Η Εντα Γκέμη στο Εθνος: Οι μετανάστες στις κάλπες

Οι εκλογές της 7ης Ιουλίου σηματοδοτούν την αφετηρία μιας διαφορετικής πορείας στο ζήτημα της πολιτικής συμμετοχής των μεταναστών. Κι αυτό καθώς είναι η πρώτη φορά που σε ένα σημαντικό τμήμα (περίπου 9%) του ελληνικού πληθυσμού, δηλαδή στους μετανάστες, αναγνωρίζεται το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι.

Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως το γεγονός ότι, παρά την τριαντάχρονη παρουσία τους στην Ελλάδα, οι περισσότεροι ψηφίζουν για πρώτη φορά όχι απλώς στη χώρα που ζουν και εργάζονται, αλλά στη ζωή τους εν γένει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΣ, περίπου 230.000 μετανάστες έλαβαν την ελληνική υπηκοότητα το διάστημα 2011-2018. Ενας καθόλου ευκαταφρόνητος αριθμός, που υπό κανονικές συνθήκες θα μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στην ανανέωση του εκλογικού σώματος, όχι μόνο σε ποσοτικά χαρακτηριστικά, αλλά κυρίως σε ποιοτικά.

Μιλάμε ωστόσο για μια κοινωνική ομάδα που ακόμα και σήμερα αντιλαμβάνεται την ύπαρξή της με όρους υποχρεώσεων και όχι δικαιωμάτων. Μιλάμε για μια κοινωνία υποδοχής που για χρόνια τούς αντιμετώπισε ως φθηνά εργατικά χέρια και όχι ως πολίτες με δικαιώματα. Η διαχρονική στάση της Ελλάδας στην αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αμήχανη, ενοχική και φοβική. Η μετανάστευση, περισσότερο από κάθε άλλο ζήτημα, έχει διχάσει βαθιά την ελληνική κοινωνία και ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Οι ξενοβοφικές ρητορικές φθηνού εντυπωσιασμού της κοινής γνώμης έχουν λάβει τοξικές διαστάσεις, με την κοινωνία να βρίσκεται εγκλωβισμένη στη νεύρωση επινοημένων «συνόρων», που χωρίζουν το «εμείς» από τον «άλλον». Από την άλλη, η ιδεολογικοποίηση του λαϊκισμού, μέσω της εργαλειοποίησης του φόβου και κατασταλτικών πρακτικών (από το κλείσιμο συνόρων και τους φράχτες μέχρι τις επιχειρήσειςσκούπα και τις παράνομες επαναπροωθήσεις), έχει διαβρώσει επικίνδυνα τις ιδεολογικοπολιτικές επιταγές των αριστερών προοδευτικών δυνάμεων. Αυτό επομένως που προτείνεται είναι η διαμόρφωση μιας προοδευτικής μεταναστευτικής πολιτικής, που θα διαχειρίζεται ορθολογικά τις μεικτές μεταναστευτικές ροές, μακριά από ιδεοληψίες και προκαταλήψεις και με γνώμονα τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της διαφορετικότητας. Σήμερα η διαλεκτική δυναμική των εξελίξεων επιβάλλει μια διαφορετική οπτική.

Οι Ελληνες πολίτες μεταναστευτικής καταγωγής έχουν τη θεσμική δυνατότητα να αξιοποιήσουν το κοινωνικοπολιτικό τους κεφάλαιο, συμμετέχοντας στη διαμόρφωση του μέλλοντος της ελληνικής κοινωνίας. Αλλωστε, η πολιτική συμμετοχή και η εκπροσώπηση αποτελούν την πεμπτουσία της αντιπροσωπευτικής και συμμετοχικής δημοκρατίας. Η παρουσία υποψηφίων μεταναστευτικής καταγωγής στο ψηφοδέλτιο του ΚΙΝΑΛ, πόσω μάλλον σε λαϊκές γειτονιές, όπως είναι η Β2 Αθηνών, συνιστά σίγουρα ένα βήμα έμπρακτης και ενεργής εκπροσώπησης και συμμετοχής των μεταναστών σε ένα από τα πιο σημαντικά επίπεδα διακυβέρνησης, όπως είναι η Βουλή των Ελλήνων. Και αποδεικνύει ότι η συνύπαρξη, η συνέργεια και η συνοχή που τόσο πολύ έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία δεν είναι για εμάς ένα ελκυστικό προεκλογικό σύνθημα, αλλά αίτημα που εννοούμε να υπηρετήσουμε