Πολιτική|27.08.2020 20:02

«Κόντρα» για τα 12 ναυτικά μίλια – Η «απρόσκλητη» Αλβανία και οι διαφορετικές ερμηνείες

Γιάννης Χαραμίδης

Για τα καλά έχει ανάψει, έπειτα από καιρό είναι η αλήθεια, η πολιτική κόντρα ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση. 

Η κίνηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, να ανακοινώσει την επέκταση των χωρικών υδάτων της χώρας μας από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, αλλά και η ερμηνεία «θριάμβου» που δίνουν στη συγκεκριμένη ενέργεια τα κυβερνητικά στελέχη φαίνεται πως ήταν αρκετή, προκειμένου να εκστομιστούν αιχμηρά λόγια ακόμη και βίντεο να δημιουργηθούν σε χρόνο ρεκόρ από την αντιπολίτευση… 

Ένα βήμα την φορά… 

Τι είναι αυτό, όμως, που πραγματικά ανακοίνωσε ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης; Ο πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής ανέφερε συγκεκριμένα τα εξής: «H Ελλάδα μεγαλώνει. Το έχουν πει κι άλλοι. Εμείς όμως είμαστε αυτοί που το κάνουμε πράξη. Προβαίνουμε έτσι σε μία θαλάσσια περιοχή συγκεκριμένα αυτή του Ιονίου και των Ιονίων νήσων μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου στην άσκηση ενός αδιαμφισβήτητου κυριαρχικού μας δικαιώματος, σύμφωνα με άρθρο 3 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας».

Και προσέθεσε «ένα δικαίωμα το οποίο η χώρα μας επιφυλάσσεται να ασκήσει μελλοντικά και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές και το οποίο έχουν ήδη ασκήσει οι γείτονές μας με σεβασμό στη σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και την εφαρμογή της μέσης γραμμής εκεί που η απόσταση μεταξύ των ακτών είναι μικρότερη από τα 24 μίλια».

Όντως, η Ελλάδα όπως και κάθε χώρα με θαλάσσια σύνορα που έχει υπογράψει την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας  γνωστή και ως Σύμβαση του Μοντέγκο Μπαίυ  (https://eur-lex.europa.eu/TodayOJ/) διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει τα θαλάσσια σύνορά της μέχρι και το ανώτατο όριο των 12 μιλίων

Αναλυτικά το άρθρο 3 της Σύμβασης αναφέρει: 

Άρθρο 3 Εύρος της χωρικής θάλασσας

«Κάθε κράτος έχει το δικαίωμα να καθορίσει το εύρος της χωρικής του θάλασσας. Το εύρος αυτό δεν υπερβαίνει τα δώδεκα ναυτικά μίλια, μετρούμενα από γραμμές βάσεως καθοριζόμενες σύμφωνα με την παρούσα σύμβαση».

Είναι, όμως, αυτή η πρώτη φορά που η χώρα μας κάνει κάτι τέτοιο; Όχι (αν και από όσα έχουν ήδη ειπωθεί εδώ και μερικές ώρες από Μητσοτάκη και Τσίπρα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ- αυτό όλοι λίγο πολύ το γνωρίζουμε). Το 2018 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ είχε εκφράσει την πρόθεση να πράξει ακριβώς το ίδιο. Τότε ήταν έντονες οι ενστάσεις τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΚΙΝΑΛ στην συγκεκριμένη κίνηση τονίζοντας πως κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε προηγούμενο που θα διευκόλυνε τις «ορέξεις» της Τουρκίας… 

Η απρόσκλητη Αλβανία 

Η Αλβανία μέσω του υπουργείου Εξωτερικών ήρθε την Πέμπτη να ανοίξει, απρόσκλητα είναι η αλήθεια, τον χορό των ερμηνειών στο τι πραγματικά σημαίνει επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια

Αρχικά στην ανακοίνωσή της ο επικεφαλής της διπλωματίας της Αλβανίας αναφέρει πως: «η Ελλάδα χαίρει του δικαιώματος διεύρυνσης των χωρικών του υδάτων, βάση των προβλέψεων του UNCLOS» σπεύδοντας όμως να βάλει «όρια» ή καλύτερα να ερμηνεύσει το τι σημαίνει 12 ναυτικά μίλια σημειώνοντας στην ίδια ανακοίνωση πως «Η Ελλάδα, όπως κάθε άλλο κράτος μέλος της Συμφωνίας του Θαλάσσιου Δικαίου (UNCLOS) του Montego Bay -1982, όπου το επιτρέπει η Γεωγραφία και δεν παραβιάζονται τα κυρίαρχα δικαιώματα ενός άλλου κράτους». 

Ουσιαστικά, η αλβανική πλευρά τονίζει πως τα 12 ναυτικά μίλια από την πλευρά της Ελλάδας είναι δύσκολο να γίνουν αποδεκτά από την Αλβανία ειδικά από την Κέρκυρα, όπου οι Άγιοι Σαράντα απέχουν μόλις 2,5… Η Σύμβαση, όμως, των Ηνωμένων Εθνών στο άρθρο 4 προσπαθεί να αποσαφηνίσει τις όποιες «γκρίζες» ζώνες και αναφέρει:

Άρθρο 4 Εξωτερικό όριο της χωρικής θάλασσας

Το εξωτερικό όριο της χωρικής θάλασσας είναι η γραμμή της οποίας κάθε σημείο βρίσκεται σε τόση απόσταση από το πλησιέστερο σημείο της γραμμής βάσεως, όσο είναι το εύρος της χωρικής θάλασσας.

Κοινώς επισήμως δεν υπάρχουν «ναι μεν αλλά» στον καθορισμό των ορίων που απορρέουν από την Σύμβαση… 

Η κόντρα ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και ο σταθερός Βαγγέλης Βενιζέλος 

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του επικαλείται τις κινήσεις του 1028 αναφέροντας πως σήμερα η κυβέρνηση έρχεται να δοκιμάσει για ακόμη μία φορά τα όσα η ομάδα του κ. Τσίπρα είχε προτείνει και είχαν προσκρούσει σε μαζικές αντιδράσεις. Το επικοινωνιακό επιτελείο της Κουμουνδούρου μάλιστα ετοίμασε και σχετικό video 

H κυβέρνηση από την πλευρά της τονίζει μέσω πηγών αλλά και μεγαλοφώνως πως η σημερινή προκλητικότητα της Τουρκίας δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό. Ενδεικτική είναι και η αναφορά του πρωθυπουργού – μήνυμα προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πως η Ελλάδα είναι σήμερα πιο έτοιμη από ποτέ να απαντήσει με διπλή (και στο Αιγαίο) επέκταση των ναυτικών της μιλίων… 

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, πάντως, Ευάγγελος Βενιζέλος, παραμένει σταθερός στις θέσεις του όπως αυτές είχαν διατυπωθεί και το 2018. Αναλυτικότερα σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο κ. Βενιζέλος τονίζει «Εφόσον στόχος μας είναι η διαπραγμάτευση με την Τουρκία για τη μόνη νομική διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία ή από κοινού προσφυγή στη Χάγη, πρέπει να εντάσσουμε όλες τις "μερικές" κινήσεις σε ένα σχεδιασμό που διατηρεί και ενισχύει την βασική μας επιχειρηματολογία. Υπό τις παρούσες συνθήκες και εφόσον η κυβέρνηση επιλέγει αυτές τις "μερικές" κινήσεις, θεωρώ αναγκαίο να προβεί στη ρητή δήλωση ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο δεν συνιστά αντιδιαστολή προς το Αιγαίο. Επιπλέον θεωρώ ότι τώρα πλέον, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να καλέσει όσες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου δεν έχουν ήδη χωρικά ύδατα 12 ναυτικά μίλια, να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα, ώστε όλες οι χώρες της περιοχής να βρίσκονται στην ίδια θέση. Αυτό αφορά πρωτίστως την Ελλάδα και την Τουρκία. Αυτή είναι τώρα η κρίσιμη περιοχή και όχι το Ιόνιο».

12 ναυτικά μίλιαΒαγγέλης ΒενιζέλοςΚυριάκος ΜητσοτάκηςΑλέξης Τσίπρας