Προσεχώς ο νόµος για την εξαίρεση των µνηµείων

Στοχευµένη καθυστέρηση, σε συνεννόηση µε τους θεσµούς, έξυπνος τακτικισµός ή απλή αναβολή για να περιληφθεί σε νέο προσεγµένο νοµοσχέδιο; Η πολυαναµενόµενη διάταξη στο νοµοσχέδιο του ΥΠΠΟΑ, το οποίο συζητείται στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, για την προστασία των µνηµείων της επικράτειας που κινδυνεύουν να αξιοποιηθούν εµπορικά για 99 χρόνια στο Υπερταµείο, προσωρινά «παγώνει».

Την τελευταία στιγµή, µε παρέµβαση του υφυπουργού Πολιτισµού Κωστή Στρατή, αφαιρέθηκε η ρύθµιση για επέκταση της προστασίας στα µνηµεία που χρονολογούνται µετά το 1453, κάτι για το οποίο είχαν από κοινού δηµόσια δεσµευτεί, σε συνέντευξη Τύπου, υφυπουργός και υπουργός Πολιτισµού και κατόπιν εµφανιζόταν ως τετελεσµένο σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε το υπουργείο (στις 22 Ιανουαρίου). Εκεί διαβάζαµε: «Μετά τον ολοκληρωµένο κύκλο προστασίας, το υπουργείο έχει ήδη ετοιµάσει µια επιπλέον νοµοθετική ρύθµιση που θα ενταχθεί στο υπό ψήφιση σχέδιο νόµου του, το οποίο έχει κατατεθεί στο Κοινοβούλιο, για τη διεύρυνση του θεσµικού πλαισίου προστασίας της κυριότητας µνηµείων ανεξαρτήτως χρονολόγησης».

Ο υφυπουργός (µε τον οποίο προσπαθήσαµε να επικοινωνήσουµε, αλλά δεν στάθηκε δυνατό λόγω ανειληµµένων υποχρεώσεών του) δήλωσε στη Βουλή ότι η νοµοθετική ρύθµιση θα κατατεθεί και θα ψηφιστεί στη Βουλή µε επόµενο νοµοσχέδιο, τον Μάρτιο. «Η διάταξη θα κατεβεί ξεχωριστά, γιατί θεωρείται σηµαντική και δεν θέλαµε να είναι συµπληρωµατική στις διατάξεις του νοµοσχεδίου για το Ταµείο Αλληλοβοηθείας», δηλώνει και η υπουργός Μυρσίνη Ζορµπά.

Η εκταµίευση

Μπορεί να είναι αληθές το επιχείρηµα, ωστόσο περαιτέρω έρευνα για το ξαφνικό «πάγωµα» µέχρι νεωτέρας προσέκρουσε στους θεσµούς, όπως είχε συµβεί και στην περίεργη καθυστέρηση της εξαίρεσης των αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ΚΑΕΚ από τη λίστα του Υπερταµείου. Στις 27 Φεβρουαρίου, αναµένεται να υιοθετηθεί επίσηµα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η έκθεσή τους, από το περιεχόµενο της οποίας εξαρτάται η εκταµίευση της δόσης των 750 εκατ. ευρώ. Η Γερµανία έχει προτείνει, µάλιστα, να τεθεί ως όρος για την αποδέσµευση του ποσού η «υπακοή» της Ελλάδας στο πλαίσιο της εξέτασης της µεταµνηµονιακής εποπτείας. Μια ρύθµιση που θα διασφάλιζε τα µνηµεία, για τα οποία είναι γνωστό στους οικονοµικούς κύκλους ότι µέχρι τέλους οι δανειστές πίεζαν να µην εξαιρεθούν από τη λίστα του Υπερταµείου, θεωρήθηκε από το υπουργείο Οικονοµικών ότι µπορεί να αποτελέσει σηµείο τριβής µαζί τους. Με αποτέλεσµα, σε συνεννόηση µε τον υφυπουργό, να απαλειφθεί στην παρούσα φάση η επίµαχη διάταξη.

Το γεγονός ότι υπήρχε ο κίνδυνος να αποτελέσει το θέµα των µνηµείων «αγκάθι» στην έκθεση των θεσµών µετά το κλείσιµο του τριµηνιαίου ελέγχου επεσήµανε πάντως και η σχετική ενηµέρωση του Κ. Στρατή στη Μ. Ζορµπά και στη γ.γ. του ΥΠΠΟΑ Μαρία Βλαζάκη, προλαµβάνοντας πιθανή αντίδρασή τους και καθησυχάζοντάς τες ότι το θέµα θα λήξει µε την αποχώρηση των θεσµών.

Για ποιον λόγο, όµως, να δυσαρεστηθούν οι θεσµοί; Εχει πιεστεί ο Ευκλείδης Τσακαλώτος να αξιοποιηθούν και µνηµεία τα οποία αφήνει έκθετα ο ισχύων αρχαιολογικός νόµος; «Αυτό αποκαλύπτουν και η απροθυµία και η αδικαιολόγητη χρονοτριβή του ΥΠΟΙΚ ωσότου εξαιρεθούν τα επίµαχα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ΚΑΕΚ από τη λίστα των 10.119 ακινήτων του Υπερταµείου, µετά την ταύτισή τους από το ΥΠΠΟΑ, αλλά και οι σχετικές πιέσεις της υπουργού Πολιτισµού που προκάλεσαν και ρήξη της µε τον ΥΠΟΙΚ» σχολιάζουν παράγοντες του ΥΠΠΟΑ.

Ερωτήµατα εγείρει, πάντως, η στάση του ΥΠΟΙΚ και µετά την πρόσφατη προκλητική παρέµβαση του Υπερταµείου στην προσφυγή του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) στο ΣτΕ, για την εξαίρεση όλων των αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ΚΑΕΚ. Παρέµβαση χωρίς πρόσκληση από το ΣτΕ, όπως υποστήριξαν µε ανακοινώσεις τους ΥΠΟΙΚ και υφυπουργός Πολιτισµού, καλύπτοντας το Υπερταµείο. Αν όντως η απόσυρση της διάταξης-ασπίδα για τα µνηµεία της χώρας οφείλεται στο ότι η ψήφισή της θα συνέπιπτε µε το κλείσιµο της αξιολόγησης, το ερώτηµα είναι το εξής: τι θα γίνει εφεξής; Η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και από πίσω της οι υπουργοί θα παίζουν µε τους θεσµούς εν χορώ κρυφτούλι, ή µήπως υπάρχει όντως δέσµευση πίσω από τους παρελκυστικούς τακτικισµούς;

«Μήπως οι δηµόσιες δεσµεύσεις των υπουργών περί νοµοθετικής ρύθµισης έγιναν εκ του πονηρού; Μήπως ήταν ένα παιχνίδι για να µην εξεταστεί ποτέ η υπόθεση στο ΣτΕ;» αναρωτιέται η πρόεδρος του ΣΕΑ, Τούλα Μαρκέτου, µέσω του «Εθνους», ζητώντας «αποδείξεις, ήτοι πράξεις» από την κυβέρνηση ότι «δεν έκανε όντως παζάρι µε τους θεσµούς».

«Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδηµα. Ας αποδείξουν ότι η παραχώρηση µνηµείων δεν συνέβη “κατά λάθος” και ότι ο ΣΕΑ δεν προσέφυγε στο ΣτΕ επειδή είµαστε τρελοί» προσθέτει η Τ. Μαρκέτου, αναγγέλλοντας νέα προσφυγή στο Συµβούλιο της Επικρατείας στην περίπτωση που τελικά τα µνηµεία δεν προστατευθούν µε νόµο. 

Ακολουθήστε το ethnos.gr στο Instagram