ΣΥΡΙΖΑ: Η μάχη του Αλέξη Τσίπρα για μεγάλο, ανοιχτό κόμμα

Στην πρώτη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του σχήματος ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε να καθίσουν δίπλα του οι Πάνος Σκουρλέτης και Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου. Διόλου τυχαία επιλογή, αφού επί της ουσίας ήθελε να σηματοδοτήσει τη νέα εποχή του κόμματός του που θα οδηγήσει σε ένα συνέδριο συνέχειας, αλλά συγχρόνως και μετεξέλιξης.

Ηταν μια συνεδρίαση που χαρακτηρίστηκε σχεδόν από το σύνολο των συμμετεχόντων ως ιδιαίτερα παραγωγική, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι ακόμη και τώρα που έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ δεν εντοπίζονται μικρές σκιές ή και υπόγειοι ανταγωνισμοί επιμέρους τάσεων και ομάδων. Ο Αλέξης Τσίπρας οδηγεί το κόμμα του στη νέα χρονιά θέλοντας να ξεφύγει από διάφορες οργανωτικές αγκυλώσεις ή ατέρμονες συζητήσεις σε σχέση με διαδικαστικά θέματα.

Επιθυμία του είναι, όπως τουλάχιστον λέει στους συνομιλητές του, να οδηγήσει την ατζέντα της εσωτερικής συζήτησης γύρω από τις πολιτικές. «Είναι πολύ καλύτερο να υπάρχουν διαφωνίες γύρω από ζητήματα της πολιτικής, παρά μονότονες εντάσεις για οργανωτικά θέματα» λέει συχνά, αναγνωρίζοντας πως ενίοτε υπάρχουν ανταγωνισμοί και μεταξύ των επιμέρους ομάδων της διεύρυνσης. Για τον ίδιο η πρόκληση είναι μεγάλη, καθώς, όπως διαπιστώνει, η διαδικασία της ένωσης όλων των τάσεων πολλές φορές είναι ανεξάρτητη από την πολιτική τους καταγωγή και ακουμπάει τον πυρήνα της πολιτικής.

Για παράδειγμα, όπως εξηγεί στους συνομιλητές του, υπάρχουν στελέχη που προέρχονται από τον χώρο του λεγόμενου εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ που στα εθνικά θέματα διατυπώνουν πιο προωθητικές ιδέες και επικροτούν τη Συμφωνία των Πρεσπών και άλλα στελέχη που ανήκαν στο λεγόμενο πατριωτικό ΠΑΣΟΚ και εμφανίζονται πιο διστακτικά και «κουμπωμένα» ως προς τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Το στοίχημα για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγάλο, καθώς πλέον καλείται να κάνει συγκερασμό απόψεων και θέσεων για να ικανοποιήσει όχι μόνο τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που είχαν αναφορές είτε στον Λεωνίδα Κύρκο και τον Γιάννη Μπανιά αλλά και τα πασοκογενή στελέχη που αντιστοίχως είχαν πολιτικές αναφορές στον Κώστα Σημίτη, τον Γεράσιμο Αρσένη, τον Γιώργο Παπανδρέου ή ακόμη και στον Ακη Τσοχατζόπουλο.

Οπως και να έχει, ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει ότι κεντρικός του στόχος είναι να ενώσει και να συνθέσει τις διαφορετικές απόψεις ή προσεγγίσεις των διαφορετικών σχολών στον ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα να εφαρμόσει τα συγκολλητικά εκείνα στοιχεία που μπορούν να φέρουν πολιτικά πιο κοντά όλες τις πλευρές. Δύσκολη υπόθεση, αν αναλογιστεί κανείς πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν καλείται να ξεπεράσει μόνο τον εαυτό του μοιράζοντας απλόχερα θέσεις και ρόλους (οι διαφωνίες συνίστανται στο πόσο μεγάλο κομμάτι θα δοθεί στους συμμάχους), την ώρα που και οι λεγόμενοι «προοδευτικάριοι» διεκδικούν και απαιτούν και μάλιστα πολλές φορές περισσότερα από όσα θεωρητικά τους αναλογούν

Η σύνθεση του Πολιτικού Συμβουλίου δείχνει πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει μάθει να κρατά τις ισορροπίες και να ικανοποιεί τα περισσότερα μέρη χωρίς να δημιουργεί την αίσθηση πως τα δίνει όλα στους «συριζαίους», αδικώντας τα νέα στελέχη της Προοδευτικής Συμμαχίας. Αλλωστε, όπως φαίνεται, πολλά από τα μέλη του νέου οργάνου, αν και προέρχονται για παράδειγμα από το ΠΑΣΟΚ, δεν θέλουν να κατατάσσονται σε εκείνους που συγκροτούν την Προοδευτική Συμμαχία, αλλά επιθυμούν να λογίζονται ως νέα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Υπό στενή παρακολούθηση

Μέσα σε αυτό το κλίμα οι στόχοι της Κουμουνδούρου για τη νέα χρονιά δεν φαίνονται και ιδιαίτερα απλοί. Από τη μία ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση οφείλει να παρακολουθεί στενά τα κυβερνητικά πεπραγμένα δοκιμάζοντας τα πολιτικά του αντανακλαστικά και από την άλλη να δείχνει συγχρόνως πως «μεταμορφώνεται» σε κάτι νέο, σε ένα κόμμα «μεγάλο, ανοιχτό και πολυσυλλεκτικό, με πολιτική ενότητα και δημοκρατικές λειτουργίες», όπως συνηθίζει να λέει ο Τσίπρας στους συνομιλητές του. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο διάστημα 14-17 Μαΐου, επομένως έως τότε ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει τον απαιτούμενο χρόνο για να ξετυλίξει τον σχεδιασμό του.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει και αυτό αναφέρει συχνά στον στενό πυρήνα των συνεργατών του πως η τρέχουσα περίοδος θα δοκιμάσει τις αντοχές της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε δύο κυρίως ζητήματα. Το πρώτο συνδέεται με τα εθνικά θέματα και το δεύτερο με το Μεταναστευτικό. Από τη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης παρακολουθεί στενά τις κινήσεις του Ερντογάν, αλλά συγχρόνως και τους χειρισμούς που κάνει η ελληνική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των κρίσιμων αυτών προβλημάτων. Θεωρεί ότι απαιτείται ψυχραιμία και σύνεση, αλλά συγχρόνως και εγρήγορση για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων νέων τουρκικών προκλήσεων σε μια ούτως ή άλλως τεταμένη κατάσταση.

Για τον Αλέξη Τσίπρα και τα στελέχη του ο ΣΥΡΙΖΑ το επόμενο διάστημα θα παραμείνει αταλάντευτος σε δύο κεντρικές επιλογές: Η πρώτη αφορά το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας, για το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας επιμένει ότι θα πρέπει να εκλεγεί εκ νέου ο Προκόπης Παυλόπουλος. Υπέρ της διατήρησης του κ. Παυλόπουλου στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει ταχθεί ήδη από την άνοιξη και κατά τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος και ως εκ τούτου παρακολουθεί χωρίς να παρεμβαίνει τις δημόσιες ή και ιδιωτικές αναφορές που γίνονται για τον Πρόεδρο είτε από τον πρωθυπουργό είτε από την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ και ασφαλώς χωρίς να μπαίνει στο δίλημμα βουνό ή θάλασσα.

Η δεύτερη επιλογή/απόφαση σχετίζεται με τη δρομολογούμενη από την κυβέρνηση αλλαγή του εκλογικού νόμου. Το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία τάσσεται σταθερά υπέρ της απλής αναλογικής και ως εκ τούτου διαμηνύει προς πάσα κατεύθυνση πως δεν προτίθεται να συναινέσει στην αλλαγή του εκλογικού συστήματος για να καταργηθεί η απλή αναλογική. Κάτι που επισημάνθηκε με σαφήνεια και στις αποφάσεις του Πολιτικού Συμβουλίου της προηγούμενης Δευτέρας: «Η απλή αναλογική που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε για να μείνει και να δημιουργήσει μια νέα σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στα κόμματα, το πολιτικό σύστημα και τους πολίτες.

Σε αυτό το πλαίσιο το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία δεν πρόκειται να συναινέσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου. Οι πολιτικές συγκλίσεις είναι αναγκαίες σε προγραμματική βάση και με ορίζοντα μια νέα προοδευτική πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της Κουμουνδούρου. Ως εκ τούτου οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με την απλή αναλογική, επομένως θα απαιτηθούν συμμαχίες για να συγκροτηθεί νέα κυβέρνηση.

Συμμαχίες

Στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως ποντάρουν στην εκτίμηση ότι η Νέα Δημοκρατία, ακόμη και αν αναδειχθεί πρώτο κόμμα, δεν θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, επομένως η ευθύνη για τον σχηματισμό της θα περάσει στον ίδιο. Σε μια τέτοια περίπτωση στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκφράζουν δημοσίως την πεποίθησή τους πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα πετύχει τη σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων για τη δημιουργία μιας προοδευτικής διακυβέρνησης. «Να ετοιμαστούμε για να δώσουμε αποτελεσματικά τη μάχη για μια νέα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση» λέει ο Αλέξης Τσίπρας στα στελέχη του, διευκρινίζοντας πως το κόμμα του δεν διεκδικεί το μονοπώλιο στον προοδευτικό χώρο, κάτι που ερμηνεύεται και ως επιθυμία να μην ανοίξει μέτωπα με το ΚΙΝΑΛ. «Στόχος μας είναι να αποτελέσουμε τη ραχοκοκαλιά της μεγάλης προοδευτικής παράταξης, να είμαστε χρήσιμοι για τις κοινωνικές δυνάμεις που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε» αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνοντας τις προθέσεις του.

Πάντως το γεγονός πως το συνέδριο του σχήματος ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία προσδιορίστηκε για τον Μάιο με ενδιάμεσο σταθμό το Διεθνές Συνέδριο για την αποτίμηση της «Πρώτης φοράς Αριστερά» στο τριήμερο 2-4 Απριλίου, δείχνει πως η Κουμουνδούρου δεν θεωρεί πιθανό το σενάριο αιφνιδιαστικών εκλογών από τον Κ. Μητσοτάκη.