του Ιανουαρίου 2020, αφορούσαν αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2019, λόγω της μεγάλης καθυστέρησης – γραφειοκρατίας  χορήγησης της άδειας διαμονής στους επενδυτές.

Σύμφωνα πλέον με τα νέα στοιχεία του Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου - Γενική Γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής, για το σύνολο του έτους 2020 έως και 5/1/2021 εκδόθηκαν συνολικά 403 νέες άδειες golden visa σε πολίτες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης που επένδυσαν κατ΄ ελάχιστο το ποσό των 250.000 € σε ακίνητα. Με λίγα λόγια στο 11μηνο του 2020 εκδόθηκαν 161 νέες άδειες golden visa στο σύνολο των επενδυτών ακινήτων όλων των εθνικοτήτων συμπεριλαμβανομένων και των Κινέζων, όταν το 2019 είχαν εκδοθεί συνολικά 3.504 άδειες golden visa.

Απώλειες 95,4% το 2020 σε σχέση με το 2019 από το πρόγραμμα golden visa στην Ελλάδα

Η μείωση που καταγράφεται αν θεωρήσουμε ότι οι άδειες golden visa που εκδόθηκαν εντός του Ιανουαρίου 2020, αφορούσαν αγοραπωλησίες του 2020, αγγίζει το 88,4%, ενώ αν θεωρήσουμε ότι οι εκδόσεις αδειών golden visa που εκδόθηκαν εντός του Ιανουαρίου 2020 αφορούσαν αγοραπωλησίες του 2019 που λόγω της μεγάλης καθυστέρησης – γραφειοκρατίας  χορήγησης της άδειας διαμονής, οι απαιτούμενες διαδικασίες υλοποιήθηκαν εντός του Ιανουαρίου2020, τότε η μείωση αγγίζει το 95,4%. Ουσιαστικά αυτά τα νούμερα καταγραφούν σχεδόν την μηδενική συνεισφορά του προγράμματος golden visa στην ελληνική οικονομία για το 2020.

Παράλληλα, αν συγκρίνουμε τους απόλυτους αριθμούς των αδειών που εκδόθηκαν εντός του 2020 συμπεριλαμβανομένων και των 242 σε Κινέζους επενδυτές τον μήνα Ιανουάριο που λογικά αφορούσαν αγοραπωλησίες του 2019, τα νούμερα μας γυρίζουν στο 2015 που το σύνολο των νέων αδειών χορήγησης golden visa σε επενδυτές ήταν μόλις 408. Παράλληλα, αν θεωρήσουμε ότι εντός του έτους 2020, οι μήνες που επιτρέπονταν τα ταξίδια ήταν από Ιανουάριο έως και Φεβρουάριο και από τον Ιούνιο έως και τον Οκτώβριο, τότε με έναν απλό υπολογισμό, στους 7 «ανοιχτούς» μήνες εκδίδονταν 57 ή 23 άδειες το μήνα αν δεν συμπεριλάβουμε τις άδειες του Ιανουαρίου 2020 . Τα αποτελέσματα δεν είναι θετικά και βάση των άνωθεν, οι πολυπόθητες επενδύσεις που θα συσσωρεύονταν τους καλοκαιρινούς μήνες από πολίτες εκτός Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης στην εγχώρια κτηματαγορά με στόχο την golden visa τους καλοκαιρινούς μήνες δεν πραγματοποιήθηκαν.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι στα τέλη του 2019,η νέα χρονιά, το 2020, είχε χαρακτηριστεί ως η χρονιά των Κινέζων επενδυτών  για την Ελλάδα με 800εκατ. € προγραμματισμένες επενδύσεις στην ακίνητη περιουσία της χώρας μας, δηλαδή περίπου 3.200 επενδυτές Κινέζοι αν το ελάχιστο ποσό επενδύσεων ήταν 250.000 €.  Δυστυχώς η πανδημία του κορονοϊού, έβαλε «ταφόπλακα» στο πρόγραμμα golden visa για το 2020 στην ελληνική οικονομία.

Απώλειες μόλις 5% το 2020 σε σχέση με το 2019 η Πορτογαλία στο πρόγραμμα golden visa μέσω επένδυσης σε ακίνητα

Κράτη μέλη της Ε.Ε που διαθέτουν προγράμματα golden visa, με στόχο να τονώσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον εν μέσω covid-19 των αλλοδαπών επενδυτών και με στόχο την εισροή ξένων κεφαλαίων στην εγχώρια οικονομίας τους, προέβησαν σε αλλαγές που προσέλκυσαν το επενδυτικό ενδιαφέρον ακόμη και εν μέσω πανδημίας και κατάφεραν να έχουν απώλειες μόλις της τάξεως του 5%  σε σχέση με το 2019.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Πορτογαλία όπου το 2019 είχε χορηγήσει 1.245 άδειες διαμονής σε επενδυτές – αγοραστές ακινήτων εκτός Ε.Ε , ενώ το 2020 οι χορηγήσεις αδειών golden visa άγγιξαν τις 1.182. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το πρόγραμμα golden visa στην Πορτογαλία προϋποθέτει επένδυση 350.000 € για παλαιά ακίνητα που χρίζουν ανακαίνισης και απαιτούν έγκριση από την υπηρεσία SEF του Υπουργείου Εσωτερικών ή 500.000 € αν πρόκειται για νεόδμητα .

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που εκδόθηκαν από τη SEF (Serviço de Estrangeiros e Fronteiras – υπηρεσία ενσωματωμένη στο Υπουργείο Εσωτερικών (ΜΑΙ) ), το πορτογαλικό πρόγραμμα golden visa ουσιαστικά έχει παραμένει ανέγγιχτο από την παγκόσμια πανδημία. Μέχρι το τέλος Αυγούστου 2020 η Πορτογαλία είχε ήδη εκδώσει περισσότερες από 900 άδειες παραμονής σε επενδυτές, δηλαδή περίπου το 73% του συνόλου για το 2019 σε μόλις οκτώ μήνες. 

Παράλληλα, όχι μόνο οι εγκρίσεις αιτήσεων ήταν υψηλές, αλλά και το ύψος των επενδύσεων κάθε μήνα ήταν πολύ σημαντικό για την Πορτογαλική οικονομία. Ο Μάιος του 2020 αποδείχθηκε ο πιο εντυπωσιακός μήνας για την Πορτογαλία με 136.913.745€ επενδύσεων σε ακίνητα σε μόλις ένα μήνα, παρά το ότι βρισκόταν στα βάθη μιας παγκόσμιας πανδημίας. 

Τα στοιχεία παρέμειναν υψηλά και τον Ιούνιο, με πάνω από 83 εκατομμύρια ευρώ σε συναλλαγές ακινήτων και πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ τον Ιούλιο.  Τα άνωθεν αποτελέσματα είναι αξιοσημείωτα λαμβάνοντας υπόψη τον αρνητικό αντίκτυπο που είχε το ξέσπασμα του κορωνοϊού σε άλλες οικονομίες και αγορές ακινήτων σε όλο τον κόσμο.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην Πορτογαλία το δεύτερο τρίμηνο του 2020, επενδύθηκαν από Κινέζους υπηκόους συνολικά 37 εκατομμύρια ευρώ (58,90 εκατομμύρια $) που είναι το διπλάσιο των δαπανών τους σε σχέση με όλο το 2019, αναφέρουν επαγγελματίες του κλάδου στην Πορτογαλία.   Παράλληλα, μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου, οι έρευνες – οι αναζητήσεις για αγορά ακινήτων από επενδυτές από την Κίνα σημείωσαν αύξηση 176% στην Πορτογαλία. 

Μέχρι σήμερα, το πρόγραμμα  golden visa της Πορτογαλίας έχει αποφέρει επενδύσεις αξίας άνω των 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από την έναρξή του το 2012 και έχουν χορηγηθεί περισσότερες από 15.500 θεωρήσεις διαμονής. Η χώρα μας σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Enterprise Greece από το 2013 που αποτελεί και το έτος έναρξης του προγράμματος έως το 2020 είχε έσοδα 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι εκδόσεις αδειών άγγιξαν τις 23.785 με όριο επένδυσης minimum τις 250.000€, όταν στην Πορτογαλία το minimum όριο επένδυσης είναι 350.000€ για παλαιά ακίνητα ( που χρίζουν ανακαίνισης και απαιτούν έγκριση από την υπηρεσία SEF) και 500.000€ για τα νεόδμητα.

Κατανοούμε όλοι μας ότι η Ελληνική οικονομία όσον αφορά το πρόγραμμα golden visa έχει μειωμένα έσοδα σε σχέση με την Πορτογαλία κατά 63,63%, ενώ έχει εκδώσει κατά 53,45 % περισσότερες άδειες για επενδυτές πολίτες εκτός  Ε.Ε.

Η χώρα μας διαθέτει όλα τα κατάλληλα «εργαλεία» νομοθετικά πλαίσια που τις επιτρέπουν να προβεί σε αλλαγές που θα στοχεύσουν στην άμεση προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων. 

Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο Ν 4143/2013, παρέχεται άδεια πενταετούς διαμονής με δικαίωμα ανανέωσης σε πολίτες τρίτων χωρών εφόσον καταστούν ιδιοκτήτες ακινήτων των οποίων η αξία υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ (μειωμένο κατά 250.000 ευρώ σε σχέση με την Πορτογαλία).

Σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές του Υπουργείου Ανάπτυξης και με στόχο την αποφόρτιση της Αττικής, με Κοινή Υπουργική Απόφαση των συναρμόδιων υπουργείων μπορούν να καθορίζονται τα όρια επένδυσης σε ακίνητα με σκοπό την χορήγηση άδειας διαμονής για περιοχές εκτός Αττικής.

Το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει σχεδιάσει αλλαγές στα όρια αξιών επένδυσης,  με αρχική σκέψη τον ορισμό διαφορετικών αξιών επένδυσης για την Αττική και την περιφέρεια. Πιθανόν να υπάρξει αύξηση του ορίου επένδυσης στην Αττική, ενώ στην επαρχία το όριο επένδυσης να παραμείνει στις 250.000 ευρώ ή και να διαμορφωθεί λίγο χαμηλότερα.

Παράλληλα, έχει σχεδιάσει σημαντικές αλλαγές που σχετίζονται άμεσα με τον έλεγχο της αξίας του ακινήτου στο οποίο έχει επενδύσει ο αλλοδαπός επενδυτής που στο πλαίσιο του προγράμματος αιτείται τη χορήγηση άδεια διαμονής. Πιο συγκεκριμένα, δεν θα αρκεί για τη χορήγηση της άδειας διαμονής η «απόδειξη» ότι έχει καταβληθεί το ποσό των 250.000 ευρώ βάσει των προδιαγραφών που ορίζει ο νόμος, αλλά ο έλεγχος της εμπορικής αξίας του ακινήτου μέσω ορκωτών εκτιμητών εγγεγραμμένων στο Υπουργείο Οικονομικών , ότι, δηλαδή, όντως ανέρχεται στο παραπάνω ποσό.

Οι άνωθεν αλλαγές βρίσκονται στην θετική κατεύθυνση και στοχεύουν πραγματικά στην ορθή θωράκιση του προγράμματος golden visa και στην προσέλκυση επενδύσεων, αλλά, αυτές οι αλλαγές θα πρέπει να οριστούν άμεσα. Την δεδομένη χρονική στιγμή η χώρα μας, η ελληνική κτηματαγορά, η ελληνική οικονομία χρειάζεται άμεσα κίνητρα που θα δημιουργήσουν ένα κύμα επενδυτών που θα στοχεύουν στη χώρα μας .

Απαιτούνται συγκεκριμένα κίνητρα που θα επισπεύσουν την προσέλκυση αλλοδαπών επενδυτών εντός του τρέχοντος έτους, έχουμε παράδειγμα την Πορτογαλία όπου ακόμη και εν μέσω πανδημίας κατέγραψε εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Αν παρατηρήσουμε τον τρόπο που κινείται η Πορτογαλία και πως προσαρμόζει άμεσα τους κανόνες και τα νομοθετικά πλαίσια που αφορούν την προσέγγιση ξένων κεφαλαίων, κατανοούμε ότι ένα ολόκληρο επιτελείο εργάζεται με έναν και μόνο στόχο, την στήριξη της κτηματαγοράς σε εθνικό επίπεδο, την στήριξη των ακινήτων που πλήττονται ή/και πρόκειται να πληγούν περισσότερο από τον κορωνοϊό (επαγγελματικά ακίνητα) , στην διατήρηση των εμπορικών αξιών, στην ανάπτυξη της οικονομίας στην επαρχία και εν τέλει στην εθνική τους οικονομία μια χρονική στιγμή που η προσέλκυση ξένων κεφαλαίων είναι ζωτικής σημασίας για τον κύκλο της εσωτερικής οικονομίας.

Θα μπορούσαμε άμεσα να ανακοινώσουμε ότι τα όρια επένδυσης στο Ν.Αττικής θα αυξηθούν από αρχές του 2022 στις 400.000€ και παράλληλα, για τους επόμενους 10 μήνες έως τα τέλη του 2021, το όριο επένδυσης από 250.000€ που είναι σήμερα, να μειωθεί μόνο στην Περιφέρεια ή/και μόνο σε συγκεκριμένες Περιφέρειες που έχουν ανάγκη.

Παρόμοιες αλλαγές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν και στα όρια επένδυσης που αφορούν τίτλους ή τραπεζική κατάθεση βάση του Νόμου 4605/2019 Άρθρο 42 παρ. Γ. , όπου εκδίδεται άδεια διαμονής για  επένδυση που υπερβαίνει σε αξία τα €400.000 (350.000€ στην Πορτογαλία), είτε ως φυσικά πρόσωπα είτε μέσω νομικών οντοτήτων . Θα μπορούσαμε για τους επόμενους 10 μήνες έως τα τέλη του 2021, το όριο να μειωθεί στις 250.000€-300.000€ για επενδύσεις που σχετίζονται με εταιρείες που πλήττονται άμεσα από την πανδημία του κορωνοϊού.  Μη ξεχνάμε ότι η μεταφορά κεφαλαίων δεν απαιτεί την φυσική παρουσία του επενδυτή. Δεν πρέπει η χώρα μας να αφήσει τον ανταγωνισμό που στοχεύει στα ασιατικά κεφάλαια να λειτουργεί μόνος του.

Η ελληνική οικονομία την δεδομένη χρονική στιγμή χρειάζεται άμεσα ξένες επενδύσεις. Η χώρα μας δεν υπολείπεται σε τίποτα, αντιθέτως ακόμη και σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία όπως η πανδημία του κορωνοϊού απέδειξε ότι μπορεί να την αντιμετωπίσει καλύτερα από πολλές άλλες χώρες τις Ε.Ε δίνοντας το παράδειγμα και αποτελώντας τον ασφαλέστερο προορισμό.

Οι επενδύσεις για να έρθουν θα πρέπει να προσαρμοστούμε άμεσα στις διεθνείς τάσεις, στα διεθνή δεδομένα και βάση του ανταγωνισμού. Απαιτείται χρονική στόχευση και ολοκληρωμένο σχέδιο.

Διαβάστε επίσης: Πού στοχεύουν τα funds που κάνουν την είσοδό τους στην ελληνική κτηματαγορά

ελληνική οικονομίαακίνηταεπενδυτέςGolden Visa