Βιβλίο|05.03.2019 17:07

«Οι διαβόλισσες»: Ένα κλασικό νουάρ μυθιστόρημα για πρώτη φορά στα ελληνικά

Γιώργος Βαϊλάκης

ΜΠΟΥΑΛΩ & ΝΑΡΣΕΖΑΚ

«Οι διαβόλισσες»
Μετάφραση: Ελγκα Καββαδία
Εκδόσεις: Αγρα
Σελίδες: 232

Οι αριθμοί δεν λένε συνήθως ψέματα, ενίοτε είναι αμείλικτοι και τείνουν να ορίσουν την πραγματικότητα κατά τρόπο απόλυτο, αφού είναι κοινώς αποδεκτό ότι ένα και ένα κάνουν δύο. Πάντως, στην γεωμετρία του έρωτα οι συνθήκες είναι πιο περίπλοκες, με τις σχέσεις των εμπλεκομένων να καθιστούν την εξίσωση πιο σύνθετη και -συχνά- άλυτη! Οταν μάλιστα οι συμμετέχοντες σε μια ερωτική περιπέτεια δεν είναι δύο, αλλά τρεις, τότε οι πιθανότητες για μία καθαρή λύση απομακρύνονται θεαματικά.

Και, βέβαια, δεν είναι τυχαίο ότι τα ερωτικά τρίγωνα είναι ένα προσφιλές θέμα στη λογοτεχνία, έχοντας απασχολήσει -ουκ ολίγες φορές- τη συγγραφική φαντασία. Στο «Το τέλος μιας σχέσης» του Γκράχαμ Γκρην, για παράδειγμα, παρακολουθούμε την παράνομη σχέση της παντρεμένης Σάρα με τον συγγραφέα Μόρις Μπέντριξ, η οποία λήγει ανεξήγητα μετά από το βομβαρδισμό του Λονδίνου στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.

Ο Μόρις νιώθει να τον κατακλύζει ένα ζηλόφθονο πάθος, προσπαθώντας να καταλάβει γιατί η Σάρα επέλεξε να επιστρέψει στο σύζυγό της - παρότι η αγάπη τους ήταν τόσο δυνατή. Ενα από τα πιο αριστοτεχνικά βιβλία του είδους, στο οποίο το ερωτικό τρίγωνο δεν αποτελούνταν τελικά από τα άτομα που είχαμε υποθέσει στην αρχή.

Στον «Υπέροχο Γκάτσμπυ», πάλι, του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ο ομώνυμος ήρωας προσπαθεί να κερδίσει την όμορφη Νταίζυ, η οποία είναι παντρεμένη με τον Τομ – ένας παλιός έρωτας που εν μέρει αναθερμαίνεται με τραγικές συνέπειες.

Επίσης, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα λογοτεχνικά ερωτικά τρίγωνα είναι αυτό του Τόμας, της Τερέζας και της Σαμπίνας στην «Αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» του Μίλαν Κούντερα, όπου ο ερωτισμός, οι φαντασιώσεις, η ειλικρίνεια, το ψέμα και η ελαφρότητα βρίσκουν τους ιδανικούς πρωταγωνιστές. Απ’ την άλλη, το «Σπούτνικ Αγαπημένη» του Χαρούκι Μουρακάμι εστιάζει σε ένα ερωτικό τρίγωνο όπου κυριαρχεί η αποτυχία ουσιαστικής επαφής.

Πρόκειται για την ιστορία τριών χαρακτήρων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ένα αδιέξοδο ερωτικό σχήμα με τον αφηγητή να ποθεί τη Σουμίρε η οποία ερωτεύεται τη γοητευτική Μίου. Τα μαθηματικά του Μουρακάμι είναι απλά: το συγκεκριμένο καταδικαστικό «τρίγωνο» ισοδυναμεί με το αδύνατο.

Οσο για τις «Διαβόλισσες» των Μπουαλώ και Ναρσεζάκ, είναι ένα κλασικό νουάρ μυθιστόρημα που μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά και αποθεώνει αυτήν την ιδιότυπη παράδοση του ερωτικού τριγώνου στην λογοτεχνική πρόσληψη. Ο Φερντινάν Ραβινέλ είναι παντρεμένος με τη Μιρέιγ, αλλά έχει και μια ερωμένη, τη Λουσιέν. Μαζί οι δυο εραστές καταστρώνουν ένα φονικό σχέδιο: Πνίγουν τη Μιρέιγ. Ομως το πρωί, προτού ανακαλυφθεί το σκηνοθετημένο ατύχημα του θανάτου της, το πτώμα… εξαφανίζεται.

Κάπως έτσι, αρχίζει όχι μόνο η αποσάθρωση του σχεδίου του Φερντινάν, αλλά και της λογικής του. Σταδιακά, παρακολουθούμε την προοδευτική απώλεια εκ μέρους του πρωταγωνιστή της αντίληψης της πραγματικότητας, το βύθισμά του όλο και περισσότερο, στην ιλιγγιώδη αγωνία και τον φόβο, όπου οι παραληρηματικές ιδέες του οργιάζουν. Σε ένα πραγματικό σπιράλ τρόμου, ο δολοφόνος γίνεται θύμα κυνηγημένο από αυτήν που δεν υπάρχει πια!

Οι συνεχείς ανατροπές και η κλειστοφοβική ατμόσφαιρα με τον πεσιμισμό και τον ζόφο που αναδύει η πλοκή όπως ξετυλίγεται, συνθέτουν ένα εκπληκτικό  μυθιστόρημα για την ενοχή και την συνενοχή, την αθωότητα και την αμαρτία - μία συνταρακτική ιστορία ενός ερωτικού τριγώνου, που παρακολουθείται με κομμένη την ανάσα.

Πάνω απ' όλα, όμως, σε αυτό το ψυχολογικό θρίλερ, ο συγγραφείς καταφέρνουν να συσσωρεύσουν μία σειρά από στοιχεία που μας τα μισοφανερώνουν ή τα κρύβουν επιμελώς, που τα μαζεύουν ή τα τοποθετούν μπροστά ώστε να υποπέσουν στην αντίληψή μας, για να φουντώνουν την περιέργεια και την αγωνία. Και είναι ακριβώς τότε, που αναποδογυρίζουν τα πάντα...

αστυνομικό μυθιστόρημα