Αύγουστος Κορτώ στο ethnos.gr: «Το Facebook μ' έχει διαφθείρει»

Είναι ένας συγγραφέας που δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είτε θα τον λατρέψεις, είτε θα τον απορρίψεις. Το ψευδώνυμο «Αύγουστος Κορτώ» προέρχεται από το μικρό όνομα του Στρίντμπεργκ (Σουηδός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και ζωγράφος) και ένα γαλλικό επώνυμο που διάλεξε τυχαία ο δημοφιλής συγγραφέας, χωρίς να κρύβει κάποιο ξεχωριστό νόημα ή μυστικό.

Τα πρώτα του διηγήματα έγραψε σε πολύ νεαρή ηλικία, όταν ακόμα ήταν φοιτητής Ιατρικής στο ΑΠΘ. Μέχρι σήμερα, έχει γράψει πάνω από 20 δικά του βιβλία και έχει μεταφράσει ακόμα περισσότερα. Στις αφηγήσεις του θα συναντήσεις πάθη, λάθη, αγωνίες και ανασφάλειες. 

Η μέχρι τώρα πορεία σας έχει δείξει πως η συγγραφή ήταν τελικά ο δρόμος σας. Υπήρξαν στιγμές που αμφιβάλλατε;

Κάθε φορά που τελειώνω ένα βιβλίο αμφιβάλλω – αν είναι καλό, αν πέτυχα αυτό που ήθελα, αν θα διαβαστεί κι αν θα αγαπηθεί από τους αναγνώστες των προηγούμενων. Η αμφιβολία είναι σταθερά εδώ και μια εικοσαετία. Κι ούτε με πειράζει. Ίσως να ’ναι αυτό που με κάνει να λαχταρώ το επόμενο (και με λίγη τύχη, καλύτερο) βιβλίο.

Υπήρξε κάποιο κίνητρο για να γράψετε το νέο σας μυθιστόρημα «Σκυλίσια ψυχή»;

Πρόκειται για ένα βιβλίο που με τριβέλιζε χρόνια. Απ’ τη μια είχα το ζοφερό αμάλθειο κέρας της ναζιστικής θηριωδίας, κι απ’ την άλλη την πάναγνη αγάπη που αναπτύσσεται – για πολλούς από μας, αυτοστιγμεί – ανάμεσα σ’ έναν άνθρωπο κι έναν σκύλο. Αυτοί οι αντιδιαμετρικοί πόλοι της ανθρώπινης φύσης ήταν το πρωτογενές υλικό.

Η ηρωίδα του βιβλίου σας είναι η Έστερ. Μία αρκετά δυναμική γυναίκα, που απαντάει στη βία, το μίσος και την προκατάληψη με αγάπη.

Χρειαζόμουν μιαν ηρωίδα ευάλωτη και σκληρόπετση. Συγχρόνως, ικανή ν’ αγαπήσει παράφορα, αλλά και να μισήσει με την ίδια ένταση, σαν σκυλί που το δένεις με κοντή αλυσίδα και παραφρονεί. Το στοιχείο του αυτισμού, που μελέτησα πολύ, και κομμάτι του οποίου πιθανώς να ορίζει και μένα τον ίδιο, μου πρόσφερε αυτό το ιδιότυπο κράμα ψυχισμού. Ιδίως σε ό,τι αφορά την ταύτιση με τα ζώα, με τα αποθέματα αγριότητας και καλοσύνης που περιέχουν.

Το βιβλίο «Ρένα» έγινε φέτος θεατρική παράσταση από την Νικαίτη Κοντούρη με την Υρώ Μανέ. Πώς προέκυψε η συγκεκριμένη συνεργασία;

Οφείλεται εξ ολοκλήρου στην Υρώ, και στην αγάπη της για το βιβλίο μου. Υπήρξα τρομερά τυχερός που μια τόσο σπουδαία ηθοποιός αποφάσισε και κατόρθωσε σχεδόν ολομόναχη, από μεράκι και πείσμα να υποδυθεί τη Ρένα.

Η Ρένα είναι μια διαφορετική γυναίκα. Το θέατρο μπορεί να μας μάθει να είμαστε πιο ανεκτικοί στη διαφορετικότητα;

Το θέατρο, όπως κι η τέχνη εν γένει, μπορεί να μεταγγίσει τρομερή δύναμη στο κοινό. Αρκεί κανείς να σκεφτεί την ιστορία του, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, και το πόσο συγκεκριμένοι δραματουργοί έχουν διαμορφώσει συνειδήσεις. Για παράδειγμα, ό,τι κι αν έχω διαβάσει περί ολοκληρωτισμού, και της ύπουλης εξάπλωσής του, δεν φτάνει τη συγκινησιακή δύναμη του «Ρινόκερου».

Τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί αρκετές ομοφοβικές επιθέσεις. Πού πιστεύετε ότι οφείλετε η αύξηση αυτών των κρουσμάτων;

Στο ότι ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, ιδίως νέοι, παίρνουν τη θαρραλέα απόφαση να ζήσουν ελεύθερα – κι η ελευθερία αυτή είναι μαχαιριά στην καρδιά των δειλών και κούφιων ανθρώπων που έχουν το μίσος και τη βία ως μόνη περιουσία.

Η εκκλησία παίζει καθοριστικό ρόλο στο ζήτημα της ομοφυλοφιλίας; Εσείς πιστεύετε στον Θεό;

Η οργανωμένη θρησκεία υπήρξε από τα γεννοφάσκια της εχθρική και δηλητηριώδης απέναντι σε οτιδήποτε και οποιονδήποτε δεν συντάσσεται απολύτως με το εκάστοτε δόγμα. Η αμαρτία κι η ενοχή, κυρίαρχα εμπορεύματα της εκκλησίας, έχουν κάνει τρομακτική ζημιά ανά τους αιώνες, κι εξακολουθούν να διαστρέφουν ευάλωτες ψυχές. Όσο για τη δική μου σχέση με τον Θεό, είναι υπερβολικά σύνθετη, μιας κι έχω περάσει απ’ όλα τα στάδια – βαθιά κι απελπισμένη πίστη, οργισμένη αθεΐα, πράο αγνωστικισμό, κι έναν όλως προσωπικό θεϊσμό. Μεγαλώνοντας, διαπιστώνω ότι η μεταφυσική μου σκευή αλλάζει ολοένα, κι εγώ απλώς την ακολουθώ.

Ποια η άποψή σας για τα κινήματα lgbtqi+ στην Ελλάδα; 

Έχουν προσφέρει ανεκτίμητο έργο, αλλά δεν είναι αρκετό. Πρέπει κι άλλοι επώνυμοι, απ’ όλους τους χώρους, να διατρανώσουν τη σεξουαλικότητά τους, για να δώσουν κουράγιο στα νέα παιδιά που τους λατρεύουν και ζουν ακόμα στην ντουλάπα από εύλογο φόβο.

Πιστεύετε ότι η τηλεόραση έχει προβάλλει μία λάθος εικόνα για τους γκέι και τρανς ανθρώπους;

Μέχρι μια εποχή, οι γκέι στην τηλεόραση ήταν καρικατούρες. Τώρα πια, τουλάχιστον στις ξένες σειρές που βλέπω εγώ, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα απεικονίζονται ως φυσιολογικοί άνθρωποι.

Η τηλεόραση εξυπηρετεί το αίτημα της ορατότητας;

Υποθέτω πως ναι. Εξ ου και η απήχηση συμμάχων όπως ο Γιώργος Καπουτζίδης κι ο Φώτης Σεργουλόπουλος.

Το φθινόπωρο του 2014 παντρευτήκατε τον σύντροφό σας στη Νέα Υόρκη, ενώ το Γενάρη του 2016 υπογράψατε το σύμφωνο συμβίωσης στην Ελλάδα. Πέρα από τα νομικά δικαιώματα που παράγει ο γάμος, αλλάζει τη δυναμική της σχέσης, η ιδέα της «δέσμευσης»; Πώς το βιώνετε;

Το ανεκτίμητο του συμφώνου αποδεικνύεται στα ζόρια. Και θα σας το θέσω πρακτικά: την άνοιξη του περασμένου έτους, έπειτα από σοβαρό περιστατικό ψυχιατρικής φύσεως, χρειάστηκε να νοσηλευτώ – και για την εισαγωγή μου υπέγραψε απλώς ο Τάσος, ως σύζυγος. Αν δεν είχαμε συνάψει σύμφωνο, θα έπρεπε να κουβαληθεί ο πατέρας μου απ’ τη Θεσσαλονίκη, κι ο Τάσος, παρά τα δεκαπέντε χρόνια της κοινής μας ζωής, δεν θα μπορούσε καν να με επισκέπτεται στο νοσοκομείο όποτε ήθελε.

Αύγουστος Κορτώ (Φωτογραφία: NDP)

Σε μία σχέση τι ψάχνει να βρει ένας άντρας σ' έναν άλλον άντρα; 

Δεν υπάρχει συνταγή. Ο καθείς ψάχνει αυτό που του γλυκαίνει την καρδιά.

Πόσο εύκολο είναι για ένα ομόφυλο ζευγάρι στην Ελλάδα να αποκτήσει και να μεγαλώσει παιδιά; Εσείς θέλετε να υιοθετήσετε ένα παιδί με τον σύντροφό σας;

Είναι δύσκολο για πολλούς λόγους, αλλά είναι κάτι που επιθυμώ διακαώς!

Πώς αλλάζει η ζωή ενός παιδιού όταν το σημαδεύει, στην αρχή της ζωής του η εκούσια αναχώρηση της μάνας του;

Είναι άσχημη γροθιά: ο άνθρωπος που σου έδωσε ζωή πετάει τη δική του. Νιώθεις λίγο σαν καρπός που κόπηκε απ’ το κλαρί του. Αλλά – να ’ναι καλά η ψυχοθεραπεία – όλα αντιμετωπίζονται, κι όλα ξεπερνιούνται.

Την έχετε συγχωρέσει; Έχετε δώσει εξήγηση στο γιατί η μητέρα σας το έκανε;

Σαφώς και δεν έχρηζε καν συγχώρεσης. Αν πέθαινε από καρκίνο, θα έπρεπε να τη συγχωρέσω; Η γυναίκα έπασχε από μια βαριά αρρώστια, που δεν είχε αντιμετωπιστεί σωστά. Ως και τα φάρμακα τότε ήταν πρωτόγονα. Όσο για την εξήγηση, μπορεί κανείς να την αναζητήσει στο βιβλίο που έγραψα για 'κείνη.

Η αλήθεια είναι πως δεν εμφανίζεστε στην τηλεόραση. Υπάρχει κάποιος λόγος που το αποφεύγετε;

Με έχει διαφθείρει το Facebook. Τη στιγμή που λέω ό,τι μου κατέβει με ένα ποστ, με πιάνει βαρεμάρα στη σκέψη της οποιασδήποτε συνέντευξης.

Στα social media μοιράζεστε σκέψεις, συναισθήματα, απόψεις. Σας έχει βγει ποτέ σε κακό αυτός ο τρόπος έκφρασης;

Το ότι διάφοροι απίθανοι τύποι και τύπισσες μου την έχουν πέσει, με άλλοτε άλλου βαθμού χυδαιότητα, σχεδόν πάντοτε από φθόνο, με έχει στεναχωρήσει κι εξοργίσει σε φάσεις. Αλλά, όπως και μ’ ένα Άρλεκιν, μ’ ένα μπλοκ ξεχνιέσαι.

Ποια είναι η πιο όμορφη σκέψη που κάνετε πριν κοιμηθείτε;

Να μας δοθεί η χάρη να γεράσουμε.