10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας: Γενέθλια με 160 ταινίες

Επετειακό, καθώς γιορτάζει δέκα χρόνια πορείας, με πλούσιο πρόγραμμα που χωρά 160 ταινίες, αφιερώματα στους πρωτοπόρους σκηνοθέτες Μανοέλ ντε Ολιβέιρα και Μάρκο Μπελόκιο, αλλά και εκλεκτούς προσκεκλημένους, το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας σηκώνει αυλαία στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος στις 20 Νοεμβρίου με την προβολή της αποκαταστημένης ταινίας του Λουί Μπουνιουέλ «Χρυσή εποχή» (1930).

Στη συνέντευξη τύπου που έδωσαν από κοινού η πρόεδρος του Ιδρύματος της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, Μαρία Κομνηνού και η γενική γραμματέας και διευθύντρια του Exile Room, Βάλερι Κόντακος, ανακοινώθηκε μεταξύ άλλων ότι εγκρίθηκε από το ΥΠΠΟΑ το ποσό των 25.000 ευρώ για την παρουσίαση και την πρώτη έκθεση του Μουσείου Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης, η οποία θα διοργανωθεί πιθανότατα τον Γενάρη.

Ας δούμε όμως τι περιλαμβάνει το γενέθλιο πρόγραμμα του αγαπημένου στο αθηναϊκό κοινό Φεστιβάλ της Ταινιοθήκης. To Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα  του 10^ου ΦΠΚΑ περιλαμβάνει εννέα ταινίες, νέων κατά βάση σκηνοθετών, οι οποίοι πειραματίζονται με νέες μορφές αφήγησης και συχνά χρησιμοποιούν τεχνικές που συνδυάζουν την μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ για να διερευνήσουν προβλήματα ταυτότητας, εντάσεις σε πολυπολιτισμικές κοινωνίες, ή τις συνέπειες της κρίσης στην σημερινή νεολαία, ενώ συχνά φέρνουν στο προσκήνιο αυτούς που βρίσκονται στο περιθώριο των κοινωνιών τους.

Tο διαγωνιστικό παρουσιάζει ταινίες μυθοπλασίας αλλά και ντοκιμαντέρ από Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Πορτογαλία, Ιαπωνία, Αργεντινή, Βραζιλία, Ιράν, Ινδία, Αλγερία και Κατάρ, που μας έρχονται από σπουδαία φεστιβάλ (από τις Κάνες έως το Λοκάρνο), σχεδόν όλα σε πανελλαδική πρεμιέρα. Στην Αθήνα θα βρεθούν για να παρουσιάσουν τις ταινίες τους, οι σκηνοθέτες Ρόνι Σεν (Σπίρτα) και Εχσάν Κοσμπάχτ (Φιλμφαρσί), καθώς και η πρωταγωνίστρια της ταινίας Λοβ μι τέντερ Μπάρμπαρα Τζορντάνο.

Τα αφιερώματα του Φεστιβάλ

Το Φεστιβάλ επικεντρώνει το βλέμμα του σε σπουδαίες προσωπικότητες όπως είναι ο σπουδαίος Πορτογάλος σκηνοθέτης Μανοέλ ντε Ολιβέιρα. Θα προβληθούν 12 μικρού, μεσαίου και μεγάλου μήκους ταινίες, οι περισσότερες από τις οποίες θα παρουσιαστούν σε πανελλαδική ή αθηναϊκή πρεμιέρα. Δεν είναι τυχαίο πως το πανέμορφο, εκφραστικό πρόσωπο που κυριαρχεί στη φετινή αφίσα του επετειακού 10ου ΦΠΚΑ, είναι  αυτό της μούσας του Ολιβέιρα, Λέινορ Σιλβέιρα η οποία πρωταγωνιστεί στην Κοιλάδα του Αβραάμ. Γεννημένος το 1908, στο Πόρτο, από ευκατάστατους γονείς, ο Ολιβέιρα  μυήθηκε στον κινηματογράφο το 1927. Πέθανε το 2015, στα 106 του χρόνια, έχοντας διανύσει 88 χρόνια μιας θαυμαστής κινηματογραφικής πορείας.

Βασικός ομιλητής για τον Ολιβέιρα θα είναι ο Ζοζέ Μανουέλ Κόστα (διευθυντής της Πορτογαλικής Ταινιοθήκης), ενώ για τις πρώτες του ταινίες θα μιλήσει ο Μιγκουέλ Σάμπρα (Miguel Seabra Lopes), σεναριογράφος της ταινίας Πυρετός (Α Febre) της Maya Da-Rin που θα προβληθεί στην ενότητα Athenian Premieres. Στην ίδια ενότητα θα προβληθεί μεταξύ άλλων και η νέα, βραβευμένη με Χρυσή Λεοπάρδαλη στο Λοκάρνο, ταινία του Πέδρο Κόστα Vitalina Varela την οποία, επίσης θα παρουσιάσει στο κοινό του Φεστιβάλ ο Ζοζέ Μανουέλ Κόστα.

Το αφιέρωμα στον Μάρκο Μπελόκιο – έναν από τους σημαντικότερους και δημιουργικότερους σκηνοθέτες του ιταλικού κινηματογράφου – περιλαμβάνει έξι εμβληματικές ταινίες του. Η πορεία του ακολούθησε τις πολιτικές αναταραχές της χώρας του, ενώ το έργο του δεν σταμάτησε να αφουγκράζεται την πηγή του κακού, στα πρόσωπα του φασισμού, της πολιτικής βίας και της μαφίας.

Ακόμη, η Ελληνίδα ντοκιμαντερίστα, Εύα Στεφανή, ανήκει στους τιμώμενους καλλιτέχνες της διοργάνωσης και θα μας δείξει ένα μεγάλο μέρος του έργου της – δεκαπέντε ταινίες που επιλέχθηκαν σε συνεργασία με την ίδια. Η Εύα Στεφανή έχει, από την αρχή της σταδιοδρομίας της, αφιερωθεί στον κινηματογράφο της παρατήρησης (Γράμματα από το Άλμπατρος, Το κουτί κ.α.), στρέφοντας την κάμερά της σε αυτούς που η κοινωνία έχει καταστήσει  αόρατους (φυλακισμένους, τρόφιμους  ιδρυμάτων, άστεγους  και νυκτόβιους, άνεργους  και άεργους, ηλικιωμένους) αλλά αργότερα διαπρέπει και στην πιο ποιητική φόρμα του πειραματικού ντοκιμαντέρ (Ακρόπολις, Χειρόγραφο). H Εύα Στεφανή θα δώσει Masterclass την Δευτέρα 25/11 (15:30, Ταινιοθήκη - Aίθουσα Α)

Προσκεκλημένοι του 10ου ΦΠΚΑ θα είναι επίσης ο σημαντικός γάλλος ντοκιμαντερίστας Φλοράν Μαρσί για τον οποίο το φεστιβάλ έχει ετοιμάσει ξεχωριστή ενότητα με 7 ταινίες καθώς και η τολμηρή Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Μαρί Λοζιέ, η οποία θα παρουσιάσει το αφιέρωμα στο έργο της που φιλοξένησε πρόσφατα το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoΜΑ), και θα προλογίσει την τελευταία ταινία της Felix in wonderland για το γνωστό μουσικό Φέλιξ Κούμπιν (ηλεκτρονική μουσική). Η ταινία θα προβληθεί σε πανελλαδική πρεμιέρα. Ο Φλοράν Μαρσί και η Μαρί Λοζιέ θα δώσουν Masterclass, την Τετάρτη 27/11 (15.30, Ταινιοθήκη -  Αίθουσα Β) ο πρώτος, και την Πέμπτη 28/11 (19:00, Exile Room) η δεύτερη.

Στην ενότητα του Φεστιβάλ «Αποκατεστημένες και υπέροχες» περιλαμβάνονται εκτός από την ταινία έναρξης Χρυσή εποχή του Λουί Μπουνιουέλ και την ταινία λήξης Θαύμα στο Μιλάνο του Βιτόριο ντε Σίκα, και οι εμβληματικές ταινίες Το τσίρκο του Τσάρλι Τσάπλιν και Ξένοιαστος Καβαλάρης του Ντένις Χόπερ. Στην τελετή λήξης θα προβληθεί και η νέα μικρού μήκους ταινία Nimic του Γιώργου Λάνθιμου, με τον Ματ Ντίλον και τη Δάφνη Πατακιά.

Το 10^ο AΑGFF,  θα διεξαχθεί από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 5 Δεκεμβρίου 2019 στην Ταινιοθήκη (Αίθουσες A, B) και το Exile Room, με κάποιες από τις δράσεις του να φιλοξενούνται και στο Γαλλικό Ινστιτούτο.