Πολιτική|28.08.2020 17:56

Μπορέλ: Η Τουρκία να αποφύγει μονομερείς ενέργειες - Η λίστα με τις κυρώσεις

Μαρία Ψαρά

Την πολιτική «μια στο καρφί και μια στο πέταλο» επέλεξαν οι Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ για την Τουρκία. Οι 27 από την μια συναίνεσαν στην επιτάχυνση της προσθήκης ονομάτων στη λίστα των κυρώσεων κατά προσώπων της εταιρίας γεώτρησης στην κυπριακή ΑΟΖ, από την άλλη όμως μετέθεσαν τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας για τη Σύνοδο Κορυφής του Σεπτεμβρίου «στην περίπτωση που δεν καταγραφεί πρόοδος και αποκλιμάκωση».  

«Θέλουμε να δώσουμε πραγματική ευκαιρία στο διάλογο και αυτό θα γίνει ταυτόχρονα με την υπεράσπιση των συμφερόντων της ΕΕ στην περιοχή», τόνισε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ. Πάντως, το Συμβούλιο των Υπουργών τόνισε ότι η Τουρκία πρέπει να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες. 

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος, μιλώντας στον Τύπο στο Βερολίνο μετά το άτυπο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ, έκανε λόγο για καλή συζήτηση μεταξύ των Υπουργών. Ο Ζ. Μπορέλ ξεκαθάρισε ότι το Συμβούλιο εκφράζει πλήρη αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο και ξεκαθάρισε ότι το Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Ε.Ε. στην Ανατολική Μεσόγειο. 

«Το Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αποφύγει κάθε μονομερή ενέργεια κάτι το οποίο αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεκινήσει ο διάλογος μεταξύ των δυο πλευρών», τόνισε ο επικεφαλής διπλωμάτης. Όπως τόνισε, ο ίδιος έχει την ευθύνη να δημιουργήσει ένα χώρο για  διαπραγματεύσεις και ευχαρίστησε τη Γερμανία για την πρωτοβουλία της.  

Κληθείς να διευκρινίσει τι είδους κυρώσεις παρουσίασε ο Ύπατος Εκπρόσωπος, ο ίδιος σημείωσε ότι πρόκειται για περιοριστικά μέτρα που αρχικά στοχεύουν πρόσωπα, στη συνέχεια όμως θα στοχεύουν, πλοία, οντότητες, υποδομές, περιουσιακά στοιχεία, περιορισμό χρήσης λιμανιών, περιορισμούς επί προμηθειών και παροχής τεχνολογίας και άλλα οικονομικά μέτρα σε ό,τι σχετίζεται με τις ενέργειες αυτές καθαυτές τις παράνομες ενέργειες. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσαν να υπάρξουν μέτρα και επί άλλων τομέων της τουρκικής οικονομίας που σχετίζονται με την ευρωπαϊκή. Ξεκαθάρισε όμως ότι η ελπίδα όλων είναι να μη χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν. 

Υπογράμμισε ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο πρόβλημα των παράνομων γεωτρήσεων και την παρουσία τουρκικών σκαφών σε ελληνικά και κυπριακά ύδατα, κάτι που οδηγεί σε εντάσεις και είναι  επικίνδυνο και είναι κάτι άλλο το σύνολο των διαφορών Ε.Ε. - Τουρκίας.  

Όπως είπε, «το ένα είναι εξωτερική πολιτική και το άλλο είναι κάτι που πρέπει να λυθεί μαζί με τις υπηρεσίες της Κομισιόν». Ο ίδιος σημείωσε ότι θα μιλήσει με την Τουρκία για όλα, «αλλά προς το παρόν το επείγον είναι να λύσουμε  το θέμα των γεωτρήσεων», κατέληξε.  

Ο κατάλογος των πιθανών κυρώσεων

Ο κατάλογος που παρουσίασε προφορικά ο κ. Μπορέλ περιλαμβάνει τα εξής:

1.Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.

2. Καταχώριση των πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες της Τουρκίας.

3. Τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων)

4. Απαγόρευση δανεισμού σε τράπεζες και βιομηχανίες της Τουρκίας από κρατικές τράπεζες της ΕΕ

5. Ενδεχόμενο μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίων στην Τουρκία. 

6. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τουρκίας μέχρι τον Σεπτέμβριο, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών σε συγκεκριμένα πρόσωπα (travel ban)

7. Να ενισχυθούν περαιτέρω οι καταχωρήσεις για ενέργειες Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες ΚΔ και Ελλάδας σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.

Παράλληλα κατά τη διάρκεια της συζήτησης των Ευρωπαίων υπουργών αποτυπώθηκε:

1. Η επιβεβαίωση αλληλεγγύης προς Ελλάδα και Κύπρο και άμεση έκκληση προς Τουρκία να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι η αποχή Τουρκίας από μονομερείς ενέργειες είναι βασικό στοιχείο για την πρόοδο του διαλόγου.

2. Η επίσπευση της εξέτασης από αρμόδιες ομάδας Συμβουλίου προτάσεων ΚΔ 18/7/20 για επιπλέον καταχωρήσεις σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας, με στόχο την άμεση ολοκλήρωση τους.

3. Η έκκληση προς Τουρκία να ανταποκριθεί σε πρόσκληση ΚΔ για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής σε Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

4. Η διασύνδεση των κυρώσεων για κατά της Λευκορωσίας με το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.

Χάικο ΜάαςΤουρκίαΑνατολική ΜεσόγειοςΖοζέπ Μπορέλ