Ο βελγικός Τύπος για τα σύνορα: Εκβιασμός Ερντογάν - Χωρίς νομιμότητα η αναστολή ασύλου

Κριτικά απέναντι στην απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να αναστείλει τις αιτήσεις για χορήγηση ασύλου για ένα μήνα επικαλούμενη το Άρθρο 78.3 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ, στέκεται η Le Soir, η οποία θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό δίνεται λευκή επιταγή για την απέλαση μεταναστών στην Τουρκία χωρίς περαιτέρω επίσημες διαδικασίες. Το δημοσίευμα με την υπογραφή της Lorraine Kihl έχει τίτλο «Οι μετανάστες απωθούνται σε μία επίφαση νομιμότητας».

Σύμφωνα με τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η αναστολή αυτή στερείται νομιμοποιητικής βάσης, αλλά η πρόβλεψη αυτή επιτρέπει στο Συμβούλιο να λάβει προσωρινά μέτρα κατόπιν πρότασης της Επιτροπής και διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δεν προβλέπεται ανάληψη της πλήρους πρωτοβουλίας από ένα κράτος-μέλος, ακόμη κι αν η δυσκινησία του συστήματος κρίνεται ως ανεπαρκώς προσαρμοσμένη στην έννοια του επείγοντος.

«Αυτό δεν είναι ούτως ή άλλως το πνεύμα του Άρθρου», υποστηρίζει ο Philippe de Bruycker, ειδικός στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο Μετανάστευσης, και εξηγεί: «Το σκεπτικό είναι ότι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, η ΕΕ μπορεί να λάβει μέτρα στήριξης ενός κράτους – μέλους στην επεξεργασία των αιτήσεων για χορήγησης ασύλου και, εάν κριθεί αναγκαίο, στην αναδιανομή τους (έτσι εφαρμόστηκαν οι περίφημες επανεγκαταστάσεις), όχι όμως να τις αναστείλει. Αυτό που είναι ανησυχητικό είναι ότι το προσφυγικό έχει εξαφανιστεί εντελώς και κανείς πια δε δίνει σημασία σε αυτές στις βίαιες απωθήσεις (push-backs). Σαν να έχουμε ευθυγραμμιστεί με τον Βίκτορ Όρμπαν». Το δημοσίευμα αναφέρεται στη συνέχεια στο βίντεο που έχει κυκλοφορήσει και εμφανίζει το Λιμενικό να προσπαθεί να ανατρέψει μία βάρκα με μετανάστες ρίχνοντας ταυτόχρονα βολές στη θάλασσα.

Η Επιτροπή έχει εκφραστεί πολύ προσεχτικά επί των μέτρων που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση. Εξετάζει τις «νομικές και επιχειρησιακές δυνατότητες» που σχετίζονται με την αναστολή των αιτήσεων ασύλου. Το θέμα θα «συζητηθεί» κατά τη διάρκεια της σημερινής συνάντησης των τριών επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών με τον Έλληνα Πρωθυπουργό στον Έβρο. Όσον αφορά το παραπάνω βίντεο, μέχρι να επιβεβαιωθεί η αυθεντικότητά του, η Επιτροπή «έχει εμπιστοσύνη στις ελληνικές Αρχές».

Χθες, πάντως, εκπρόσωπος της Επιτροπής απέφυγε να κάνει λόγο για παραβίαση της Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας: «Οι προσπάθειές μας επικεντρώνονται στον διάλογο για να διασφαλίσουμε ότι η συμφωνία συνεχίζει να υλοποιείται πλήρως και από τις δύο πλευρές».

H L’Echo αναφέρεται, επίσης, στις απωθήσεις μεταναστών από το ελληνικό Λιμενικό (όπως δείχνουν βίντεο που προωθήθηκαν από την Τουρκία) και στα μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης, «η οποία προχώρησε ουσιαστικά σε κλείσιμο των συνόρων στον Έβρο», απαντώντας στο άνοιγμα των συνόρων της Τουρκίας από τον Πρόεδρο Ερντογάν. Το δημοσίευμα στέκεται και στην αντίδραση της ΕΕ σημειώνοντας ότι έπρεπε να περιμένει κανείς τη δήλωση της Γερμανίδας Καγκελάριου «για να ακούσει μία ευρωπαϊκή φωνή» που απευθύνεται στην Τουρκία. «Είναι απαράδεκτο ο Πρόεδρος Ερντογάν και η κυβέρνησή του να εκφράζουν τη δυσφορία τους σε βάρος των προσφύγων», τόνισε η Άνγκελα Μέρκελ.

Ο τόνος, όμως, της Τουρκίας δεν ήταν συμφιλιωτικός, συνεχίζει η εφημερίδα με ενδιάμεσο τίτλο «Ο εκβιασμός της Άγκυρας», καθώς ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής Προεδρίας συνόψισε τους λόγους της αλλαγής πολιτικής: Η έλλειψη στήριξης για τις επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία. «Δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε νέες προσφυγικές ροές χωρίς σημαντικό επιμερισμό βαρών», δήλωσε η Άγκυρα συμπληρώνοντας ότι «εξαντλήθηκε η υπομονή απέναντι στην άδεια ρητορική και στην απουσία απτής στήριξης, την ώρα που οι δυνάμεις μας στοχοποιούνται στη Συρία».

Ο Φιλελεύθερος ευρωβουλευτής Γκι Φερχόφστατ αντέδρασε στα γεγονότα υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να στηρίξουμε την Ελλάδα και να αντιμετωπίσουμε από κοινού τον εκβιασμό του Ερντογάν».

Η ίδια εφημερίδα δημοσιεύει ρεπορτάζ του Παύλου Καπάνταη με τίτλο στα αγγλικά «Go back, Europe is not for you», το οποίο αναφέρεται στις αντιδράσεις κατοίκων των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και δη της Λέσβου, όπου η ένταση έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της. Ο θάνατος ενός παιδιού από ανατροπή βάρκας στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Μυτιλήνης προκάλεσε σοκ σε κατοίκους και ΜΚΟ και ίσως αυτό σταθεί ικανό να ανακόψει την ενίσχυση του ρατσισμού στο νησί.

Την περασμένη Κυριακή δεκάδες κάτοικοι προσπάθησαν να αποτρέψουν την άφιξη μίας βάρκας που μετέφερε μετανάστες, μεταξύ αυτών και πολλά παιδιά: «Go back, Europe is not for you», φώναζαν. Οι ίδιοι κάτοικοι δεν δίστασαν να προπηλακίσουν έναν Γερμανό δημοσιογράφο πετώντας τον εξοπλισμό του στη θάλασσα, την ώρα που άλλοι έβαζαν φωτιά σε ένα άδειο κέντρο υποδοχής των ΗΕ, καθώς και σε αυτοκίνητα ΜΚΟ.

Είναι η πρώτη φορά μετά την προσφυγική κρίση του 2015 που τέτοια βία σημειώνεται στη Λέσβο. ΜΚΟ έχουν ξεκινήσει να επαναπατρίζουν τα μέλη του από φόβο κλιμάκωσης του εξτρεμισμού. Επισημαίνεται ότι τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής στο νησί είναι πολύ χαμηλά. Ο κίνδυνος προέρχεται από τους κατοίκους που νοιώθουν εγκαταλελειμμένοι από την ελληνική κυβέρνηση και από την Ευρώπη. «Η κυβέρνηση αρνείται να αποσυμφορήσει τα νησιά και να δημιουργήσει κέντρα στην ηπειρωτική χώρα. Γιατί; Επειδή φοβάται το πολιτικό κόστος. Όσο για την Ευρώπη, αυτή κρύβεται πίσω από εμάς. Είμαστε μόνοι μας», λέει ένα κάτοικος. Η κυβέρνηση, από πλευράς της, λαμβάνει έκτακτα μέτρα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει «να δείξει δόντια» απέναντι σε αυτό που αντιλαμβάνεται ως ασύμμετρη απειλή κατά της χώρας του.

Με τίτλο «Η Τουρκία χρησιμοποιεί τον στρατό των μεταναστών» η Αντζελίκ Κουρούνη γράφει σήμερα στη La Libre για χιλιάδες πρόσφυγες που χτυπούν την πόρτα της Ελλάδας με την Αθήνα να αρνείται την είσοδο σε αυτή το ανθρώπινο ποτάμι και την ΕΕ να είναι όμηρος του Erdogan.

Oι αφίξεις στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου έχουν τριπλασιαστεί: 1.300 σε λιγότερες από 24 ώρες. Στον Έβρο η ελληνική κυβέρνηση ενημερώνει ότι απέτρεψε την είσοδο περίπου 10.000 μεταναστών, ενώ ο ΟΗΕ κάνει λόγο για 15.000 άτομα. Τούρκοι στρατιώτες ανοίγουν με τανάλιες τα συρματοπλέγματα και «δείχνουν στους μετανάστες ποια διαδρομή να ακολουθήσουν», σύμφωνα με τον Παναγιώτη Χαρέλα, Πρόεδρο της πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συνοριακών Φυλάκων. «Εμείς στην άλλη πλευρά του ποταμού τούς ακούμε». Τούρκοι αυτοκινητιστές που επί σειρά ετών διακινούσαν μετανάστες δεν έχουν πλέον πρόβλημα να σταθούν μπροστά στις κάμερες. «Δεν χρειάζεται πλέον να κρυβόμαστε», λένε. Την ίδια ώρα λιμενικός στη Λέσβο δηλώνει ότι από την περασμένη Παρασκευή έχει διακοπεί η συνεργασία με τους Τούρκους συναδέλφους.

Το δημοσίευμα αναφέρεται και στην προσπάθεια κατοίκων του χωριού Θέρμη στη Λέσβο να αποτρέψουν την άφιξη βάρκας με μετανάστες. «Εάν αυτοί οι διαμαρτυρόμενοι δεν αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των κατοίκων του νησιού, ο υπόλοιπος πληθυσμός πάντως δεν αντέδρασε. Η Αστυνομία δεν είδε και δε άκουσε τίποτα, Επενέβη μόνο, όταν οργανώθηκε μία αντι-φασιστική διαδήλωση, την οποία επόπτευε προσεχτικά. Παρόμοιες σκηνές επαναλήφθηκαν χθες πάντα χάρη στην παθητική στάση της Αστυνομίας», γράφει η εφημερίδα.

Τέλος, με ενδιάμεσο τίτλο «Πρόσφυγες εναντίον προσφύγων» η συντάκτρια αναφέρεται στην άρνηση αιτούντων άσυλο στη Μόρια της Λέσβου να δεχθούν την άφιξη νέων μεταναστών στο ήδη υπερπλήρες κέντρο που είναι σχεδιασμένο να φιλοξενεί 3.000 άτομα, αλλά έχει αγγίξει ήδη τα 20.000.