Πολιτική|16.05.2022 07:11

Οι τουρκικές προκλήσεις στο «μενού» Μητσοτάκη - Μπάιντεν και το ανατολίτικο παζάρι της Άγκυρας

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Μέσα σε ένα ρευστό σκηνικό και με την Άγκυρα να παίζει ένα γεωπολιτικό παιχνίδι πόκερ αποκτά ιδιαίτερη σημασία η σημερινή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Η ατζέντα της συνάντησης θα είναι διευρυμένη, ενώ δεδομένο είναι πως θα γίνει αναφορά στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα. Άλλωστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη θέσει το θέμα των τουρκικών υπερπτήσεων πάνω από το ελληνικό έδαφος και ως ζήτημα που υπονομεύει και θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή του ΝΑΤΟ σε μια εποχή που απαιτείται σταθερότητα.

Το μήνυμα που εκπέμπει η Αθήνα είναι πως σε μία κρίσιμη γεωπολιτικά συγκυρία η Ελλάδα αποτελεί αξιόπιστο και συνεπή εταίρο. Με κυβερνητικές πηγές να σημειώνουν πως η ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία αποδεικνύει τον μακροχρόνιο χαρακτήρα στη δέσμευση των ΗΠΑ να επενδύσουν γεωπολιτικά στη χώρα μας, κάτι, που ο πρωθυπουργός θα αναδείξει σε όλες του τις επαφές στην Ουάσιγκτον.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται και η αυριανή ομιλία του πρωθυπουργού στο Κογκρέσο, η οποία θα έχει και γεωπολιτικό «στίγμα», ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει επαφές με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, προέδρους σημαντικών Επιτροπών αλλά και με πρόσωπα που στηρίζουν ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Οι επαφές αυτές γίνονται σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα χρονικά στιγμή, καθώς η Τουρκία επιδιώκει να γεφυρώσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ που έχουν «ψυχρανθεί» εξαιτίας της απόκτησης των ρωσικών S-400.

Την ίδια στιγμή στην «εξίσωση» μπαίνουν και τα F-35 στα οποία να σημειωθεί πως δεν έχει πρόσβαση η Άγκυρα. Το θέμα των συγκεκριμένων μαχητικών πέμπτης γενιάς ενδιαφέρει την Αθήνα και στο τραπέζι μπορεί να μπει μια συμπαραγωγή με τις ΗΠΑ με στόχο την ενίσχυση και της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Να σημειωθεί εδώ πως στις ΗΠΑ βρίσκεται και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιώτοπουλος.

Παράλληλα στην Ουάσινγκτον θα συζητηθούν η στρατηγική εταιρική σχέση Ελλάδος - ΗΠΑ (συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας του σχήματος 3+1 ) αλλά και ευρύτερα οι εξελίξεις στη γεωπολιτική σκηνή λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Άλλωστε η Αθήνα - όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές- πήρε από την αρχή ξεκάθαρη και σαφή θέση παρέχοντας ανθρωπιστική και αμυντική στήριξη και αποδεικνύοντας εμπράκτως την αλληλεγγύη της σε εταίρους που απειλούνται.

Η αμφιλεγόμενη στρατηγική της Τουρκίας

Τον ολισθηρό δρόμο των προκλήσεων είναι αποφασισμένη να συνεχίσει η Άγκυρα και το τελευταίο διάστημα είναι συνεχείς οι εμπρηστικές δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων αλλά και οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου. Την ίδια στιγμή η τουρκική πλευρά επιδιώκει να ενισχύσει τη θέση της στη διεθνή σκηνή, περνώντας μια εικόνα πως δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Αυτό φαίνεται και από τη συζήτηση που έχει ανοίξει για την ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ και την «γραμμή» που ακολουθεί η Άγκυρα. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου χρησιμοποίησε υψηλούς τόνους για τις δύο χώρες, λέγοντας μεταξύ άλλων πως στηρίζουν και έχουν σχέσεις με το PKK.

Χθες ο κ.Τσαβούσογλου εμφανίστηκε πιο διαλλακτικός έναντι της Φιλανδίας, ενώ μένει να φανεί πως θα πορευθεί το επόμενο διάστημα. Είναι πάντως εμφανές πως η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε όσους ελιγμούς κρίνει απαραίτητους για να ενισχύσει τη θέση της, εκμεταλλευόμενη και τον γεωστρατηγικό της ρόλο στην περιοχή.

Το ενεργειακό και οι επενδύσεις στην ατζέντα Μητσοτάκη

Στο ενεργειακό κομμάτι δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα η κυβέρνηση, με δεδομένο άλλωστε το στόχο της Ε.Ε. για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αυτό που επισημαίνεται είναι πως η Ελλάδα μπορεί να γίνει ο κόμβος μεταφοράς αερίου και καθαρής ενέργειας από τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο προς τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ως εκ τούτου να συμβάλει ενεργά στην απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, αλλά και στη διαφοροποίηση των ενεργειακών διαδρομών και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Παράλληλα το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον θα έχει οικονομικό «άρωμα» και κεντρική θέση στις επαφές του πρωθυπουργού θα έχουν και οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα, όπως αυτές των Pfizer και Microsoft.

Κυριάκος ΜητσοτάκηςΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΗΠΑΤουρκίαΤζο Μπάιντενειδήσεις τώρα