Χρυσοχοΐδης στο Ευρωκοινοβούλιο: «Μη διαχειρίσιμη η κατάσταση των μεταναστευτικών ροών»

Με μελανά χρώματα περιέγραψε την κατάσταση στα ελληνικά νησιά ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη. Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μιλώντας ενώπιον των ευρωβουλευτών, ανέφερε ότι η κατάσταση είναι «μη διαχειρίσιμη», κάλεσε τα κράτη μέλη να σεβαστούν την ευρωπαϊκή νομιμότητα και τόνισε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η ένταξη και η ενσωμάτωση των προσφύγων.

Ο ίδιος περιέγραψε το πρόβλημα στα νησιά ως «εκρηκτικό, έξω και πέρα από κάθε δυνατότητα διαχείρισης», προσθέτοντας ότι ακόμα και αν ο μηχανισμός ολόκληρης της Ε.Ε. είχε κινητοποιηθεί «δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί αυτό το τσουνάμι ανθρώπων». «Είναι αδύνατον να υπάρξει συνθήκη φιλοξενίας σε ανθρώπινο επίπεδο με αυτούς τους ρυθμούς. Πρόκειται για ανθρωπιστική καταστροφή και κοινωνικό όλεθρο», εξήγησε ο Έλληνας υπουργός.

Ο Έλληνας υπουργός υπεραμύνθηκε του νέου νομικού πλαισίου, το οποίο είναι πιστή μεταφορά της σχετικής κοινοτικής οδηγίας που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το άσυλο και που, όπως σημείωσε, θα επιταχύνει διαδικασίες και επιστροφές. «Με στοιχεία του 2019, αυτή τη στιγμή έχουμε 68.000 εκκρεμμείς αιτήσεις, περιμένεις τρία χρόνια για συνέντευξη ως αιτών άσυλο. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και μάλιστα όταν έχεις τέτοιες ροές. Επίσης, 14.000 προσφυγές στην Αρχή Προσφυγών με αναμονή πάνω από δύο χρόνια», είπε.

Ο υπουργός ενημέρωσε, επίσης, τους ευρωβουλευτές ότι υπάρχουν 4.000 ασυνόδευτοι ανήλικοι στην Ελλάδα, σε ακατάλληλες δομές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Αποκάλυψε δε ότι έστειλε επιστολή προς τα κράτη-μέλη να αναλάβουν εθελοντικά κάποια από τα παιδιά, αλλά δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση πλην ενός κράτους μέλους.

«Είναι ζήτημα πολιτισμού», ανέφερε χαρακτηριστικά και ζήτησε από το Ευρωκοινοβούλιο να βοηθήσει να κινητοποιηθούν οι κυβερνήσεις. Ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης κατέκρινε τα κράτη που έχουν κλείσει τα σύνορά τους, και ξεκαθάρισε ότι δεν κάνει έκκληση αλληλεγγύης, αλλά τήρησης της νομιμότητας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Οι ερωτήσεις των Ελλήνων ευρωβουλευτών

Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις και ερωτήσεις των ευρωβουλευτών της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθερικών, Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης του Ευρωπαϊκού Κοινονοβουλίου.

«Με όλο τον σεβασμό, θα ήθελα να σας τονίσω πως οι πρόσφυγες δεν είναι τσουνάμι, όπως είπατε στην εισήγησή σας. Είναι άνθρωποι, έχουν όνομα, επώνυμο και δικαιώματα. Θέλω να πιστεύω πως ειπώθηκε εκ παραδρομής», ανέφερε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Αρβανίτης, απευθυνόμενος στον Έλληνα υπουργό.

«Κύριε υπουργέ, βρίσκεται ήδη σε ισχύ ο νέος νόμος της κυβέρνησής σας. Διεθνείς οργανισμοί κύρους κατήγγειλαν πριν λίγες ημέρες στην Αθήνα τη φιλοσοφία του νέου νόμο. Διεθνής Αμνηστία, Γιατροί χωρίς Σύνορα, Human Rights 360, θεωρούν πως ο νόμος συγκρούεται με θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Και θέλω να ρωτήσω. Για το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, κύριε Χρυσοχοΐδη, με ποιους ακριβώς διαβουλευτήκατε; Με την Κομισιόν; Με την Ευρωπαϊκή Ένωση; Με τις διεθνείς οργανώσεις; Γιατί στην Ελλάδα δεν έγινε διαβούλευση. Σε πέντε μέρες πέρασε το νομοσχέδιο», ρώτησε.

Τόνισε ότι η κατάσταση δεν είναι πλέον διαχειρίσιμη και εκτίμησε ότι «ούτε η ίδια η Ε.Ε. με τις συνολικές της δυνατότητες θα μπορούσε να το διαχειριστεί πλήρως»

Ο Κώστας Αρβανίτης αναφέρθηκε επίσης και στην κατάργηση του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. «Η υποβάθμισή του, η μάλλον η υπαγωγή του στο Υπουργείο «Αστυνομίας», δείχνει πως για εσάς το θέμα είναι μάλλον θέμα ασφάλειας, χωρίς να λαμβάνετε υπόψιν σας τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων. Το πρόβλημα για την κυβέρνησή σας είναι τελικά μεταναστευτικό ή προσφυγικό;», ρώτησε.

«Χθες ο κυβερνητικός σας εκπρόσωπος δήλωσε πως μέχρι το τέλος του 2020 θα γίνουν 10.000 επιστροφές. Σε ποιες χώρες; Έχετε προβεί σε διμερείς συμφωνίες που το σώμα θα πρέπει να γνωρίζει; Ακούω στελέχη της ΝΔ να λένε πως δόγμα τους είναι «να κάνουμε τη ζωή των προσφύγων πιο δύσκολη» θεωρώντας πως θα λειτουργήσει αποτρεπτικά, κάτι που μέχρι στιγμής δεν ισχύει. Με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θεωρούσαμε απάνθρωπο να υπάρχουν 5500 πρόσφυγες στη δομή της Μόριας, που χωράει 3000. Τον Οκτώβριο, μαζί με τον συνάδελφό μου από την GUENGL, Miguel Urban Crespo, διαπιστώσαμε ότι έχετε στοιβάξει 14.000 ψυχές. Σήμερα μπορεί να είναι και 17.000. Δεν είχατε σχέδιο, κύριε Χρυσοχοΐδη, δυστυχώς», κατέληξε ο ευρωβουλευτής.

Τις γενικευμένες απελάσεις και την ένταση της καταστολής σε βάρος των προσφύγων και των μεταναστών που προωθούν τόσο η ευρωενωσιακή πολιτική όσο και ο νέος νόμος της κυβέρνησης της ΝΔ κατήγγειλε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κώστας Παπαδάκης στη συζήτηση με τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη.

«Η συζήτηση στους κόλπους της ΕΕ για την αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου διεξάγεται προς το αντιδραστικότερο. Τα περί επιμερισμού προκειμένου να ολοκληρώνεται η διαδικασία ασύλου και σε άλλα κράτη της ΕΕ πλην αυτών των κρατών πρώτης γραμμής, όπως η Ελλάδα, κρύβει την ουσία: Ότι η ΕΕ κι οι κυβερνήσεις της με την ενίσχυση και γενίκευση των απελάσεων που εύηχα αποκαλούν "επιστροφές", με τη θεώρηση κρατών όπως η Τουρκία, ως ασφαλείς τρίτες χώρες, ακόμα και περιοχών στη Συρία, ως ασφαλείς περιοχές, καθώς και με το δραστικό περιορισμό της ίδιας της έννοιας του πρόσφυγα, αυτό που βασικά θα διαμοιράζει η ΕΕ ανάμεσα στα κράτη μέλη της είναι τις αποφάσεις απέλασης χιλιάδων αιτούντων άσυλο. Άλλωστε κι η κυβέρνησή σας έχει ήδη θέσει αριθμητικό στόχο 10000 απελάσεων ως το 2020, μαζί με την ενίσχυση των κλειστών κέντρων κράτησης», είπε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.

«Πώς τοποθετείστε στο γεγονός ότι ο νέος νόμος της κυβέρνησής σας σε συνέχεια της προηγούμενης δεν αποτελεί εξαίρεση ή παρανυχίδα της πολιτικής της ΕΕ, αλλά κινείται σε αυτούς τους αντιδραστικούς άξονες της; Αυτή η πολιτική σας είναι που με βάση τη Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας προωθεί τον εγκλωβισμό σε άθλιες συνθήκες- τώρα πλέον και με γεωγραφικό περιορισμό σε όλη τη χώρα-, την καταστολή και με στρατιωτικές δυνάμεις, τις απελάσεις και το δραστικό περιορισμό των δικαιωμάτων των προσφύγων και μεταναστών, ακόμα και με τιμωρητικές διατάξεις. Αυτή η πολιτική είναι που αποτελεί βούτυρο στο ψωμί του εθνικισμού και ρατσισμού», κατέληξε.

Από την πλευρά της, η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζενμπεργκ τόνισε ότι «Η Επιτροπή μας εδώ και πολλά χρόνια γνωρίζει ότι η Ελλάδα, ως χώρα πρώτης υποδοχής, έχει αναλάβει πολύ μεγάλο μέρος και βάρος στη διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος. Επίσης, γνωρίζει ότι έχει δείξει και έναν ανθρωπισμό, για τον οποίο δεν υπάρχει κανένας αντίλογος».

«Μας ενημερώσατε, κύριε υπουργέ, για το νέο νόμο που εκπονήσατε για την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου. Προσωπικά, οφείλω να διαβεβαιώσω την Επιτροπή, ως δικηγόρος μάχιμη επί τρεις δεκαετίες, ότι αυτός ο νόμος πρωτίστως και κυρίως θωρακίζει και σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα των αιτούντων», επεσήμανε.

Και κατέληξε η Ελίζα Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη: «Θέλω να μας πείτε κύριε υπουργέ, εάν τέτοια νομοθεσία υπάρχει και σε άλλα κράτη μέλη. Επιπρόσθετα, εάν με τη δική σας πολιτική της νέας κυβέρνησης θα υπάρξουν περισσότερες επιστροφές, ούτως ώστε να τύχει καλύτερης διαχείρισης το πρόβλημα, δεδομένου ότι εδώ και τέσσερα χρόνια με βάση τη Δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας έγιναν μόνο 1800 επιστροφές. Τέλος, θεωρείτε ότι είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί η δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας, ώστε να μπορούμε να επιστρέφουμε αυτούς που δεν δικαιούνται ασύλου και από την ενδοχώρα, κάτι το οποίο συζητούμε και με τον Αντιπρόεδρο κ. Μαργαρίτη Σχοινά;»

Το λόγο έλαβε και ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος μίλησε για εκβιασμό του Προέδρου Ερντογάν. «Κύριε υπουργέ είναι πλέον ξεκάθαρο ποια ήταν τα όρια της Δήλωσης ΕΕ - Τουρκίας. Τα όρια ήταν ο γεωπολιτικός εκβιασμός του Ερντογάν στην ΝΑ Μεσόγειο και Σύρια. Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, θετικό η αποσυμφόρηση των νησιών, άρα ο μη εγκλωβισμός πια προσφύγων όπως η δήλωση αυτή δημιουργούσε ως καθεστώς στην Ελλάδα. Θετικό ότι πάτε να μειώσετε τη γραφειοκρατία στην απονομή ασύλου», είπε.  

«Όμως εδώ υπάρχει ένα ζήτημα, με εσωτερικό relocation, με εσωτερική μετεγκατάσταση μπορεί η Ελλάδα μόνη της να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ακόμη και με την επιτάχυνση του ασύλου; Αν δεν υπάρχει ευρωπαϊκό πρόγραμμα μετεγκατάστασης, δεν μπορούμε μόνοι μας. Θα υπάρχουν τεράστιες κοινωνικές αντιδράσεις, το πρόβλημα θα είναι μη διαχειρίσιμο. Σας ζητώ λοιπόν να μας πείτε τι πρωτοβουλίες έχετε πάρει και ζητώ και αππό τους συναδέλφους μου προς τις κυβερνήσεις σας, πιέστε να υπάρχει επιτέλους ευρωπαϊκό πρόγραμμα μετεγκατάστασης», συμπλήρωσε.

Το δεύτερο ερώτημα αφορούσε στα τακτικά κονδύλια που, όπως είπε «υπάρχει χαμηλή απορροφητικότητα από την προηγούμενη κυβέρνηση.  Από τα 613 εκατ. του 2014-2020 έχουν απορροφηθεί 228 εκατ. Τι προτίθεστε να κάνουμε ως χώρα για να έχουμε αυξημένη απορροφητικότητα και στα τακτικά κονδύλια». Ο Νίκος Ανδρουλάκης ζήτησε από τον υπουργό να εξηγήσει τις επόμενες κινήσεις του προκειμένου η απορροφητικότητα να αυξηθεί.

Δευτερολογία Χρυσοχοΐδη

«Αυτή τη στιγμή στα νησιά όλα τα παιδιά εμβολιάζονται, δεν αφαιρέθηκε η πρόσβαση στην υγεία, ενώ όλοι οι αιτούντες άσυλο στη χώρα, αυτοί που έχουν τελειώσει τη διαδικασία τους και αυτοί που έχουν τελειώσει τη διαδικασία τους και δεν έχουν δικαιωθεί, έχουν όλοι πρόσβαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας», είπε στη δευτερολογία του ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης.

Τόνισε ότι ο νέος νόμος για το δίκαιο του ασύλου προβλέπει υποχρεωτική εκπαίδευση σε όλα τα παιδιά αιτούντων άσυλο και παρότρυνε «ορισμένα μέλη του ΕΚ να μην αμφισβητούν τα προσωπικά του ανθρωπιστικά αισθήματα», τονίζοντας ότι είναι «πολύ διαφορετικό απλά να δηλώνει ανθρωπιστής, και άλλο να πρέπει να κριθείς από έργα, να ασκείς διαχείριση και να πρέπει να είσαι αποτελεσματικός», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Σε σχέση με την κριτική για την κατάργηση του υπουργείου μεταναστευτικής πολιτικής, ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης διερωτήθηκε σε ποια χώρα της ΕΕ της ΕΕ υπάρχει υπουργείο που ηγείται της αστυνομίας και της πολιτικής προστασία που δεν είναι ενταγμένη η μεταναστευτική πολιτική. Όπως δήλωσε "όλα τα υπουργεία εσωτερικών έχουν ενταγμένη στις αρμοδιότητές τους τη μεταναστευτική πολιτική".

Σε σχέση με το αν και κατά πόσο έγινε διαβούλευση για το νέο νομοσχέδιο για το άσυλο, ο Υπουργός τόνισε ότι είναι ψευδές πως δεν έγινε διαβούλευση και παρέπεμψε στα 332 σχόλια της διαβούλευσης, τα περισσότερα από τα οποία έγιναν δεκτά, ενώ οργανώσεις και θεσμοί υπέβαλαν προτάσεις και που περιλήφθηκαν. Τόνισε δε ότι ψηφίστηκε από δυο κόμματα πλήρως και σε πολλά άρθρα του και από άλλα κόμματα του ελληνικού κοινοβουλίου.

Για το θέμα της κοινής δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας, ο Υπουργός αναγνώρισε ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα και έχει στην επικράτειά της 4 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες και υπό αυτή την έννοια η ΕΕ πληρώνει ένα πολύ μεγάλο ποσό για τη διαχείριση αυτών των ανθρώπων. Διευκρίνισε όμως ότι η ΕΕ ανέλαβε την υποχρέωση να φυλάει τα σύνορά της, σημειώνοντας ότι "αυτό φαίνεται ότι γινόταν". "Δεν ξέρω τι συμβαίνει και δε θέλω να μπω σε αυτή τη συζήτηση", είπε. Σημείωσε δε ότι αυτό που είναι ζητούμενο είναι η συνέχιση της συμφωνία, περιλαμβανομένης όμως της πρόβλεψης για προστασία των συνόρων της Τουρκίας (για την αποτροπή των αναχωρήσεων).

Ο ίδιος τέλος επεσήμανε το σχέδιο μεταφοράς των αιτούντων σε ασφαλείς τοποθεσίες και δομές (περιλαμβανομένων ξενοδοχείων) στην ενδοχώρα με προτεραιότητά στις ευάλωτες ομάδες και ειδικά για τις οικογένειες με παιδιά. Υπάρχουν δε όπως είπε δύο προγράμματα ένα με 16 000 ενοικιαζόμενα σπίτια του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (πρόγραμμα Ήλιος) και ένα δεύτερο με 40 000 σπίτια της Υπάτης Αρμοστίας του ΟΗΕ (πρόγραμμα Εστία) για το 2020.

Κατέληξε δε λέγοντας ότι στόχος τώρα είναι η εκπαίδευση των παιδιών των μεταναστών, να μάθουν τη γλώσσα τόσο οι ίδιοι όσο και οι γονείς τους και να διασφαλιστεί η ένταξη και ενσωμάτωση. "Θα ζήσουμε με αυτούς του ανθρώπους τα επόμενα χρόνια και πρέπει να διασφαλίσουμε και τα δικαιώματά τους και τις υποχρεώσεις τους και το σεβασμό στους νόμους στο σύνταγμα της χώρας, που εφαρμόζουν και σέβονται όλοι Έλληνες και Ευρωπαίοι πολίτες".