Πολιτική|28.11.2019 17:27

Οι επόμενες κινήσεις της ελληνικής πλευράς απέναντι σε Τουρκία και Λιβύη

Γιώργος Σκαφιδάς

Με τον «δέοντα τρόπο», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ετοιμάζεται να απαντήσει η ελληνική πλευρά στις μαξιμαλιστικές τουρκικές διεκδικήσεις, όπως εκείνες εκφράζονται πλέον μέσα από επίσημους (πλην όμως αυθαίρετους) χάρτες και «αδόκιμες» προσπάθειες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με χώρες όπως είναι η Λιβύη.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας εξέδωσε ήδη σχετική ανακοίνωση στις 27 Νοεμβρίου, με την οποία απορρίπτει ως «νομικά αβάσιμους, εσφαλμένους, αυθαίρετους και παράνομους» τους τουρκικούς ισχυρισμούς, «στον βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος», και «επιφυλάσσεται να απαντήσει καταλλήλως». Διπλωματικές πηγές μιλούν για «κινητοποίηση της ελληνικής πλευράς σε πολλά μέτωπα», αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα υπάρξουν κρούσεις προς την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών (πράγμα που, άλλωστε, ανακοινώθηκε ήδη από τον κ. Δένδια), αλλά και προς την πλευρά της Λιβύης κ.α.  

Βλέπουν δυτικά του 28ου μεσημβρινού 

Σημειώνεται ότι στις 13 Νοεμβρίου, με επιστολή που κατέθεσε στον ΟΗΕ μέσω του μόνιμου αντιπροσώπου της στον Οργανισμό, Φεριντούν Σινιρλίογλου, η Τουρκία ήρθε ουσιαστικά να ενημερώσει τα Ηνωμένα Έθνη ότι πλέον διεκδικεί υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ ακόμη και δυτικά του 28ου μεσημβρινού, έως τη Λιβύη, και «τα εξωτερικά όρια των χωρικών υδάτων νησιών», όπως είναι, για παράδειγμα, η Κρήτη.

Και αυτό, στη βάση του τουρκικού ισχυρισμού ότι τα νησιά (η Κύπρος, η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα) μπορούν να έχουν από… μειωμένη έως και μηδενική υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ-επήρεια στη χάραξη θαλασσίων ζωνών, αλλά και της μαξιμαλιστικής τουρκικής αξίωσης σύμφωνα με την οποία η Άγκυρα «θα πρέπει να έχει ανάμειξη και λόγο σε όλες τις οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, ως η χώρα με τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή».

«Η εν λόγω επιστολή, ως αντιβαίνουσα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, απορρίπτεται στο σύνολό της και δεν παράγει καμία έννομη συνέπεια ως προς τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα» σημειώνει στη σχετική ανακοίνωσή του, της 27ης Νοεμβρίου, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, αναφερόμενο «στην από 13 Νοεμβρίου επιστολή του Τούρκου Μονίμου Αντιπροσώπου στα ΗΕ για δικαιώματα της Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες της Ανατολικής Μεσογείου».

«Η αναφορά στην εν λόγω επιστολή σε δικαιώματα της Τουρκίας δυτικά του 28ου μεσημβρινού μέχρι σημείου «το οποίο θα καθορισθεί βάσει μελλοντικών συμφωνιών  οριοθέτησης στο Αιγαίο καθώς και στην Μεσόγειο, με όλα τα εμπλεκόμενα κράτη» συνιστά ανοιχτή παρέμβαση στο δικαίωμα της Ελλάδος να συνομολογεί συμφωνίες οριοθέτησης με τρίτα κράτη» συνεχίσει στην ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ.

Έρχεται ελληνική επιστολή προς Ηνωμένα Έθνη και Συμβούλιο Ασφαλείας 

Σήμερα ο Νίκος Δένδιας, μιλώντας από το βήμα της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον ομόλογό του της Ολλανδίας, Στεφ Μπλοκ, στην Αθήνα, έκανε γνωστό ότι η Ελλάδα πρόκειται να απαντήσει στους τουρκικούς ισχυρισμούς «με τον δέοντα τρόπο, με αναλυτική απάντηση, την οποία θα στείλουμε σε Ηνωμένα Έθνη, σε όλα τα κράτη της Γενικής Συνέλευσης και σε όλα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας». Η σχετική απάντηση αναμένεται να αποσταλεί τις προσεχείς ημέρες. 

Ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε, ωστόσο, και στο καλούμενο μνημόνιο κατανόησης για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών» που φέρονται να υπέγραψαν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από τη μία πλευρά και η διεθνώς αναγνωρισμένη (αναγνωρισμένη και από την Ελλάδα) κυβέρνηση της Λιβύης από την άλλη την Τετάρτη στην Κωνσταντινούπολη.

Ο λόγος για μια συμφωνία η οποία, αν και το ακριβές περιεχόμενό της μας είναι προς το παρόν άγνωστο, θα μπορούσε θεωρητικώς μελλοντικά να «ντύσει» με νομικό μανδύα (έστω διάτρητο) και το τουρκικό αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας», ένα αφήγημα στη βάση του οποίου η Άγκυρα διεκδικεί θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη.  

«Θα πρέπει να σας πω ότι μια τέτοια προσπάθεια είναι παντελώς αγεωγράφητη, διότι αγνοεί, βεβαίως, κάτι το οποίο ο καθένας νομίζω μπορεί να διαπιστώσει, ότι ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχει ο μεγάλος γεωγραφικός όγκος της Κρήτης. Κατά συνέπεια, λοιπόν, νομίζω ότι μια τέτοια προσπάθεια είναι στα όρια της φαιδρότητας», δήλωσε χαρακτηριστικά στις 28 Νοεμβρίου ο κ. Δένδιας, απορρίπτοντας ως «τελείως αδόκιμη» και «εκτός κάθε λογικής» την «απόπειρα να υπάρξει συζήτηση να υπάρξει καθορισμός Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης».  

Χωρίς έννομα αποτελέσματα 

«Η υπογραφή μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης μνημονίου κατανόησης δεν μπορεί να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών. Μια τέτοια ενέργεια θα παραβίαζε κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και δεν θα παρήγε έννομα αποτελέσματα. Επιπλέον, μια τέτοια ενέργεια δεν θα συμβάδιζε με την αρχή της καλής γειτονίας που θα πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ γειτονικών χωρών», σημείωσε από την πλευρά του και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Γεννηματάς, ενώ, όπως είχε σημειώσει νωρίτερα και ο κ. Δένδιας, η Ελλάδα «είναι έτοιμη να αποστείλει πρέσβη στη Λιβύη όταν οι συνθήκες επιτρέψουν την παραμονή του εκεί».

υπουργείο ΕξωτερικώνΛιβύη«Γαλάζια Πατρίδα»Νίκος ΔένδιαςΤουρκίαΑΟΖ