Πολιτισμός|04.09.2021 16:30

Γρηγόρης Βαλτινός: «Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν θα ξεχαστεί ποτέ - Έφερε την ποίηση στα χείλη των Ελλήνων»

Άγγελος Γεραιουδάκης

Η Ρωμιοσύνη θρηνεί και μαζί της θρηνεί και ολόκληρος ο κόσμος με την είδηση του θανάτου του μεγάλου μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος την Πέμπτη (2/9) άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του στην οδό Επιφανούς στο Κουκάκι και πέρασε για πάντα στην αιωνιότητα σε ηλικία 96 ετών. Μετά την κήρυξη εθνικού πένθους, οι σημαίες κυματίζουν μεσίστιες σε όλα τα δημόσια κτίρια. Η σορός του θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στη Μητρόπολη Αθηνών από τη Δευτέρα (6/9), ενώ η κηδεία του θα γίνει την Τετάρτη (8/9). Τον κορυφαίο συνθέτη αποχαιρέτησαν με πρωτοσέλιδά τους πολλά διεθνή Μέσα Ενημέρωσης, με τις γαλλικές εφημερίδες να τον τιμούν με μεγάλα αφιερώματα.

Διαβάστε επίσηςΤο ethnos.gr στο κελί του Μίκη Θεοδωράκη στον Ωρωπό και Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ για Μίκη Θεοδωράκη στο OPEN: «Ο 21ος αιώνας έχει την υπογραφή του»

Σύσσωμος ο καλλιτεχνικός κόσμος έσπευσε να αποχαιρετήσει με τον τρόπο του τον Μίκη Θεοδωράκη, που επηρέασε γενιές και γενιές μουσικών. Αναμεσά τους και ο Γρηγόρης Βαλτινός, ο οποίος έχει πολλές αναμνήσεις από τον θρυλικό συνθέτη, καθώς τα παιδιά της Μαργαρίτας και τα παιδιά του μεγάλωσαν στην ίδια γειτονιά και πήγαιναν πότε στο ένα σπίτι και πότε στο άλλο. «Τον γνώρισα καλύτερα, όταν η κόρη του μού πρότεινε να ενταχθώ στην ορχήστρα του ως αφηγητής, αλλά και ως τραγουδιστής. Σιγα - σιγά ήρθαμε κοντά. Ξεκίνησα να συναντιέμαι μαζί του και να επιλέγουμε κάθε φορά τα τραγούδια που θα πω, καθώς η δική μου συμμετοχή ήταν λίγο παράταιρη μέσα σε τόσους τραγουδιστές. Ωστόσο, μου ήταν αδύνατον και δεν μπορούσε να με συγκρατήσει κανένας, να είμαι μέρος σε συναυλία του και να μην πω τραγούδια του. Θα μπορούσα να κάνω έγκλημα» λέει χαριτολογώντας ο Γρηγόρης Βαλτινός στο ethnos.gr. Οι συναυλίες του μεγάλου Έλληνα μουσικοσυνθέτη αποτέλεσαν, για όσους συμμετείχαν στη μέθεξή τους, εμπειρία χαραγμένη και ανεξίτηλη.

Όταν έκαναν τη συναυλία στη Λαϊκή Αγορά, ο Μίκης πρότεινε στον ηθοποιό να ερμηνεύσει, μεταξύ άλλων, το «Δρόμοι που χάθηκα». «Ένα κομμάτι που λάτρεψα, αλλά άρεσε και σε εκείνον πάρα πολύ. Ένα απαισιόδοξο ποίημα, με μια τρυφερή "παιδική" απλή μουσική που περιγράφει την απογοήτευση ενός αριστερού ανθρώπου που έχει δεχτεί ήττες και προδοσίες είτε από συντρόφους και ιδεολογίες είτε από την ίδια τη ζωή» υπογραμμίζει.

Ο συνθέτης που έβαλε την ποίηση στα σπίτια μας

Ο Μίκης Θεοδωράκης έμαθε σ' ένα πλήθος κόσμου ν' ακούει μελοποιημένη ποίηση. Έφερε την ποίηση στην καθημερινότητα και έκανε τους Έλληνες, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου και κοινωνικής τάξης, να σιγοψιθυρίζουν τους στίχους σπουδαίων ποιητών μας. «Η μουσική του έχει μία μοναδική ευφυΐα και πραγματικά φαίνεται μέσα από τις επιλογές του. Πριν από το '50 και '60, ο Μίκης διάλεξε να μελοποιήσει ποιήματα βραβευμένων Ελλήνων και ξένων ποιητών και να τους κατεβάσει πιο κοντά στο λαό. Έκανε συμβιβασμούς και θυσίες γι' αυτό. Άφησε, για παράδειγμα, μία κλασσική καριέρα για να γράψει λαϊκά τραγούδια σε μεγάλα ποιήματα. Αυτή είναι μία τεράστια προσφορά του Μίκη. Μάθαμε να τραγουδάμε Οδυσσέα Ελύτη, Γιώργο Σεφέρη, Γιάννη Ρίτσο, Τάσο Λειβαδίτη και πολλούς άλλους. Δεν θα ξέραμε αυτούς τους ποιητές, γιατί οι περισσότεροι Έλληνες δεν διαβάζουν ποίηση. Μιλάμε για ένα μεγάλο ποσοστό. Όσο απομακρυνόμαστε από πράγματα που έχουν να κάνουν με το πνεύμα και τα γράμματα, τόσο πιο πολύ γινόμαστε ευάλωτοι και ανοχύρωτοι, χωρίς γλώσσα, χωρίς γνώση στον οποιοδήποτε επιτήδειο κακόβουλο εχθρό. Τώρα, μάλιστα, με τους ανεμβολίαστους, συνειδητοποιώ το μέγεθος της αναμορφωσιάς. Γιατί η φύση λειτουργεί διαλεκτικά. Αν δεν εναρμονιστείς με τη φύση θα είσαι πάντα παράταιρος, πνευματικά και λογικά» επισημαίνει.

Ο Θεοδωράκης μπορεί να δοξάστηκε ως καλλιτέχνης, αλλά πήρε πολλές πίκρες ως αριστερός, σύμφωνα με τον ηθοποιό. «Κατηγορήθηκε για τις επιλογές του. Αν δει, όμως, κανείς την πολιτική του ιστορία και την στάση του απέναντι στα πράγματα, σε όλες τις στροφές που έκανε η κοινωνία και η πολιτική στη χώρα μας, θα καταλάβει ότι ο Μίκης ήταν ενωτικός και διορατικός. Ήταν ένας επαναστάτης, ο οποίος έβλεπε μπροστά και προσπαθούσε να κάνει ότι καλύτερο με τα δεδομένα που είχε. Εξού και η υπουργοποίησή του κάποια στιγμή. Ήταν ανατρεπτικός και απρόσμενος. Είχε μια νεανική ορμή. Είχα την εντύπωση πάντα ότι σπούδαζε Τέχνη και συγκεκριμένα μουσική και ήταν ένας αριστερός φοιτητής, ο οποίος ασχολείτο με τα κοινά. Μέχρι και που πέθανε, είχε ακριβώς την ίδια δυναμική».

Ο Γρηγόρης Βαλτινός μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη

«Ο Μίκης είναι το παρελθόν και το μέλλον της Ελλάδας»

Μαζί ανέβασαν τις θεατρικές παραστάσεις «Ποιος τη Ζωή μου» και «Ζορμπάς». «Κάθε βράδυ είχαμε 3.000 άτομα στην παράσταση "Ποιος τη Ζωή μου". Νόμιζα ότι ήμασταν στο 1974, στις πρώτες μέρες της Μεταπολίτευσης. Αυτό νομίζω τα λέει όλα. Στο τραγούδι "Θα Σημάνουν οι Καμπάνες" ο κόσμος σηκωνόταν όρθιος, λες και ήταν στο Σύνταγμα. Σήκωνε τις γροθιές του στον αέρα. Δεν μπορούσαμε να τραγουδήσουμε γιατί κλαίγαμε» υπογραμμίζει και συνεχίζει: «Ο Μίκης, όταν πήγαινες στο σπίτι να τον συναντήσεις ή όταν ερχόταν αυτός στο θέατρο για να δει πρόβα, ήταν ένας χείμαρρος και δεν σταματούσε ποτέ. Το προγραμματισμένο ραντεβού ήταν για δύο ώρες και ο Μίκης τις έκανε πέντε. Δε θα ξεχάσω τη σκηνή, που η γραμματέας του πηγαινοερχόταν μπροστά του μετά το δίωρο, του έκοβε την ορατότητα και ο Μίκης, πολύ χαριτωμένα, της έβαζε τις φωνές επειδή τον εμπόδιζε να μιλήσει. Σκηνές απείρου κάλους».

Από τη θεατρική παράσταση «Ποιoς τη ζωή μου» (Copyright: NDP)

Εκείνο που έκανε τρομερά εντύπωση στον Γρηγόρη Βαλτινό ήταν πως ο Μίκης δεν έδινε συμβουλές. «Αφηγείτο τη ζωή του και άφηνε σε εσένα να βγάλεις τα συμπεράσματά σου. Έλεγε τους αγώνες και τις περιπέτειες του, τις στροφές που έκανε η ιστορία, τις προδοσίες. Δε θυμάμαι ποτέ να μου είπε να κάνεις αυτό ή εκείνο. Θαύμαζες να τον ακούς και η ψυχή σου από μόνη της έπαιρνε το μονοπάτι. Για εμένα δεν θα πεθάνει ποτέ. Είναι το παρελθόν και το μέλλον της Ελλάδας. Θα συνεχίσει να μας προσφέρει ακόμα και από εκεί που είναι» καταλήγει.

Όλες οι ειδήσεις

Άγριες Μέλισσες: Ο Ακύλας λατρεύει το χρήμα και διψά για εκδίκηση - Η πρώτη φωτογραφία από το Διαφάνι

Πλάι στον Μίκη: Με όπλο τους τη μουσική, 4  Έλληνες που κατέκτησαν τον κόσμο

Ροζίτα Σώκου: Η πρώτη δημόσια εμφάνιση μετά την περιπέτεια της υγείας της

Kaley Cuoco: Η πρωταγωνίστρια του «Big Bang Theory» πήρε διαζύγιο από τον δισεκατομμυριούχο Karl Cook

ποίησηθάνατοςΜαργαρίτα Θεοδωράκηεθνικό πένθοςΜίκης ΘεοδωράκηςΓρηγόρης ΒαλτινόςκηδείαΜητρόπολη