Σινεμά|06.12.2018 09:44

Οι ταινίες της εβδομάδας: Στον μικρόκοσμο των περιθωριακών

Άντα Δαλιάκα

Κλέφτες καταστημάτων (2018, Shoplifters) του Χιροκάζου Κόρε-Εντα / ****

Ένα κρύο χειμωνιάτικο βράδυ, μετά από μία μικροκλοπή σε τοπικό σούπερ μάρκετ, ο Οσάμου, περιστασιακά εργάτης σε οικοδομές και κατά βάση μικροαπατεώνας που βγάζει τα προς το ζην κλέβοντας μεθοδικά καταστήματα, περιμαζεύει με τον γιο του Σότα, τον οποίο μυεί στην τέχνη της απάτης στις ‘’εξορμήσεις’’ του, ένα μικρό κορίτσι, μόνο του μέσα στο κρύο. Στο φτωχικό τους σπίτι (μια παράγκα σε εργατική συνοικία του Τόκιο) η υπόλοιπη οικογένεια –από την γιαγιά που πληρώνει το ενοίκιο με την σύνταξή της ως την μητέρα και την έφηβη κόρη που δουλεύει σε μπανιστηρτζίδικο, θα ανοίξει την αγκαλιά της στο παιδί που φέρει σημάδια κακοποίησης.

Τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται σε τούτη την οικογένεια μικροαπατεώνων όπου η κλοπή είναι τρόπος επιβίωσης. Γύρω από αυτή την ιδέα, της «κλεμμένης καθημερινότητας» και της εξαπάτησης, ο Χιροκάζου Κόρε-Έντα υφαίνει στις πιο αδιόρατες λεπτομέρειες και με ισορροπημένη ήρεμη χορογραφία την κρυμμένη αλήθεια μιας χούφτας ανθρώπων του περιθωρίου στην παράδοση του κοινωνικού σινεμά ενός Γιασουτζίρου Όζου ακόμα και του Κεν Λόουτς. Το πώς ορίζεται η συλλογική κοινωνική ηθική απασχολεί βαθιά τον Ιάπωνα δημιουργό του οποίου το ακριβέστατα εδώ δουλεμένο σενάριο ανάγει κάθε ρουτίνα και μικρή ανατροπή στον μικρόκοσμο των περιθωριακών του ανθρώπων σε ένα ευφυές παιχνίδι ερωτήσεων και κατ’επέκταση πολυεπίπεδο στοχασμό γύρω από τις έννοιες των εξ αίματος δεσμών και της κοινωνικής υποκρισίας. Την αγαπημένη του, δηλαδή, θεματική, εις βάθος δοσμένη στα προηγούμενα φιλμ του «Κανείς δεν ξέρει» (2004) και «Πατέρας και γιος» (2013).

Έχοντας εμπνευστεί την ιστορία από την ιαπωνική ειδησεογραφία, ο Κόρε-Εντα επενδύει στην ασάφεια και το αμφίσημο της φιλμικής του σύνθεσης οδηγώντας την σε ένα εκρηκτικό συναισθηματικά φινάλε –από τα χαμόγελα και τις μικρές στιγμές ευτυχίας του πρώτου μέρους στις αποκαρδιωτικές αποκαλύψεις του δεύτερου – σαν μεγάλος ενορχηστρωτής ενός υπόγεια καταγγελτικού σινεμά που σχολιάζει το ιαπωνικό σήμερα με τρόπο κατά τον οποίο οποιοσδήποτε σύγχρονος πολίτης (και σίγουρα Έλληνας) έχει βιώσει την «κρίση» ταυτίζεται απόλυτα. Η ταινία που κέρδισε φέτος τον Χρυσό Φοίνικα των Κανών αποτυπώνει με παγκόσμια γλώσσα τις σύγχρονες στρεβλώσεις τόσο στον ιδιωτικό πυρήνα όσο και στους βασικούς θεσμικούς άξονες της δημόσιας ζωής.

Παίζουν: Σακούρα Αντο, Λίλι Φράνκι, Μάγκου Ματσουόκα, Τζίο Καΐρι

Ο υποψήφιος (The Frontrunner) του Τζέισον Ράιτμαν / ***1/2

Το 1987 ο χαρισματικός γερουσιαστής των Δημοκρατικών Γκάρι Χαρτ κερδίζει τις εντυπώσεις και τους ψηφοφόρους με τις προοδευτικές ιδέες του τόσο ώστε να θεωρείται φαβορί στην κούρσα της προεκλογικής εκστρατείας για το προεδρικό χρίσμα. Αντισυμβατικός για την εποχή του, χαρισματικός ρήτορας, νέος και γοητευτικός άντρας, ο Χαρτ επανασυνδέεται με την εν διαστάσει σύζυγό του για όμως ένα εξωσυζυγικό στραβοπάτημα θα ανοίξει τον ασκό του αιόλου. Είναι ζήτημα πολιτικό, προσωπικό και ταυτόχρονα κοινωνικό τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του και κατά πόσο αυτό χαρακτηρίζει έναν πολιτικό ηγέτη, διερωτάται ο δημιουργός των οσκαρικών μεταξύ άλλων δραματικών κομεντί με κοινωνικό πρόσημο «Juno» (2007) και «Ραντεβού στον αέρα» (2009).

Επίσης, τι συνιστά είδηση στα δημοσιογραφικά γραφεία και τι όχι; Χάρη στην ικανότητα του να διαχειρίζεται φλέγουσες πτυχές της επικαιρότητας – εδώ είναι το πολιτικό ήθος που συγκρούεται με τον αμοραλισμό των μέσων ενημέρωσης σε ένα μπρα ντε φερ εναλλαγής ρόλων – ο Τζέισον Ράιτμαν καταφέρνει να «πακετάρει» για άλλη μια φορά το υπαρξιακό δράμα με την ταινία είδους. Ταιριάζοντας τον διάχυτο σαρκασμό των ιστορίων του στην παράδοση των αιχμηρών διαλογικών πινγκ πονγκ του Ααρον Σόρκιν με τον λεπτό χειρισμό της πολιτικο-δημοσιογραφικής πτυχής της δράσης, αφηγείται την άνοδο και πτώση ενός φέρελπι πολιτικού σε «αλαφιασμένους» χώρους πολιτικής καμπάνιας και επιτακτικών δημοσιογραφικών μίτινγκ. Αρωγοί του το βιβλίο του Ματ Μπέι «All The Truth Is Out» και ο ιδανικός εδώ πρωταγωνιστής Χιου Τζάκμαν ως πολιτικός-σταρ με την ακαταμάχητη ακτινοβολία και τη διαρκή αντίφαση αποτυπωμένα τέλεια στο πρόσωπό του.

Παίζουν: Χιου Τζάκμαν, Βέρα Φαρμίγκα, Τζ. Κ. Σίμονς, Αλφρεντ Μολίνα

Ο κόσμος σου ανήκει του Ρομέν Γαβράς / *** 

Ο Φρανσουά, μικροκακοποιός που θέλει να γίνει ο επίσημος διανομέας της εταιρίας παγωτών Mr. Freeze στο Μαρόκο, βλέπει τις ελπίδες του να διαλύονται όταν ανακαλύπτει πως η μητέρα του, πεπειραμένη απατεώνισσα, έχασε όλες τις οικονομίες του στον τζόγο. Η μόνη λύση είναι να δεχτεί την πρόταση του αρχηγού της τοπικής συμμορίας και να αναλάβει μια τελευταία «δουλειά» στην Ισπανία.

Ο μικρότερος γιος της οικογένειας Γαβρά βουτά στην δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, μετά την σκοτεινή περιπλάνηση του απόκληρου νεαρού στο «Θα έρθει η μέρα και για εμάς» (2010), στον υπόκοσμο της Γαλλίας και την πνευματική σύγχυση της εποχής. Κάτω από το περίβλημα της ανάλαφρης γκανγκστερικής κομεντί που «εξανθρωπίζει» τον μικρογκάνγκστερ και της ηλεκτρισμένης ατμόσφαιρας των βιντεοκλίπ αποκαλύπτεται ένας σκηνοθέτης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα «πρότυπα» και το αδιέξοδο του γαλλικού περιθώριου.

Παίζουν: Καρίμ Λεκλού, Ιζαμπέλ Ατζανί, Βενσάν Κασέλ

Το βλέμμα του Όρσον Γουέλς (The Eyes Of Orson Welles) του Μαρκ Κάζινς / ***1/2

Θαυμαστής του Όρσον Γουέλς, ο Μαρκ Κάζινς, γνήσιος απόγονος του Κρις Μαρκέρ, πιστός στα μονοπάτια του δοκιμιογραφικού ντοκιμαντέρ, χρησιμοποιεί τις ζωγραφιές και τα σκίτσα του δημιουργού του «Πολίτη Κέιν» για μία προσέγγιση του έργου και της ζωής του σκηνοθέτη μέσα από παραλληλισμούς πρωτότυπους, συναισθηματικά φορτισμένους μα και αφηγηματικά συναρπαστικούς.

Ο Γκριντς (The Grinch) των Σκοτ Μοσιέ και Γιάροου Τσένι / **1/2

Με επιτυχίες στον χώρο του ανιμέισον («Εγώ, ο απαισιότατος», «Minions», «Τραγούδα!») η Illumination Entertainment διασκευάζει το κλασικό παραμύθι του του Dr. Seuss εστιάζοντας με τα πιο απλοϊκά αφηγηματικά μέσα και το εκθαμβωτικότερο «ζαχαρωμένο» γιορτινό θέαμα στα αίτια που έκαναν το κυνικό πράσινο ξωτικό να κλέψει τα Χριστούγεννα από τους γείτονές του στο Χούβιλ.

Kursk του Τόμας Βίντερμπεργκ /**

H αληθινή ιστορία του ρωσικού πυρηνικού υποβρυχίου που βυθίστηκε στην θάλασσα του Μπάρεντς τον Αύγουστο του 2000 ειπωμένη με ακαδημαϊκούς όρους και καθολική ορθότητα από τον Δανό Τόμας Βίντερμπεργκ, σε ολική ρήξη εδώ από τους κώδικες του «δόγματος 95» που κάποτε συνίδρυσε. Ο διπλοβραβευμένος με Όσκαρ Αλεξάντρ Ντεσπλά υπογράφει ένα από τα πιο παράταιρα σάουντρακ της καριέρας του.

Παίζουν: Ματίας Σχούναρτς, Λέα Σεϊντού, Κόλιν Φερθ

--------------------------------------------------------------

Στις αίθουσες προβάλλονται, ακόμη, το φιλόδοξο αλλά άνισο, εφηβικού προσανατολισμού, μπλοκμπάστερ «Mortal Engines» (**) του Κρίστιαν Ρίβερς με τον Πίτερ Τζάκσον στο σενάριο και την παραγωγή, το δράμα φυλακής «Προσευχήσου πριν πεθάνεις» του Ζαν Στεφάν Σοβέρ και το θρίλερ «Το πάρκο του τρόμου» του Γκρέγκορ Πλότκιν.

οι ταινίες της εβδομάδας