Πώς σώζονται οι συντάξεις: Σε 10 μέρες στο Eurogroup κρίνονται όλα

Μια δύσκολη άσκηση οικονοµικής διπλωµατίας για να µην περικοπούν οι συντάξεις από 1ης Ιανουαρίου 2019 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς σε περίπου δέκα ηµέρες µπορεί να έχουν κριθεί όλα, µε την Κοµισιόν να στέλνει χθες ένα πρώτο -κατ’ αρχάς θετικό- µήνυµα.

Την ίδια στιγµή ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας µιλώντας χθες στην Ολοµέλεια της Βουλής, εξαπολύοντας πυρά κατά της αντιπολίτευσης στο πλαίσιο της συζήτησης για τα αναδροµικά, δήλωνε µεταξύ άλλων απευθυνόµενος κυρίως στη Νέα ∆ηµοκρατία «φαντάζοµαι ότι µε βαριά καρδιά θα ψηφίσετε τη µη περικοπή συντάξεων που εµείς καταφέραµε», αναφερόµενος µε ρητό τρόπο στην προοπτική µη περικοπής των συντάξεων.

Οι παρασκηνιακές διαπραγµατεύσεις µπαίνουν στην τελική ευθεία, µε συγκλίσεις αλλά και διαφορές εν όψει του κρίσιµου EuroWorking Group την ερχόµενη Πέµπτη 15 Νοεµβρίου, όπου θα βγουν µολύβια και χαρτιά πριν από το Eurogroup στις 19 Νοεµβρίου, το οποίο η ελληνική κυβέρνηση πιέζει να είναι και καταληκτικό για τις αποφάσεις. Αλλωστε στις 21 Νοεµβρίου πρέπει να κατατεθεί το τελικό σχέδιο του προϋπολογισµού του 2019, όπου ιδανικά για την Αθήνα πρέπει να έχουµε ένα ξεκάθαρο βασικό σενάριο, χωρίς τις περικοπές από την 1η Ιανουαρίου 2019.

Ο δηµοσιονοµικός χώρος του 2019 θα κρίνει ποια από τα µέτρα των 765 εκατ. ευρώ µπορούν να υλοποιηθούν

Συµβιβασµός

Βασική επιδίωξη είναι να υπάρξει ένας αµοιβαία αποδεκτός συµβιβασµός που δεν θα προκαλέσει µονοµερείς ενέργειες από την ελληνική πλευρά, πυ-
ροδοτώντας ένα αρνητικό κλίµα για την οικονοµία στις διεθνείς αγορές, σε µια ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο γι’ αυτές. Βασική προϋπόθεση είναι να έχουν επιτευχθεί έως τις 19 Νοεµβρίου οι απαραίτητες συναινέσεις -µε τις απαραίτητες πολιτικές δεσµεύσεις στο παρασκήνιο- κυρίως από την πλευρά των Γερµανών, που κρατούν τα «κλειδιά» στο Eurogroup – καλώς ή κακώς.

Κεντρικός στόχος για την Αθήνα είναι να διασωθεί -παράλληλα µε την αποτροπή των περικοπών- όσο το δυνατόν µεγαλύτερο µέρος των εξαγγελιών των 765 εκατ. ευρώ, οι οποίες βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγµατεύσεων µε τους θεσµούς, καθώς ακόµη δεν έχει προκύψει οριστικός -και αµοιβαία αποδεκτός- συµβιβασµός στα δηµοσιονοµικά µεγέθη.

Χθες η Κοµισιόν µε προσεκτικές διατυπώσεις, στις φθινοπωρινές προβλέψεις της για την ελληνική οικονοµία, έκανε λόγο για µια διαπραγµάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη και επιβεβαίωσε ότι η προσδοκία είναι πως το δηµοσιονοµικό πακέτο στο οποίο θα καταλήξει αυτή η διαπραγµάτευση θα εξασφαλίζει πρωτογενές πλεόνασµα 3,5% του ΑΕΠ το 2019. Σε αυτό το σενάριο, σύµφωνα µε τις προβλέψεις της Επιτροπής, η ανάπτυξη θα µπορούσε να είναι 2,3% στη διετία 2019-2020, υψηλότερη δηλαδή από την αρκετά συντηρητική εκτίµηση 2% που υιοθετεί η Επιτροπή στην τριετία 2018-2020, στο σενάριο που εφαρµόζονται κανονικά οι περικοπές και τα αντίµετρα.

Σύµφωνα µε την Κοµισιόν, «το µέγεθος και η αρχιτεκτονική του συµβιβαστικού πακέτου παραµένουν υπό συζήτηση» και δεν έχουν ενσωµατωθεί στις βασικές προβλέψεις που ανακοίνωσε χθες η Επιτροπή.

Διαφορετικές προβλέψεις

Πρέπει να σηµειωθεί πως µε τις πολιτικές αµετάβλητες, χωρίς δηλαδή να διασωθούν οι συντάξεις, η Κοµισιόν αναµένει πρωτογενές πλεόνασµα 3,9% του ΑΕΠ τον επόµενο χρόνο.

Η Ελλάδα προβλέπει, µε τις ίδιες προϋποθέσεις, 4,2%. Η διαφορά αυτή είναι ενδεικτική των διαφορών για τον δηµοσιονοµικό χώρο του 2019, ο οποίος και θα κρίνει ποια από τα µέτρα των 765 εκατ. ευρώ µπορούν να υλοποιηθούν. Το µείγµα δεν έχει «κλειδώσει», σύµφωνα µε πληροφορίες από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ούτε ως προς τα αριθµητικά δεδοµένα ούτε όµως και ως προς τα ποιοτικά. Πρέπει όµως να επισηµανθεί η πάγια επιµονή των θεσµών σε µέτρα που έχουν και αναπτυξιακό χαρακτήρα, κυρίως δηλαδή για περικοπές φόρων, µε πιο µόνιµο χαρακτήρα, και η όχι και τόσο φιλική στάση τους σε άλλου τύπου παροχές.

Στον δρόµο προς µια οριστική συµφωνία, µεγάλος αστάθµητος παράγοντας παραµένει η τελική στάση της Γερµανίας

Η Κοµισιόν θεωρεί ότι οι επενδύσεις θα ξεκινήσουν να παίζουν σηµαντικό ρόλο στην ανάπτυξη τον επόµενο χρόνο, εφόσον όµως ξεκινήσουν να αποδίδουν καρπούς οι διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις και υπάρξει ένα ισχυρό µεταρρυθµιστικό µοµέντουµ στη µεταπρογραµµατική περίοδο.

Προειδοποιεί για πτωτικούς κινδύνους, όπως δικαστικές αποφάσεις που θα µπορούσαν να προκαλέσουν δηµοσιονοµικά προβλήµατα, αλλά και ενδεχόµενες νέες πρωτοβουλίες/πολιτικές που θα µπορούσαν να πιέσουν το µισθολογικό κόστος στον προϋπολογισµό. Στην τελική ευθεία προς µια οριστική συµφωνία, µεγάλος αστάθµητος παράγοντας παραµένει η τελική στάση της Γερµανίας.

Αν και σύµφωνα µε πληροφορίες έχει γίνει σηµαντική προεργασία στο παρασκήνιο, σε διπλωµατικό επίπεδο, µεταξύ και του οικονοµικού επιτελείου µε Γερµανούς αξιωµατούχους, εντούτοις η τελική θέση του Βερολίνου είναι κάτι που µέχρι την τελευταία στιγµή δεν µπορεί να θεωρείται γραµµένη στην πέτρα. Αυτό τουλάχιστον µας έχει διδάξει η ιστορία των διαπραγµατεύσεων στο πλαίσιο των µνηµονίων τα τελευταία χρόνια.