Το ενεργειακό «σκάκι», το … γινάτι της Άγκυρας και η απάντηση της Αθήνας - Το μενού της Συνόδου Κορυφής

Δύο ανοιχτά «μέτωπα» κοιτά η κυβέρνηση, καθώς το ενεργειακό βρίσκεται στο επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής και παράλληλα η Αθήνα επιδιώκει την διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας. Αργά χθες το βράδυ μετά από μία μαραθώνια συζήτηση βγήκε τελικά.. λευκός καπνός στις Βρυξέλλες και υπήρξε συμφωνία για την απαγόρευση εξαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ.

Η συμφωνία - όπως ανακοινώθηκε- καλύπτει πάνω από τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία και χρειάστηκαν ασκήσεις ισορροπίας για να βρεθεί μια λύση κοινής αποδοχής. Με το πακέτο να περιλαμβάνει και μια σειρά άλλων κυρώσεων προς την Ρωσία.

Και μπορεί το ενεργειακό να είναι ψηλά στην ατζέντα, ωστόσο η κυβέρνηση δίνει βαρύτητα και στο θέμα των τουρκικών προκλήσεων και είναι σε εξέλιξη μια «εκστρατεία» ενημέρωσης. Αυτό που τονίζεται είναι πως η Άγκυρα ρίχνει λάδι στη φωτιά σε μια κρίσιμη συγκυρία που το τελευταίο που χρειάζεται είναι ακόμη μια εστία έντασης σε ένα φορτισμένο γεωπολιτικά ευρωπαϊκό τοπίο.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης - προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο - σημείωσε πως θα ενημερώσει για την έντονη προκλητικότητα της Τουρκίας και τις επιπτώσεις που αυτή έχει στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου. Χθες η συζήτηση στη Συνοδό επικεντρώθηκε στο θέμα του ρωσικού πετρελαίου και δεν υπήρχαν μεγάλα περιθώρια για «επέκταση» της ατζέντας, ωστόσο η Αθήνα θα επιδιώξει να αναδείξει διπλωματικά το θέμα.

Το μήνυμα που εκπέμπει η κυβέρνηση είναι πως η παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων δεν θα γίνει αποδεκτή. Να σημειωθεί πως το θέμα της Τουρκίας πρόκειται να συζητηθεί στην τακτική σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τότε αναμένεται και αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων.

Την ίδια στιγμή η γειτονική χώρα συνεχίζει να πορεύεται στο δρόμο των προκλήσεων, με εμπρηστικές δηλώσεις, παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, παράνομες NAVTEX καθώς και αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Τη «σκυτάλη» πήρε χθες ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος Ομέρ Τσελίκ που αναφέρθηκε εκ νέου στα περί αποστρατικοποίησης των νησιών και έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει την Ελλάδα ως κακομαθημένο παιδί της Ε.Ε.

Ουσιαστικά η Άγκυρα συνέχισε να τροφοδοτεί το κλίμα της έντασης, σε συνέχεια και της «φιέστας» που στήθηκε για την Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Και παρότι κόβει τις γέφυρες διαλόγου με την Αθήνα επιχειρεί να εμφανιστεί ως… αδικημένη στην διεθνή σκηνή.

Στην Αθήνα αυτό που επισημαίνεται είναι πως η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας στον πόλεμο της Ουκρανίας έδειξε πως δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος ο αναθεωρητισμός. Ωστόσο αναμένεται ένα «θερμό καλοκαίρι» και ήδη επικρατεί αυξημένη ετοιμότητα, καθώς δεν είναι εύκολο να δοθεί απάντηση στο ερώτημα «που το πάει ο Ερντογάν.

Πάντως ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να παίξει ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στην Ουκρανία και στη Ρωσία, ενώ συνεχίζεται το ανατολίτικο παζάρι για το θέμα της εισόδου της Φιλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Οι «χαλαρές» μέχρι τώρα αντιδράσεις στη διεθνή σκηνή φαίνεται πως δίνουν στον κ. Ερντογάν την αίσθηση πως μπορεί να συνεχίσει την ίδια ριψοκίνδυνη στρατηγική στο διπλωματικό πεδίο.

Την ίδια στιγμή ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έχει ξεκινήσει έναν κύκλο επαφών και χθες ενημέρωσε τον αμερικανό ομόλογο του Αν. Μπλίνκεν για την όξυνση της τουρκικής προκλητικότητας, τόσο σε ρητορικό επίπεδο, όσο και επί του πεδίου. Παράλληλα το θέμα τέθηκε στις διαδοχικές επικοινωνίες που είχε ο Έλληνας υπουργός με τους ομολόγους του από την Κύπρο, το Ισραήλ και την Σαουδική Αραβία.

Το ενεργειακό ράλι των τιμών

Η ανοδική πορεία των τιμών στην ενέργεια συμπαρασύρει και μια σειρά βασικών αγαθών, με την κυβέρνηση να έχει θέσει σε εφαρμογή ένα εθνικό σχέδιο δράσης. Ωστόσο - με δεδομένο πως τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι πεπερασμένα και δεν φαίνεται τώρα κοντά φως στο ενεργειακό τούνελ - αναζητείται μια ευρωπαϊκή λύση στο πρόβλημα.

Προσερχόμενος χθες στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός σημείωσε πως «τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σήμερα πολύ υψηλές τιμές ενέργειας αποτέλεσμα υπερβολικών τιμών φυσικού αερίου, τιμές, οι οποίες, όπως έχω πει πολλές φορές δεν δικαιολογούνται από τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης». Για να σημειώσει πως «είναι σημαντικό να επαναφέρουμε τη συζήτηση για ένα πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορέσουμε να συμπαρασύρουμε προς τα κάτω συνολικά τις τιμές της ενέργειας και ασφαλώς τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας».

Βαρύτητα δίνεται μεταξύ άλλων και στις προτάσεις, που έχει καταθέσει η ΕΕ στο πλαίσιο του νέου σχεδίου Repower EU, το οποίο η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευθεί απορροφώντας σημαντικούς πρόσθετους πόρους από τα αναξιοποίητα δάνεια του RRF.