Βιβλίο|30.12.2018 14:23

Μετακόμιση Εθνικής Βιβλιοθήκης: Με έναν άθλο στη νέα εποχή (vid)

Γιώργος Βαϊλάκης

150 υπάλληλοι και 400 εξωτερικοί συνεργάτες πήραν µέρος στην επιχείρηση, που ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια. Ήταν ένα απαιτητικό εγχείρηµα, αλλά και ένα µεγάλο στοίχηµα που κερδήθηκε: η µετεγκατάστασή της από τα δύο κτίρια των Αθηνών (Βαλλιάνειο και Βοτανικός) στο Κέντρο Πολιτισµού Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Η Εθνική Βιβλιοθήκη ήταν κάθε άλλο παρά εύκολο να «µετακοµίσει». Εάν αναλογιστεί κανείς το εύρος του πλούτου της που έπρεπε µέσα σε ένα πιεστικό χρονοδιάγραµµα να ταξινοµηθεί και να µετακινηθεί σε συνθήκες απόλυτης ασφάλειας, γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για έναν άθλο. Και αυτό χωρίς καµία διάθεση υπερβολής! Ο θησαυρός της Εθνικής Βιβλιοθήκης περιλαµβάνει περίπου δύο εκατοµµύρια τεκµήρια, συµπεριλαµβανοµένων και των δεύτερων αντιτύπων.

Η προετοιµασία του έργου µεταφοράς των συλλογών και των υπηρεσιών της είχε ξεκινήσει πριν από τρία χρόνια, µε περισσότερους από 150 υπαλλήλους της Εθνικής Βιβλιοθήκης και 400 εξωτερικούς συνεργάτες να εµπλέκονται – χάρη στη δωρεά 5.000.000 ευρώ του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος και την έκτακτη επιχορήγηση του ελληνικού κράτους, ύψους 5.200.000 ευρώ.

Πριν ξεκινήσουν τα βιβλία για τον νέο χώρο στο Κέντρο Πολιτισµού Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος, καθαρίζονταν, συντηρούνταν και τους επικολλούσαν ειδική ετικέτα ηλεκτρονικής αναγνώρισης για ασφάλεια. Κάθε τροχήλατη βιβλιοθήκη, µόλις γέµιζε µε βιβλία, σφραγιζόταν, τοποθετείτο σε φορτηγό µε ελεγχόµενες κλιµατικές συνθήκες και µεταφερόταν στον νέο χώρο, συνοδεία υπαλλήλου της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

Ο θησαυρός της Εθνικής Βιβλιοθήκης περιλαµβάνει περίπου δύο εκατοµµύρια τεκµήρια, συµπεριλαµβανοµένων και των δεύτερων αντιτύπων

Τα συνεργεία µεταφοράς των συλλογών δούλευαν πυρετωδώς, καθώς γίνονταν καθηµερινά τουλάχιστον τέσσερα δροµολόγια µε φορτηγά και κάθε εβδοµάδα µετακινούνταν κατά µέσο όρο 50.000- 60.000 βιβλία. Οι διαδικασίες, όµως, ολοκληρώθηκαν και ο σύγχρονος ναός των βιβλίων ανοίγει πλέον για το κοινό τόσο στη νέα του έδρα, στο Κέντρο Πολιτισµού Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), όσο και στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο στο κέντρο της πόλης, δίδοντας πρόσβαση στις διευρυµένες συλλογές, σε σύγχρονες υπηρεσίες και στο ∆ανειστικό Τµήµα. Πρόκειται για µία νέα υπηρεσία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, αλλά και για ένα καινοτόµο εγχείρηµα, αφού δεν συνηθίζεται οι εθνικές βιβλιοθήκες να δανείζουν βιβλία.

Ήδη από τη ∆ευτέρα 17 ∆εκεµβρίου, λοιπόν, οι αναγνώστες στο νέο κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος έχουν τη δυνατότητα να επισκέπτονται τις συλλογές περιοδικών, χειρογράφων και το ∆ανειστικό Τµήµα, ενώ από τη ∆ευτέρα 14 Ιανουαρίου θα έχουν πρόσβαση και στο σύνολο των συλλογών της ερευνητικής βιβλιοθήκης.

Οι βιβλιοθήκες, αυτοί οι λαβύρινθοι σοφίας, πληροφοριών και γνώσης, έχουν αποτελέσει -ουκ ολίγες φορές το σκηνικό για τις πλέον απρόσµενες ανακαλύψεις

Επίσης, την ίδια ηµέρα επαναλειτουργεί και το Βαλλιάνειο Μέγαρο ως αναγνωστήριο εφηµερίδων, αλλά και ως πύλη πληροφόρησης µε υπηρεσίες της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Σε κάθε περίπτωση, η µετακόµιση της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Κέντρο Πολιτισµού Ιδρυµα Νιάρχος, σε τελευταίας τεχνολογίας εγκαταστάσεις, µε ειδικό φωτισµό και άνετη επίπλωση, αναµένεται να γίνει πόλος έλξης για τους κάθε λογής βιβλιόφιλους και ερευνητές.

Το υπερσύγχρονο κτίριο, που αγγίζει τα 24.000 τ.µ., συνδυάζει την παράδοση µε την τεχνολογική καινοτοµία και τη συντήρηση χειρογράφων µε την πληροφορία και την επικοινωνία. Η είσοδος της βιβλιοθήκης οδηγεί στον µεγάλο, ανοιχτό χώρο υποδοχής, ο οποίος παρέχει άµεσο οπτικό προσανατολισµό προς όλες τις λειτουργίες της Βιβλιοθήκης.

Πάντως, οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ) δηµιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου µετεγκατάστασης στο Κέντρο Πολιτισµού Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος, που υλοποιείται µε αποκλειστική δωρεά του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), και ανταποκρίνονται στο όραµα της ανανέωσης και του εκσυγχρονισµού της. Μέχρι στιγµής στις ψηφιακές υπηρεσίες συγκαταλέγονται: το Ενιαίο Σύστηµα Πιστοποίησης Αναγνωστών, η Πλατφόρµα Ψηφιακών Συλλογών, ο νέος ιστοχώρος, ο νέος ηλεκτρονικός κατάλογος, η Υπηρεσία Ενιαίας Αναζήτησης Πηγών και το Ηλεκτρονικό Αναγνωστήριο. Αλλά, για την πλήρη αξιοποίηση του συνόλου των υπηρεσιών και των τεκµηρίων, πρέπει ο καθένας να πιστοποιείται ως εγγεγραµµένος αναγνώστης στο Ενιαίο Σύστηµα Πιστοποίησης Αναγνωστών.

Όλοι, ωστόσο, οι επισκέπτες θα έχουν πρόσβαση σε δεκάδες ηλεκτρονικές πηγές της, είτε επιστηµονικού περιεχοµένου είτε γενικότερου ενδιαφέροντος, και θα µπορούν να διαβάσουν το πλήρες κείµενο εκατοµµυρίων άρθρων και βιβλίων. Οι βιβλιοθήκες, αυτοί οι λαβύρινθοι σοφίας, πληροφοριών και γνώσης, έχουν αποτελέσει -ουκ ολίγες φορέςτο σκηνικό για τις πλέον απρόσµενες ανακαλύψεις. Και αυτή η ιστορία συνεχίζεται µε τις καλύτερες προϋποθέσεις, µε τους κρυµµένους -µέχρι πρότινος- θησαυρούς της Εθνικής Βιβλιοθήκης να έρχονται στο φως για όλους ανεξαιρέτως στο Κέντρο Πολιτισµού Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος, επιφυλάσσοντας στο αναγνωστικό κοινό έντονες πνευµατικές αναζητήσεις µε πρόσβαση στα πιο σπάνια και δυσεύρετα αναγνώσµατα.

Aνάµεσά τους 5.400 χειρόγραφα -κώδικες από περγαµηνή και χαρτί που χρονολογούνται από τον 9ο έως τον 20ό αιώνα και διασώζουν όλα τα είδη γραφής και τους τύπους διακόσµησης ανά τους αιώνες-, εκατοντάδες χιλιάδες τυπωµένα βιβλία από τον 5ο αιώνα µέχρι σήµερα, φυλλάδια και µονόφυλλα, εφηµερίδες και περιοδικά, καθώς και ανεκτίµητης αξίας συλλογές αρχειακού υλικού. Και όλα αυτά είναι µόνο η αρχή.

Η νέα, υπέροχη, γεµάτη συγκινήσεις εποχή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος µόλις ξεκίνησε…

Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος