Συμβούλιο των ΥΠΕΞ: «Χαστούκι» στον Ερντογάν - Πλήρης αλληλεγγύη της ΕΕ στην Ελλάδα

Την πλήρη υποστήριξή τους στην Ελλάδα εξέφρασαν οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο έκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ που συγκλήθηκε μετά από αίτημα της Ελλάδας για τις συνεχόμενες τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Το ενδεχόμενο ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Τουρκίας, θα συζητηθεί στο επόμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις 28 Αυγούστου. 

Στο τραπέζι των συζητήσεων βρέθηκαν επίσης οι προεδρικές εκλογές της Λευκορωσίας, οι εξελίξεις στον Λίβανο μετά τις πολύνεκρες καταστροφικές εκρήξεις στη Βηρυτό και η κατάσταση στη Βενεζουέλα.

Μετά την έκτακτη τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης

«Οι Υπουργοί  Εξωτερικών της ΕΕ επιβεβαίωσαν την πλήρη αλληλεγγύη της ΕΕ προς την Ελλάδα και την Κύπρο και επανέλαβαν ότι πρέπει να γίνουν σεβαστά τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ», αναφέρει η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, προσθέτοντας ότι «υπενθύμισαν τις κοινές θέσεις της ΕΕ και τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018 και Ιουνίου, Ιουλίου, Οκτωβρίου, Δεκεμβρίου 2019, επιπροσθέτως της δήλωσης για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο της 15ης Μαΐου 2020».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΥΕΔ, «οι Υπουργοί συζήτησαν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας τις τελευταίες ημέρες. Τρεις λέξεις αντικατοπτρίζουν το αποτέλεσμα της συζήτησης: αλληλεγγύη, αποκλιμάκωση και διάλογος». Ταυτόχρονα, «οι Υπουργοί τόνισαν ότι η σοβαρή επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία έχει εκτεταμένες στρατηγικές συνέπειες για ολόκληρη την ΕΕ, πολύ πέρα από την Ανατολική Μεσόγειο», σημειώνει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με την ΕΥΕΔ οι Υπουργοί τόνισαν ειδικότερα ότι η πρόσφατη ναυτική κινητικότητα από την Τουρκία δεν συμβάλλει στην εξεύρεση λύσης. Αντίθετα, θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό και δυσπιστία. Δημιουργεί αυξημένο κίνδυνο επικίνδυνων συμβάντων. Η άμεση αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας θεωρήθηκε κρίσιμης σημασίας.

Όπως αναφέρει το δελτίο τύπου της ΕΥΕΔ, οι υπουργοί υπενθύμισαν τη σημασία που αποδίδουν στις σχέσεις με την Τουρκία. Υπογράμμισαν ότι ζητήματα που σχετίζονται με την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων και την εκμετάλλευση των πόρων τους μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων, με καλή πίστη, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και στην επιδίωξη της αρχής των σχέσεων καλής γειτονίας, και όχι μέσω μονομερών ενεργειών και κινητοποίησης των ναυτικών δυνάμεων. Ταυτόχρονα, σημειώνεται ότι «ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ πρόκειται να προετοιμάσει επιλογές για περαιτέρω κατάλληλα μέτρα σε περίπτωση που οι εντάσεις δεν μειωθούν». Ευρύτερη συζήτηση για τις σχέσεις με την Τουρκία θα πραγματοποιηθεί αργότερα τον Αύγουστο, στο Gymnich, στο Βερολίνο.

Όσον αφορά στη Λευκορωσία «οι Υπουργοί επανέλαβαν ότι οι εκλογές δεν ήταν ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί ότι τα αποτελέσματα έχουν παραποιηθεί και, ως εκ τούτου, δεν αποδέχεται τα αποτελέσματα  όπως παρουσιάστηκαν από την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της Λευκορωσίας. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υποβάλει στις αρχές της Λευκορωσίας πρόταση για υποστήριξη της ΕΕ για την καθιέρωση και τη διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ των πολιτικών αρχών, της αντιπολίτευσης και της ευρύτερης κοινωνίας για την επίλυση της τρέχουσας κρίσης. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ και οι υπηρεσίες του θα αρχίσουν αμέσως να εργάζονται για αυτήν την πρόταση». Οι υπουργοί συμφώνησαν επίσης για την ανάγκη κυρώσεων σε βάρος των υπευθύνων για βία, καταστολή και παραποίηση των εκλογικών αποτελεσμάτων και εξέφρασαν την εκτίμησή τους για το έργο των δημοσιογράφων στις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζουν και καταδίκασαν επιθέσεις και κρατήσεις δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένων πολιτών της ΕΕ.

Ταυτόχρονα, κατά την έκτακτη τηλεδιάσκεψη οι Υπουργοί Εξωτερικών, σύμφωνα με την ΕΥΕΔ, εξέτασαν την κατάσταση στο Λίβανο μετά την καταστροφική έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού στις 4 Αυγούστου. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ και ο Επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ ενημέρωσε τους Υπουργούς σχετικά με τις ταχείες και ουσιαστικές προσπάθειες της ΕΕ να βοηθήσει το Λίβανο και ευχαρίστησε τη Γαλλία για τη διοργάνωση, με τα Ηνωμένα Έθνη, της πρόσφατης Διεθνούς Διάσκεψης για τη στήριξη του Λιβάνου. Οι υπουργοί υπογράμμισαν την ανάγκη για αυστηρή παρακολούθηση της βοήθειας για να διασφαλιστεί ότι θα μεταφερθεί απευθείας σε όσους έχουν ανάγκη. Οι υπουργοί επανέλαβαν την ανάγκη οι αρχές του Λιβάνου να αντιμετωπίσουν επειγόντως την οικονομική και κοινωνική κρίση και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη μέσω συμφωνίας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι αρχές του Λιβάνου πρέπει επίσης να διασφαλίσουν μια ανεξάρτητη και αξιόπιστη έρευνα για την έκρηξη. Η ΕΕ είναι έτοιμη να παράσχει περαιτέρω βοήθεια.

Σχετικά με τη Βενεζουέλα, η ανακοίνωση της ΕΥΕΔ αναφέρει ότι «οι υπουργοί συζήτησαν την κατάσταση στη Βενεζουέλα, ιδίως το τρέχον αδιέξοδο στις επικείμενες νομοθετικές εκλογές. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζ.Μπόρελ, παρουσίασε τις επαφές που είχε τις τελευταίες εβδομάδες με την κυβέρνηση Μαδούρο και τις κύριες αντιπολιτευτικές ομάδες σχετικά με αυτό. Οι Υπουργοί συζήτησαν την προθυμία της ΕΕ να βοηθήσει όλες τις γνήσιες προσπάθειες της Βενεζουέλας για εξεύρεση πολιτικής λύσης».

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, «οι υπουργοί συζήτησαν την κατάσταση στη Βολιβία, επισημαίνοντας την ανάγκη ειρηνικού διαλόγου και όλα τα μέρη να δεσμευτούν για μια λύση που να αντιμετωπίζει τόσο τις ανησυχίες που σχετίζονται με το κορονοϊό όσο και το δικαίωμα του λαού να ψηφίζει. Η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις προσπάθειες διαλόγου και διαμεσολάβησης για την υποστήριξη αυτού του στόχου».

Συνάντηση Δένδια - Πομπέο στη Βιέννη

Ολοκληρώθηκε η συνάντηση που είχε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο στη Βιέννη.  Σε ανάρτηση της επίσημης ιστοσελίδας του υπουργείου Εξωτερικών στο Twitter αναφέρεται ότι στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο η τουρκική παραβατικότητα και οι εταιρική σχέση των δύο χωρών.

Σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους μετά τη συνάντηση, ο κ. Δένδιας σημείωσε ότι «όλα μπορούν να επιλυθούν, αλλά αυτό είναι ένα ερώτημα που πρέπει να τεθεί στην Τουρκία». Εξέφρασε δε, σύμφωνα με το Reuters, την ελπίδα να μην υπάρξει σύγκρουση εφόσον όλοι ενεργήσουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το διεθνές δίκαιο της θάλασσας.

Λίγο μετά το τέλος της συνάντησης το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ότι είναι αναγκαίο να μειωθεί η ένταση στην Αν. Μεσόγειο. «Ο Μάικ Πομπέο συναντήθηκε σήμερα με τον Ελληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Δένδια, στη Βιέννη της Αυστρίας. Ο Πομπέο συζήτησε την ισχυρή διμερή σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας και την επείγουσα ανάγκη μείωσης των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Παράλληλα ο επικεφαλής της ελληνική διπλωματίας ανέφερε ότι «η σαφής τοποθέτηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία. Η Τουρκία στρατιωτικοποιεί την κατάσταση, είναι μόνη υπαίτια για την κλιμάκωση της έντασης».

Επιπλέον, συνάντηση με το Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, είχε το μεσημέρι της Παρασκευής (14/8) ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.  Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η παρουσία του τουρκικού ερευνητικού Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, καθώς και οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

«Αισθάνομαι ευγνώμων για τη συνάντηση με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, εν αναμονή της συνάντησης του Μάικ Πομπέο με την Νίκο Δένδια. Επαναβεβαιώθηκε η αμερικανική στήριξη της Ελλάδας ως πυλώνας σταθερότητας στην Αν. Μεσόγειο και συζητήσαμε πρωτοβουλίες για την εμβάθυνση της αμυντικής μας συνεργασίας και την οικοδόμηση της Συμφωνίας Στρατηγικής Συνεργασίας (MDCA), μειώνοντας παράλληλα τις περιφερειακές εντάσεις», ανέφερε με ανάρτησή του στο Twitter ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στην Ελλάδα.

Κατά τη συνομιλία επιβεβαιώθηκε ο ρόλος της Ελλάδας ως πυλώνα ασφαλείας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και συζητήθηκαν νέες πρωτοβουλίες για την εμβάθυνση των διμερών αμυντικών και αμυντικο-τεχνικών σχέσεων, αξιοποιώντας τις νέες δυνατότητες, μετά το Πρωτόκολλο Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδος - ΗΠΑ.

Ακάρ: Δεν θα μείνει αναπάντητη καμία παρέμβαση που θα γίνει σε πλοία μας

Λίγο νωρίτερα ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ προειδοποίησε και πάλι μιλώντας (μέσω τηλεδιάσκεψης) στο προσωπικό των πολεμικών πλοίων που συνοδεύουν το Ορούτς Ρέις:

«Δεν θα μείνει αναπάντητη καμία παρέμβαση που θα γίνει σε πλοία μας. Θέλουμε όλοι να γνωρίζουν πόσο αποφασισμένοι είμαστε σε αυτό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ακάρ. 

«Η δήλωση ενός συμμάχου (σ.σ. Γαλλίας) που δεν έχει καμία σχέση με την περιοχή ότι θα ενισχύσει τη στρατιωτική του παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο δεν είναι συμβατή με το πνεύμα της συμμαχίας. Είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε και να προστατεύσουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στις θάλασσές μας από τώρα και στο εξής, και είμαστε ικανοί να το πράξουμε», υποστήριξε ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας.