Οι ταινίες της εβδομάδας: Γκάνγκστερ, υπαρξιακός τρόμος και Μάρκος Σεφερλής

Τεταμμένο, θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε, το νέο κινηματογραφικό σκηνικό καθώς οι Ρόμπερτ Πάτινσον και Γουίλεμ Νταφόε παραδέρνουν στο οσκαρικό θαλασσοδαρμένο θρίλερ «Ο φάρος» του Ρόμπερτ Έγκερς, ενώ ο Γκάι Ρίτσι επιστρέφει στην γκανγκστερική δράση με το The Gentlemen και πλήθος σταρ. Στα ελληνικά πράγματα η Ρηνιώ Δραγασάκη υπογράφει την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Cosmic Candy και ο Μάρκος Σεφερλής περνάει στο σινεμά με το Χαλβάη 5-0. Το ιδιότυπο μενού συμπληρώνουν μια παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων και ένας κοσμογυρισμένος «Φακίρης».

Ο Φάρος / The Lighthouse / *** ½
Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Έγκερς / Παίζουν: Ρόμπερτ Πάτινσον, Γουίλεμ Νταφόε 

Στα 1890 ένας γερο-ναυτικός και ένας νεαρός υλοτόμος με μυστηριώδες παρελθόν καταφτάνουν σε ένα νησί ανοιχτά της Νέας Αγγλίας ως μοναδικοί φαροφύλακες του απομονωμένου φάρου. Υποχρεωμένοι να φροντίζουν τον φάρο νυχθημερόν σύντομα θα έρθουν σε σύγκρουση ενώ οι νουθεσίες, οι μυστηριώδεις υπαινιγμοί και τα απρόβλεπτα ξεσπάσματα του γηραιότερου φαροφύλακα θα δημιουργήσουν στον εσωστρεφή ξυλοκόπο την εντύπωση ότι κάτι ύποπτο και μεταφυσικό συμβαίνει με τον φάρο…

Έπειτα από ένα βροντερό ντεμπούτο με το μεταφυσικό θρίλερ τρόμου «Η μάγισσα» (2015, The Witch) που σύρθηκε μέσα στην σκοτεινιά της γυναικείας ψυχοσύνθεσης έχοντας ως βάση τους λαϊκούς μύθους του 17^ου αιώνα, ο Ρόμπερτ Έγκερς μας καλεί σε ένα ακόμα αγωνιώδες ταξίδι, αυτή τη φορά στη Νέα Αγγλία του 19^ου αιώνα. Ο ανερχόμενος δημιουργός αποτελεί ένα από τα πιο αξιοπρόσεχτα νέα ταλέντα στο σινεμά χαράσσοντας μια ιδιοσυγκρασιακή διαδρομή στο είδος του τρόμου (στον αντίποδα του υβριδιακού σινεμά του σκηνοθέτη της «Διαδοχής», Άρι Άστερ, που ενσωματώνει τους κώδικες του mainstream).

Eδώ ο «στοιχειωμένος Φάρος» που έχει απασχολήσει ξανά το σινεμά, παρέχει τη «σκηνή» για μία σαιξπηρικών διαστάσεων σύγκρουση ανάμεσα στους Ρόμπερτ Πάτινσον και Γουίλεμ Ντάφοε, εμπνευσμένη μεν από μια αληθινή τραγωδία που συνέβη το 1801 (δύο Ουαλοί φαροφύλακες παγιδεύτηκαν κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας σε έναν απομακρυσμένο φάρο με αποτέλεσμα ο μεγαλύτερος σε ηλικία να χάσει τη ζωή του σε ένα ατύχημα και ο νεότερος να τρελαθεί από τον φόβο της παραδειγματικής τιμωρίας), ποτισμένη δε με την πιο δημιουργική απόσταξη των θαλασσοδαρμένων κλασικών αναγνωσμάτων των Χέρμαν Μέλβιλ και Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον, των παράδοξων μεταφυσικών ιστοριών του Χ.Φ. Λάβκραφτ και της ελληνικής μυθολογίας (ο μύθος του Προμηθέα).

Καδράροντας ασφυκτικά τη συγκρουσιακή κατάσταση ανάμεσα στους δύο μεροκαματιάρηδες άντρες της ιστορίας του (το σενάριο, που συνυπογράφει ο σκηνοθέτης με τον αδελφό του, βασίζεται σε διαλόγους- σταυροβελονιά πάνω στην ποιητική εκφορά του λόγου με οδηγό την ναυτική αργκό και τους ιδιωματισμούς της εποχής στις ακτές της Νέας Αγγλίας) στο παλιό τετράγωνο φορμά και την τραχιά κοκκώδη ασπρόμαυρη φωτογραφία του παραδοσιακού 35άρι φιλμ, ο Έγκερς μας εγκλωβίζει στην αντίστροφη μέτρηση ενός κλειστοφοβικού υπαρξιακού θρίλερ. Το οποίο παίρνει την εγωιστική αντιπαράθεση για εξουσία μεταξύ δύο ανδρών οι οποίοι κυριαρχούνται από την τυραννική αίσθηση της απομόνωσης απέναντι στον χρόνο ολισθαίνοντας στην παράνοια, και την μετατρέπει σε μια παραισθητική αλληγορία πάνω στη φύση του ανθρώπου (πότε ερεβώδης και απρόβλεπτη, πότε φωτεινή και ακτινοβολούσα) στη συναρπαστικότερη παράδοση των εξπρεσιονιστικών θρίλερ του κινηματογράφου. Ερμηνείες από τους Νταφόε και Πάτινσον που μένουν αξέχαστες, μουσική που ταράσσει τις αισθήσεις και μία πανάξια υποψηφιότητα για Όσκαρ Φωτογραφίας μεταξύ άλλων διακρίσεων. (2020)  

The Gentlemen / ** ½ / Σκηνοθεσία: Γκάι Ρίτσι
Παίζουν: Μάθιου ΜακΚόναχι, Τσάρλι Χάνμαν, Χένρι Γκόλντινγκ, Μισέλ Ντόκερι, Τζέρεμι Στρονγκ, Έντι Μάρσαν, Κόλιν Φάρελ, Χιου Γκραντ

Ένας Αμερικανός μεγαλέμπορος μαριχουάνας στο Λονδίνο με ισχυρό δίκτυο επαφών στην αγγλική αριστοκρατία αποφασίζει να πουλήσει την αυτοκρατορία του σε έναν Βρετανό «λόρδο» του εγκλήματος προκειμένου να αποτραβηχτεί, όμως το γεγονός πυροδοτεί μια σειρά από συνομωσίες και πισώπλατα μαχαιρώματα από όσους επιβουλεύονται την περιουσία του.

Αφού ξεσκόνισε το τζίνι του «Αλαντίν» υλοποιώντας σε μια απότομη στροφή κινηματογραφικού προσανατολισμού τη νέα live-action μιούζικαλ εκδοχή της ομώνυμης ταινίας κινουμένων σχεδίων της Disney, ο Γκάι Ρίτσι επανέρχεται με τους Gentlemen στα λημέρια της γκανγκστερικής περιπέτειας απάτης, στο είδος δηλαδή που τον ανέδειξε, μέσα από τα σουξέ των «Δύο Καπνισμένων Κανών» και της «Αρπαχτής» στο κατώφλι των ’00s.

Μόνο που ο Βρετανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος επιστρέφει στο «είδος του» έχοντας ένα ανακυκλωμένο μοτίβο που φλυαρεί υπερθεματίζοντας στη διαταξική σάτιρα, ενώ ξεχνά το απαραίτητο συστατικό του είδους: την περιπέτεια δράσης. 

Η συνταγή είναι λίγο-πολύ η ίδια: ένα voice over από τον λιγδιάρη εκβιαστή ρεπόρτερ που υποδύεται σε έναν κόντρα ρόλο ο Χιου Γκραντ ξεδιπλώνει το νήμα της αφήγησης και των ανατροπών που αποδεικνύονται, ωστόσο, αναμενόμενες και παλιομοδίτικες πάνω σε ένα μοτίβο στο οποίο κυριαρχεί η σύγχρονη κοινωνική και ηθική διάσταση του «τζέντλεμαν», η χαρακτηριστική (για ταινία του Ρίτσι) χρήση της σύγχρονης βρετανικής αργκό μετά διαταξικής σάτιρας και η μοδάτη γκαρνταρόμπα του εκθαμβωτικού ανδρικού καστ (ο Κόλιν Φάρελ κλέβει την παράσταση και ως μοντέλο εκπαιδευτή πυγμάχων με πλεκτή καρό φθινοπωρινή φόρμα-κοστούμι και ως ρόλος).

Το μοτίβο μπορεί να φαίνεται εκσυγχρονισμένο στον καιρό του Brexit, όμως μόνο ανακυκλωμένο είναι τελικά, μπερδεμένο ανάμεσα στο φαίνεσθαι των επιμέρους στοιχείων της παραγωγής (την αρχιτεκτονική των χώρων και το design των κοστουμιών), τη φλυαρία της αφήγησης που υπερθεματίζει στην κοινωνική κριτική, τις περιστασιακές σκηνές δράσης και την μανιέρα του οσκαρικού ΜακΚόναχι που επιστρατεύει το υπεροπτικό ύφος του για τις ανάγκες του ρόλου του μπαγαπόντη Αμερικανού βαρόνου των ναρκωτικών. (2020)

Cosmic Candy / ** ½ 
Σκηνοθεσία: Ρηνιώ Δραγασάκη / Παίζουν: Μαρία Κίτσου, Μάγια Πιπερά, Κίμωνας Κουρής, Δημήτρης Λάλος

Η Άννα, μια μοναχική και ιδιόρρυθμη ταμίας σουπερμάρκετ, αναγκάζεται να πάρει υπό την προστασία της το δεκάχρονο κορίτσι του διπλανού διαμερίσματος, την μικρή Πέρσα, ύστερα από την μυστηριώδη εξαφάνιση του πατέρα του. Την ίδια στιγμή διαπραγματεύεται την πιθανή της απόλυση και ένα ρομαντικό ειδύλλιο για πρώτη φορά στη ζωή της. Και όλα αυτά υπό την επήρεια υπερβολικής ποσότητας Κόσμικ Κάντυ, της καραμέλας που σκάει στο στόμα…

Η Ρηνιώ Δραγασάκη («Ο μπαμπάς μου, ο Λένιν και ο Φρέντυ», «Προαύλιο») στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της, που συμμετείχε μάλιστα σε διεθνή φεστιβάλ καθώς και στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης από όπου κέρδισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη και το βραβείο WIFT, υπογράφει μια δραμεντί ενηλικίωσης πάνω στην παράλληλη διαδρομή δύο κοριτσιών διαφορετικής ηλικίας, που έρχονται αντιμέτωπα με αλλαγές στη ζωή τους και κυρίως καλούνται να υπερβούν το δράμα της απώλειας.

Κι ενώ οι ιδέες και η εικονοποίηση τους μέσα σε μια γλυκιά ποπ νοσταλγία του παρελθόντος (βασική επιρροή εδώ η καραμελένια δεκαετία του ’80), μας προθερμαίνουν για μια ταινία αναπτυγμένη στη σφαίρα του μαγικού ρεαλισμού και της φαντασίας, όπου η εκφραστικότητα της Μαρίας Κίτσου (στον πρώτο της κινηματογραφικό ρόλο) έχει σοβαρό εκτόπισμα, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα, το εφετζίδικο ύφος της αφήγησης και η ασυντόνιστη διεύθυνση των ηθοποιών δημιουργούν μια σειρά από παραδοξότητες οι οποίες θολώνουν γραφικά τον χαρακτήρα της πρωταγωνίστριας. (2019)  

Χαλβάη 5-0 / 0 
Σκηνοθεσία: Μάνος Καμπίτης
Παίζουν: Μάρκος Σεφερλής, Ελένη Καστάνη, Γιάννης Ζουγανέλης, Γιάννης Καπετάνιος, Έλενα Τσαβαλιά, Γιώργος Αγγελόπουλος, Δημήτρης Τζουμάκης, Πηνελόπη Αναστασοπούλου, Νίκος Βουρλιώτης

«Ενας βιομήχανος χαλβά βρίσκεται δολοφονημένος στην έπαυλή του. Πέντε ύποπτοι, μηδέν αποδεικτικά στοιχεία. Ίντριγκες, πάθη, μίση, δολοπλοκίες και κάθε μέρα έρχονται στο φως νέα στοιχεία που περιπλέκουν την υπόθεση. Θα καταφέρει ο αστυνόμος Μπέκρας να βρει τον δολοφόνο;»

Η επίσημη υπόθεση της πρώτης κινηματογραφικής δουλειάς του Μάρκου Σεφερλή δεν είναι παρά το πρόσχημα για να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη η νοοτροπία και η σύνθεση των επιθεωρησιακών και τηλεοπτικών διαδρομών του, λουσμένη μέσα στο - προ 40ετίας-  αθάνατο ελληνικό trash της δοξασμένης βιντεοκασέτας. Ο Μπέκρας περιφέρεται με ένα ανεκδιήγητο αμάξι προκειμένου να βρει τον δολοφόνο ενός πλούσιου επιχειρηματία (Δημήτρης Τζουμάκης), από τα διαμερίσματα της έπαυλης της περιχαρούς θείας (Ελένη Καστάνη) και τα γραφεία της αστυνομίας παρέα με τον αξιολύπητο βοηθό του (Γιάννης Καπετάνιος) μέχρι τα νυχτερινά κλαμπ και τα δωμάτια των αθηναϊκών ξενοδοχείων που μοιάζουν όλα ίδια, γιατί τα στάνταρ της διεύθυνσης παραγωγής είναι τόσο χαμηλά που ισοπεδώνουν οποιαδήποτε κινηματογραφική αισθητική...

Πίσω ολοταχώς, δηλαδή, για το εγχώριο σινεμά με μια σύνθεση από γνώριμα, χονδροειδή και κιτσάτα κωμικά γκαγκς που αποθεώνουν μια καρικατούρα της περσόνας του κινηματογραφικού αστυνομικού ντετέκτιβ - εδώ με την περιβολή του βλαχόμαγκα νεοέλληνα μπάτσου - που αμολάει γελοιωδέστατες χοντροκοπιές εν είδει «αστείου» μαζί και χιούμορ τουαλέτας, ενίοτε τσαλαβουτάει στον σεξισμό και την ομοφοβική μπουρδολογία, περιβάλλεται από φανταχτερές γυναίκες στις οποίες συμπεριφέρεται με ασυγκράτητο μισογυνισμό κτλ…

Στην περίπτωση του «Χαλβάη 5-0» όλα είναι παραφουσκωμένα με μια έντονα «σινεφίλ διάθεση». Τι «Επιθεωρητής Κλουζό», τι Λέσλι Νίλσεν και «Τρελές Σφαίρες» και ερωτιάρης Τζέιμς Μποντ αλλά και «Kill Bill», και χαχανούλης «Joker», όλα τα αλέθει η χαμελαιόντιος κωμική φλέβα του πρωταγωνιστή που ξέρει πότε να πετάει ένα-δυο αστειάκια συνυφασμένα με την ελληνική νοοτροπία αλλά και πότε να κανιβαλίζει ξερά (χωρίς δημιουργική αντίφαση, δηλαδή, μέσα από το είδος της κωμωδίας) κάθε στραβή, κακή κι ανάποδη παράμετρο της ελληνικής κοινωνίας.

Καμία επί της ουσίας επίθεση στην πολιτική ορθότητα και το δήθεν δεν διακρίναμε εδώ, πέρα από μια…«πολυποικιλιακή», τηλεοπτικής κοψιάς, ασχημόμορφη σάτιρα. Κατώτερη σε περιεχόμενο κι από βιντεοταινία της δεκαετίας του ’80 αλλά με ειδικά εφέ καθώς ο περιβόητος αστυνόμος Μπέκρας έχει σούπερ γκάτζετ που τα κάνει όλα και συμφέρει. (2020)

Το απίθανο ταξίδι ενός φακίρη / (The Extraordinary Hourney Of The Fakir)
Σκηνοθεσία: Κεν Σκοτ / Παίζουν: Ντανούς, Μπερενίς Μπεζό, Εριν Μοριάρτι, Μπαρκάντ Αμπντι, Ζερά Ζινιό, Μπεν Μίλερ

Ένας νεαρός φακίρης από τη Βομβάη ξεκινάει ένα απίθανο ταξίδι, όταν πεθαίνει η μητέρα του, με στόχο να βρει τον πατέρα που δεν γνώρισε ποτέ. Ανακαλύπτει τον έρωτα σε ένα κατάστημα ΙΚΕΑ στο Παρίσι, έρχεται αντιμέτωπος με το θάνατο και τους Σομαλούς μετανάστες στην Αγγλία, αποκτά τη φήμη δεινού χορευτή στη Ρώμη και ζει την περιπέτεια μέσα σε ένα αερόστατο που διασχίζει τη Μεσόγειο Θάλασσα. Στο τέλος, συνειδητοποιεί πως βρήκε τους αληθινούς θησαυρούς της ζωής – και ποιος θέλει να γίνει στην πραγματικότητα. Ο σταρ του Μπόλιγουντ Ντανούς ηγείται ενός πολυεθνικού καστ σε τούτη την κοσμογυρισμένη κινηματογραφική μεταφορά του μπεστ σέλερ του Ρομέν Πουερτολάς «Το απίστευτο ταξίδι του φακίρη που παγιδεύτηκε σε μια ντουλάπα ΙΚΕΑ», η οποία βγαίνει στις ελληνικές αίθουσες μετά από πολύμηνη καθυστέρηση. (2018)

Πρόβατα εναντίον λύκων 2 / (Sheep and Wolves: Pig Deal)
Σκηνοθεσία: Βλάντιμιρ Νικολάεφ

Με τις φωνές των Πάνου Αποστολόπουλου, Ντίνου Σούτη, Νίκου Παπαδόπουλου, Ιφιγένεια Σταϊκου, Γιάννη Υφαντή, Κώστα Κουνέλλα, Νεφέλης Κυριακίδη, Ηδύλης Κυριακίδη

Το ενωμένο χωριό των προβάτων και των λύκων ζει μια ήρεμη και ειρηνική ζωή όταν ξαφνικά καταφθάνουν δύο απρόσμενοι επισκέπτες - μια πολική αλεπού και μια μικρή προβατίνα. Κανείς δεν περίμενε ότι ένας κίνδυνος θα τους ακολουθήσει εκεί. Ο Γκρέι, ο νέος αρχηγός της ενωμένης φυλής, πρέπει τώρα να πείσει τα πρόβατα και τους λύκους να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν τα επερχόμενα προβλήματα και τις μεγάλες προκλήσεις - γιατί η ισχύς βρίσκεται στην ενότητα! Σίκουελ της προ τετραετίας ρωσικής ταινίας κινουμένων σχεδίων (Sheep and Wolves) που προβάλλεται μεταγλωττισμένο στα ελληνικά. (2019)