Πολιτική|10.06.2019 20:14

Κυβερνήσεις: 40 χρόνια πρόωρες εκλογές - Πόσες και ποιες «έβγαλαν» 4ετία (vid)

Γιάννης Πολίτης

Σύμφωνα με το Σύνταγμα οι εθνικές εκλογές στη χώρα μας διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια. Ωστόσο από τη Μεταπολίτευση του 1974 μέχρι και σήμερα πολύ λίγες είναι οι φορές που μία κυβέρνηση εξάντλησε την τετραετία. Για την ακρίβεια μόλις τρεις (Κυβέρνηση ΝΔ 1977-1981, Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ 1985-1989, Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ (2000-2004) τα κατάφεραν...

Παράλληλα η Νέα Δημοκρατία μέχρι και σήμερα κρατάει το ρεκόρ της πιο βραχύβιας διακυβέρνησης (Ιούνιος - Νοέμβριος 1989), ενώ η χώρα έχει οδηγηθεί τρεις φορές σε εκλογές την ίδια χρονιά (1989, 2012 και 2015). Σε αυτά τα 45 χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί 17 εκλογικές αναμετρήσεις (!), ενώ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει παραστεί στην ορκωμοσία 17 πρωθυπουργών. 

Το ethnos.gr με αφορμή την προκήρυξη εκλογών στις 7 Ιουλίου κάνει αναδρομή στις εθνικές εκλογές που διεξήχθησαν στην Ελλάδα από το 1974 μέχρι και το 2015

17 Νοεμβρίου 1974: Οι πρώτες ελεύθερες εκλογές στην Ελλάδα μετά την πτώση της Χούντας πραγματοποιούνται στις 17 Νοεμβρίου του 1974. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έγινε ο πρωθυπουργός της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ το κόμμα του η Νέα Δημοκρατία συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει πάρει πολιτικός σχηματισμός μέχρι και σήμερα (54,37%). 

20 Νοεμβρίου 1977: Στις 20 Νοεμβρίου 1977 πραγματοποιούνται ξανά βουλευτικές εκλογές. Η Νέα Δημοκρατία τις κερδίζει ξανά (41,84%). Αυτές οι εκλογές είναι η απαρχή της ανόδου του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, αλλά και η τελευταία φορά που θα ορκιζόταν πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, μιας και το 1980 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο διάδοχός του ήταν ο Γεώργιος Ράλλης. Η συγκεκριμένη θητεία της κυβέρνησης ήταν πλήρης καθώς οι επόμενες εκλογές πραγματοποιήθηκαν στις 18 Οκτωβρίου 1981

18 Οκτωβρίου 1981: Με το σύνθημα της «Αλλαγής» το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου κερδίζει τις εκλογές. Η θητεία της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ θα λήξει τέσσερις μήνες πριν τη Συνταγματική της θητεία, τον Ιούνιο του 1985.

2 Ιουνίου 1985:  Οι εκλογές της 2ας Ιουνίου βρίσκουν και πάλι νικητή το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Η δεύτερη διακυβέρνηση θα είναι πλήρης καθώς οι επόμενες εκλογές θα γίνουν τον Ιούνιο του 1989

18 Ιουνίου 1989: Στις εκλογές της 18ης Ιουνίου η Νέα Δημοκρατία θα κόψει πρώτη το νήμα χωρίς ωστόσο να μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση, ελλείψει της απαραίτητης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας (145 έδρες). Ωστόσο στις 2 Ιουλίου έπειτα από κύκλο διερευνητικών εντολών σχηματίζεται η κυβέρνηση Τζαννή Τζανετάκη αποτελούμενη από Νέα Δημοκρατία και Συνασπισμό. Ωστόσο η θητεία της είναι βραχύβια καθώς η χώρα θα οδηγηθεί εκ νέου σε κάλπες τον Νοέμβριο του 1989.

5 Νοεμβρίου 1989: Και σε αυτή την αναμέτρηση η Νέα Δημοκρατία βγαίνει πρώτη χωρίς όμως να εξασφαλίζει την κυβερνητική πλειοψηφία. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί η οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα με στήριξη από την Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και τον Συνασπισμό

8 Απριλίου 1990: Η Νέα Δημοκρατία με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη κερδίζει τις εκλογές ωστόσο αυτή τη φορά της λείπει μόνο μία έδρα για τους 151. Έτσι λοιπόν συμφωνεί με τη ΔΗΑΝΑ του Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου για να της παραχωρηθεί μία έδρα. Όπερ και εγένετο. Μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση ότι είχε γίνει λάθος στην κατανομή των εδρών της Νέας Δημοκρατίας και στερούνταν μιας έδρας, οπότε στη Νέα Δημοκρατία δόθηκε μια επιπλέον έδρα και πλέον η κυβέρνηση βρέθηκε με 152 έδρες στη Βουλή.

10 Οκτωβρίου 1993: Οι πρόωρες εκλογές της 10ης Οκτωβρίου βρίσκουν νικητή το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ σχημάτισε την τρίτη και τελευταία κυβέρνησή του καθώς παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 1996 για λόγους υγείας. Τη θέση του ανέλαβε ο Κώστας Σημίτης ο οποίος οδήγησε τη χώρα σε εκλογές τον Σεπτέμβριο του 1996.

22 Σεπτεμβρίου 1996: Το ΠΑΣΟΚ με τον Κώστα Σημίτη κερδίζει τις εκλογές ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση δεν εξαντλείται η τετραετία καθώς προκηρύσσονται εκλογές για τον Απρίλιο του 2000.

9 Απριλίου 2000: Το ΠΑΣΟΚ σχηματίζει και πάλι αυτοδύναμη κυβέρνηση και ο Κώστας Σημίτης μένει στην εξουσία μέχρι και τον Μάρτιο του 2004. 

7 Μαρτίου 2004: Στις εκλογές της 7ης Μαρτίου η Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή επανέρχεται στην εξουσία. Ωστόσο θα αντέξει για 3,5 χρόνια. Δηλαδή μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2007. 

16 Σεπτεμβρίου 2007: Η Νέα Δημοκρατία κερδίζει ξανά την αυτοδυναμία. Ωστόσο ο Κώστας Καραμανλής θα παραμείνει στην πρωθυπουργία για δύο χρόνια καθώς η χώρα οδηγείται ξανά σε εκλογές τον Οκτώβριο του 2009.

4 Οκτωβρίου 2009: Σε αυτές τις εκλογές το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου συγκεντρώνει 44% και σχηματίζει κυβέρνηση. Ωστόσο ο Γιώργος Παπανδρέου θα παραμείνει στη θέση του μέχρι τον Νοέμβριο του 2011. Σε αυτά τα δύο χρόνια μεσολαβεί η υπογραφή του πρώτου Μνημονίου. Τη θέση του αναλαμβάνει ο Λουκάς Παπαδήμος ο οποίος θα παραμείνει στο Μέγαρο Μαξίμου μέχρι τον Μάιο του 2012, οπότε και διεξάγονται εκλογές.

6 Μαίου 2012: Η Νέα Δημοκρατία του Αντώνη Σαμαρά μπορεί να κέρδισε αυτή την εκλογική αναμέτρηση ωστόσο δεν σχημάτισε ποτέ κυβέρνηση. Ο κύκλος των διερευνητικών εντολών εξαντλήθηκε και έτσι προκηρύχθηκαν νέες εκλογές ένα μήνα μετά. 

17 Ιουνίου 2012: Ο Αντώνης Σαμαράς καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας με τη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ. Ωστόσο η κυβερνητική της θητεία τερματίστηκε τον Ιανουάριο του 2015, καθώς η Βουλή δεν κατάφερε να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας

25 Ιανουαρίου 2015: Η συγκεκριμένη μέρα θεωρείται ως σταθμός για την Αριστερά στην Ελλάδα. Και αυτό διότι ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα. Πρωθυπουργός έγινε ο Αλέξης Τσίπρας ωστόσο για να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργάστηκε με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου. Ωστόσο ήταν γραφτό να γίνουν εκλογές έπειτα από εννέα μήνες μέσα στους οποίους μεσολάβησε η διαπραγμάτευση με τους δανειστές και η υπογραφή του τρίτου Μνημονίου, έπειτα από το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου.

15 Σεπτεμβρίου 2015: Μετά την ψήφιση του τρίτου Μνημονίου η χώρα οδηγήθηκε σε νέες εκλογές. Νικητής αναδείχθηκε και πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ χωρίς όμως να έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Έτσι σχημάτισε εκ νέου συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ. Ωστόσο η συνεργασία των δύο κομμάτων κράτησε μέχρι και την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Οι ΑΝΕΛ τότε έφυγαν από την κυβέρνηση, ωστόσο ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να διατηρήσει τα ηνία χάρη στην ψήφο εμπιστοσύνης που έλαβε από τους βουλευτές των ΑΝΕΛ (!) Κατερίνα Παπακώστα, Έλενα Κουντουρά, Θανάση Παπαχριστόπουλο, Βασίλη Κόκκαλη, Κώστα Ζουράρι, την ανεξάρτητη βουλευτή Κατερίνα Παπακώστα και τον Σπύρο Δανέλλη. Ωστόσο μετά την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις Ευρωεκλογές ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να επισπεύσει τις εθνικές εκλογές με αποτέλεσμα αυτές να πραγματοποιηθούν στις 7 Ιουλίου. 

Bonus:

Στα 45 χρόνια της Μεταπολίτευσης έχουν διενεργηθεί δύο δημοψηφίσματα:

1974: Στις 22 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα για το πολίτευμα της χώρας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 69,2% υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.

2015: Tο Ελληνικό δημοψήφισμα του 2015 προκηρύχθηκε στις 26 Ιουνίου 2015 (ΦΕΚ Α΄ 63) και διεξήχθη μία εβδομάδα αργότερα, στις 5 Ιουλίου, με ερώτημα αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας των τριών θεσμών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Ε.Κ.Τ.) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (Δ.Ν.Τ.), που προτάθηκε στην Ελλάδα στις 25 Ιουνίου. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν η απόρριψη της πρότασης του σχεδίου συμφωνίας με ποσοστό 61,31%.

Οι 15 πρωθυπουργοί της Μεταπολίτευσης

Νοέμβριος 1974- Μάιος 1980: Κωνσταντίνος Καραμανλής

Μάιος 1980- Οκτώβριος 1981: Γεώργιος Ράλλης

Οκτώβριος 1981-Ιούνιος 1989: Ανδρέας Παπανδρέου

Ιούλιος - Οκτώβριος 1989: Τζαννής Τζανετάκης

Οκτώβριος - Νοέμβριος 1989: Ιωάννης Γρίβας (υπηρεσιακή)

Νοέμβριος 1989 - Απρίλιος 1990: Ξενοφώντας Ζολώτας

Απρίλιος 1990 - Οκτώβριος 1993: Κωνσταντίνος Μητσοτάκης

Οκτώβριος 1993 - Ιανουάριος 1996: Ανδρέας Παπανδρέου

Ιανουάριος 1996 - Μάρτιος 2004: Κώστας Σημίτης

Μάρτιος 2004 - Οκτώβριος 2009: Κώστας Καραμανλής

Οκτώβριος 2009 - Νοέμβριος 2011: Γιώργος Παπανδρέου

Νοέμβριος 2011 - Μάιος 2012: Λουκάς Παπαδήμος

Μάιος 2012 - Ιούνιος 2012: Παναγιώτης Πικραμμένος (υπηρεσιακή)

Ιούνιος 2012 - Ιανουάριος 2015: Αντώνης Σαμαράς

Ιανουάριος 2015 - Αύγουστος 2015: Αλέξης Τσίπρας 

Αύγουστος 2015 - Σεπτέμβριος 2015: Βασιλική Θάνου

Σεπτέμβριος 2015 - σήμερα: Αλέξης Τσίπρας 

Δείτε το βίντεο του Open TV

Νέα ΔημοκρατίαΓιώργος ΠαπανδρέουΑνδρέας ΠαπανδρέουΚωνσταντίνος ΚαραμανλήςΣΥΡΙΖΑΠΑΣΟΚΚώστας Καραμανλήςεθνικές εκλογές 2019Κώστας Σημίτης