Παιχνίδια με τις πλειοψηφίες και το ημερολόγιο

Εάν υπάρξει µία πολιτική επιλογή που έχει αποκλείσει από τον ορίζοντά του για τους επόµενους µήνες ο Αλέξης Τσίπρας, αυτή δεν είναι άλλη από το να ζητήσει την παροχή ψήφου εµπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του από τη Βουλή.

Ο πρωθυπουργός, όταν προκλήθηκε προσφάτως για το θέµα στις Βρυξέλλες, σχολίασε σκωπτικά πως οι κυβερνήσεις αιτούνται ψήφο εµπιστοσύνης µόνο όταν αυτή αµφισβητείται... Οµως για τη δική του, όπως είπε µε νόηµα, δεν τίθεται τέτοιο ζήτηµα. Ακόµη και ενώ είχαν προηγηθεί τα εκρηκτικά γεγονότα στο Υπουργικό Συµβούλιο και η παραίτηση Κοτζιά.

Είναι γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας, µετά την κατ' ιδίαν συνάντησή του µε τον Πάνο Καµµένο όταν ο δεύτερος επέστρεψε από τις ΗΠΑ και παρά το ασφυκτικό περιβάλλον που δηµιούργησαν οι εξελίξεις µε επίκεντρο τον πρώην υπουργό Εξωτερικών, έχει πάρει βαθιά ανάσα. Ο κυβερνητικός εταίρος δεσµεύτηκε -και µάλιστα ενώπιον των µελών του Υπουργικού Συµβουλίου- ότι δεν θα ρίξει την κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός µε τη σειρά του διαβεβαίωσε τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ ότι δεν θα αναζητήσει νέες συµµαχίες.

Είναι µία συµφωνία που θα τηρηθεί στο ακέραιο, αναφέρουν πηγές του Μαξίµου, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι ο κ. Καµµένος θα φανεί συνεπής στην υπόσχεσή του να καθορίσει τη στάση του περί το «Μακεδονικό» τον ερχόµενο Μάρτιο. Πρακτικά, και µε δεδοµένη τη δέσµευση του προέδρου των ΑΝΕΛ ότι δεν θα ακολουθήσει τον κ. Μητσοτάκη σε πρόταση δυσπιστίας (ως τη συνταγµατική λήξη της κυβερνητικής θητείας), ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα αναγκαστεί να προσφύγει σε εκλογές παρά µόνο όταν ο ίδιος το αποφασίσει.

Παρ' όλα αυτά, το Μαξίµου γνωρίζει ότι έχει τη δυνατότητα να ανανεώσει τη δεδηλωµένη κατά την ψήφιση του προϋπολογισµού του 2019. Η ψηφοφορία για τον προϋπολογισµό ενέχει για κάθε κυβέρνηση το στοιχείο της ψήφου εµπιστοσύνης. Ειδικά ο φετινός προϋπολογισµός, που θα κατατεθεί στη Βουλή περί τα µέσα Νοεµβρίου, εµφανίζει αρκετές ιδιαιτερότητες. Θα είναι ο πρώτος µεταµνηµονιακός προϋπολογισµός και, επιπλέον, η πρώτη ψηφοφορία «κρας τεστ» για την κυβερνητική συνοχή. Το Μαξίµου θεωρεί ότι όχι µόνο δεν θα έχει απώλειες, αλλά αντιθέτως πιστεύει ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία µπορεί και να ενισχυθεί. Για παράδειγµα, η είσοδος της Κατερίνας Παπακώστα στην κυβέρνηση, ακόµη κι αν εκείνη δεν έχει ενταχθεί στην Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΣΥΡΙΖΑ καθώς εκ παραλλήλου είναι επικεφαλής της «Ορµής», θα δώσει στον κυβερνητικό συνασπισµό ακόµη µία θετική ψήφο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν κάποιοι ανεξάρτητοι βουλευτές που ενδεχοµένως να στηρίξουν τον κρατικό προϋπολογισµό για το 2019, εντάσσοντας σε αυτούς και τον Χάρη Θεοχάρη. Ο ίδιος εµφανίζεται να µην έχει αποφασίσει ακόµη, ωστόσο, αποφεύγοντας να δηλώσει ότι θα καταψηφίσει τον προϋπολογισµό. 

Οι εξελίξεις στο Ποτάμι

Κατά άλλες πληροφορίες, την ψηφοφορία για τον προϋπολογισµό θα µπορούσαν να «χρωµατίσουν» και οι εξελίξεις στο εσωτερικό του Ποταµιού. Υπό ποια έννοια; Εφόσον το συνέδριο του κόµµατος προκαλέσει αποχωρήσεις βουλευτών -κάτι που δεν µπορεί να αποκλειστεί-, τότε δεν θα υπάρχει πλέον Κοινοβουλευτική Οµάδα και εποµένως οι εναποµείναντες βουλευτές απελευθερώνονται για να ψηφίσουν κατά συνείδηση. 

Οι εξελίξεις ενδεχοµένως να σχετίζονται µε φηµολογούµενη αποχώρηση των κ. Ψαριανού και Αµυρά µε κατεύθυνση τη Νέα ∆ηµοκρατία, σε περίπτωση που το συνέδριο του Ποταµιού επιµείνει στην αυτόνοµη κάθοδο του κόµµατος, παραπέµποντας στις αποφάσεις για τις συνεργασίες για την περίοδο αµέσως µετά τις εκλογές. Μια τέτοια εκδοχή δεν αποκλείεται να «απελευθερώσει» τον επίσης βουλευτή του Ποταµιού Σπύρο Δανέλλη, ο οποίος -ως ανεξάρτητος πλέον βουλευτής- θα έχει τη δυνατότητα να ψηφίζει όσα νοµοσχέδια εκτιµά ότι τον εκφράζουν – και γιατί όχι και τον κρατικό προϋπολογισµό. Η κύρωση της Συµφωνίας των Πρεσπών δίνει δυναµική και σε µία άλλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. 

Μία νέα πλειοψηφία που συνθέτει ένα διαφορετικό τοπίο εντός της Βουλής. Τη συµφωνία θα ψηφίσει η Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΣΥΡΙΖΑ, κατά πάσα πιθανότητα η υφυπουργός Κατερίνα Παπακώστα, ενδεχοµένως η υπουργός Ελενα Κουντουρά (που έχει δηλώσει ότι θα ψηφίσει κατά συνείδηση), οµοίως ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος και πιθανόν και ο Κώστας Ζουράρις. Επίσης, θα την ψηφίσουν ο Σπύρος ∆ανέλλης, ο οποίος το έχει δηλώσει ήδη, ο Χάρης Θεοχάρης, κατά πάσα πιθανότητα ο Σταύρος Θεοδωράκης και ο Γιώργος Μαυρωτάς, και ακόµη ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος. Οι τρεις τελευταίοι (οι δύο πρώτοι από το Ποτάµι και ο τρίτος από τη Δηµοκρατική Συµπαράταξη) έχουν συναρτήσει πάντως την ψήφο τους µε την άµεση προκήρυξη εκλογών από τον Αλέξη Τσίπρα.

Σε εκείνη την ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα κοινοβουλευτική φάση, ο Π. Καµµένος έχει δηλώσει ότι οι Ανεξάρτητοι Ελληνες θα αποχωρήσουν από την κυβέρνηση. Εδώ γεννάται ένα ερώτηµα, λένε αρµόδιες πηγές. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ δεν έχει διευκρινίσει -τουλάχιστον στις τελευταίες αναφορές του- εάν θα αποσύρει απλώς τους υπουργούς του από την κυβέρνηση ή εάν θα «αποσύρει» και την εµπιστοσύνη του από αυτήν.

Εποµένως, ενδέχεται µε βάση την πρώτη πιθανότητα να µην τεθεί καν ζήτηµα κυβερνητικής πλειοψηφίας. Εάν οι Ανεξάρτητοι Ελληνες αποχωρήσουν γενικώς, τότε και µόνο τότε, λένε κυβερνητικές πηγές, το Μαξίµου θα αρχίσει την αναζήτηση νέων κυβερνητικών συµµάχων. Χωρίς απαραιτήτως να ψάχνει για πολιτικές συµµαχίες, αλλά ενδεχοµένως για µεµονωµένους βουλευτές που θα ψηφίζουν τα κρίσιµα νοµοσχέδια για το διάστηµα που θα χρειαστεί έως ότου προκηρυχθούν οι εκλογές. Στη συζήτηση αυτή, καθοριστικός παράγοντας µπορεί να αποδειχθεί το εσωτερικό σκηνικό που θα έχει διαµορφωθεί στους Ανεξάρτητους Ελληνες.

Αναταράξεις

Η Συµφωνία των Πρεσπών έχει προκαλέσει αναταράξεις και στον κυβερνητικό εταίρο, που διαπιστώνει ότι κορυφαία στελέχη του εµφανίζονται απρόθυµα να ακολουθήσουν τον πρόεδρό τους σε µια «ηρωική έξοδο». Είναι πολύ νωπή, άλλωστε, η επίθεση που εξαπέλυσε ο κ. Καµµένος σε εκείνους που αν και µη βουλευτές πήραν υπουργικούς θώκους και έγιναν «τζάµπα µάγκες», δηλαδή στον εξής έναν: τον υφυπουργό Εξωτερικών Τέρενς Κουίκ.

Η αντιπαράθεση δεν είναι άσχετη µε το «Μακεδονικό», απλώς η κορύφωσή της ήρθε στο τελευταίο θυελλώδες Υπουργικό Συµβούλιο, όταν ο κ. Κουίκ είπε πως από τη στιγµή που υπηρετεί την κυβέρνηση στο Εξωτερικών, συµβαδίζει µε την εξωτερική πολιτική της. «Φανταστείτε ο υφυπουργός Αµυνας να µην ακολουθούσε την πολιτική του υπουργού» φέρεται να είπε, προκαλώντας την οργή του προέδρου των ΑΝΕΛ. ∆ιαπιστώνοντας τη συµπεριφορά των στελεχών του λοιπόν, ο κ. Καµµένος ενδέχεται να σταθµίσει την ώρα της κύρωσης της συµφωνίας τη στάση του και αν αυτή αφορά µία καθολική αποχώρηση από τον κυβερνητικό συνασπισµό.

Την ίδια ώρα, το µότο του Μεγάρου Μαξίµου είναι πως «οι κυβερνήσεις πέφτουν µόνο από προτάσεις µοµφής». Οµως, ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ έχει δεσµευτεί ότι δεν προτίθεται να στηρίξει πρόταση δυσπιστίας, όποτε κι αν αυτή εκδηλωθεί.

Το... µαρτύριο της σταγόνας µε τα κοινωνικά µέτρα στήριξης

Tο Μέγαρο Μαξiµου, θεωρώντας διασφαλισµένη την πολιτική σταθερότητα και τη συνέχιση της πορείας της, σχεδιάζει τους επόµενους µήνες µε βάση τον αρχικό του σχεδιασµό. Η κυβερνητική στρατηγική προβλέπει «επίθεση» στην αξιωµατική αντιπολίτευση µέσω της Βουλής, όπου αναµένεται να µετατεθεί το πεδίο της αντιπαράθεσης. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει προαναγγείλει ότι τα κοινωνικά µέτρα στήριξης θα ψηφιστούν «ένα ένα, µε ονοµαστική ψηφοφορία», ώστε η Νέα ∆ηµοκρατία «να πιει το µαρτύριο της σταγόνας», όπως έχει πει χαρακτηριστικά, υπαινισσόµενος προφανώς ότι θα αναγκαστεί είτε να υποστηρίξει τις κυβερνητικές επιλογές είτε να εκτεθεί απέναντι στην κοινωνία.

Η κυβέρνηση εµφανίζεται βέβαιη για τη θετική έκβαση στο θέµα των συντάξεων, και µάλιστα αρµόδιες πηγές εκτιµούν ότι στις αρχές Νοεµβρίου θα δοθεί επισήµως η απάντηση από την Κοµισιόν. Εκ παραλλήλου, όµως, σχεδιάζει αύξηση στο επίδοµα θέρµανσης, η οποία, σύµφωνα µε την πιο πρόσφατη ενηµέρωση, θα είναι αντίστοιχη της αύξησης της τιµής του πετρελαίου. Το συγκεκριµένο µέτρο θα ενταχθεί και θα ψηφιστεί µε τον προϋπολογισµό.

Οµως, το οικονοµικό επιτελείο εργάζεται σιωπηρά για το θέµα της προστασίας της πρώτης κατοικίας. Ηδη έχει συγκροτηθεί τεχνική επιτροπή που θα υποβάλει προτάσεις, χωρίς να αποκλείεται και παράταση της δυνατότητας ένταξης στον νόµο Κατσέλη για τα υπερχρεωµένα νοικοκυριά. Οι τελικές αποφάσεις, πάντως, δεν αναµένεται να ανακοινωθούν άµεσα, για να µην υπάρξει -εν αναµονή της νέας ρύθµισης- έκρηξη των «κόκκινων» δανείων.