Πολιτισμός|20.03.2019 17:30

Έφυγε από τη ζωή ο εικαστικός και συγγραφέας Πάνος Κουτρουμπούσης (vid)

Newsroom

Πέθανε σε ηλικία 82 ετών ο συγγραφέας, μεταφραστής και εικαστικός Πάνος Κουτρουμπούσης. Γεννήθηκε το 1937 στη Λιβαδειά και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Ρώμη και μπήκε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι χωρίς όμως τελικά να παρακολουθήσει. Στα τέλη της δεκαετίας του '50 άρχισε να δημοσιεύει δουλειά του σε έντυπα του Λεωνίδα Χρηστάκη και άλλα περιοδικά της εποχής, ενώ παράλληλα εργάστηκε στον κινηματογράφο ως βοηθός σε παραγωγή ταινιών. Συμμετείχε στην παρέα των Ελλήνων Υπαρξιστών, μέλη της οποίας μεταξύ άλλων ήταν τότε ο Θεόδωρος Πάγκαλος κι ο Δημήτρης Πουλικάκος. Ανακατεύτηκε με το ελληνικό μπητ κίνημα και από το 1963 συμμετείχε στην έκδοση του περιοδικού «Πάλι».

Με τον ερχομό της δικτατορίας του '67, ο Πάνος Κουτρουμπούσης έφυγε στο Λονδίνο, όπου δούλεψε στο ραδιόφωνο και σαν εικονογράφος βιβλίων επιστημονικής φαντασίας και τρόμου. Πέρασε λίγα χρόνια στη Μέση Ανατολή και την Αμερική, δημοσιεύοντας σε ξένα περιοδικά και εκθέτοντας την εικαστική δουλειά του. Το 1978 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο, «Εν αγκαλία de Κρισγιαούρτι» και από τη δεκαετία του '80 άρχισε να δημοσιεύει αρκετά διηγήματα και ιστορίες σε πολλά ελληνικά περιοδικά και εφημερίδες, μεταξύ των οποίων Τα Νέα, Ελευθεροτυπία, Βαβέλ, Ταχυδρόμος, Αντί. Έργα του (ταχυδράματα) έχουν παρουσιαστεί στο «Τρίτο Θέατρο» της ΕΡΤ σε σκηνοθεσία Γιώργου Χριστοδουλάκη, καθώς και στο ραδιόφωνο, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Μαζί με τη γυναίκα του, Kate, έζησε για πολλά χρόνια στο Λονδίνο και για διαστήματα στο Παρίσι και στις ΗΠΑ, όπου ασχολήθηκε με τον σχεδιασμό εξωφύλλων βιβλίων και την εικονογράφηση περιοδικών (ανάμεσα στα οποία το OZ, οι International Times, κ.ά.). Σχέδια του δημοσιεύθηκαν σε ελληνικά λογοτεχνικά και εμπορικά περιοδικά, ενώ το 2000 κυκλοφόρησε λεύκωμα των έργων του με τίτλο Τί τρέχει; Η εκθεσιακή του δραστηριότητα είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Ατομικές εκθέσεις: Galleri 13 (Κοπεγχάγη, 1965), Jordan Gallery (Λονδίνο, 1974). Ομαδικές εκθέσεις: Portal Gallery (Λονδίνο, 1970), ICA (Λονδίνο, 1971), Anathena (Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, Αθήνα, 2006), Marathon Project (ηλεκτρονική παρουσίαση 30 έργων, Μουσείο της Ακρόπολης, Αθήνα, 2010). Ποτέ δεν σπούδασε την τέχνη. 

Το έργο του Κουτρουμπούση είναι ένα μίγμα σουρεαλισμού, λαϊκής αφήγησης, καθαρεύουσας, επιστημονικής φαντασίας, κόμικς, λεξιπλασίας και μπητ αισθητικής. Δική του πατέντα είναι τα ταχυδράματα, μίνι θεατρικά της μισής ή μιας σελίδας, ουσιαστικά μεγεθυμένες και παραλλαγμένες στιγμές της καθημερινής πραγματικότητας, η ερμηνεία και επεξεργασία των οποίων αφήνεται ουσιαστικά στον αναγνώστη. Η μετέπειτα δουλειά του αποτελείται κυρίως από μεγαλύτερα μυθοπλαστικά - σατιρικά κομμάτια. 

«Στην τέχνη μου, όπως και στα διηγήματά μου, ακολουθώ μια λεωφόρο με πολλές λουρίδες κυκλοφορίας, όπου κάθε λουρίδα αντιστοιχεί σε μια από τις επιρροές που διαμορφώνουν τον τρόπο σκέψης μου: χιούμορ, νοσταλγία, "ρεαλιστικός" σουρεαλισμός, επιστημονική φαντασία, ο κόσμος των σκιών του Καραγκιόζη, τα παλιά αμερικάνικα κόμικς και οι ασπρόμαυρες ταινίες. Μεταπηδάω ελεύθερα και συχνά από λουρίδα σε λουρίδα, από δεξιά στ' αριστερά και αντίστροφα. Όλες αυτές οι "λουρίδες" με συναρπάζουν και συχνά συνυπάρχουν στη δουλειά μου» - Πάνος Κουτρουμπούσης.

Σε ανακοίνωσή της, η Εταιρεία Συγγραφέων αναφέρει:

«Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο του συγγραφέα, μεταφραστή και εικαστικού, μέλους της Εταιρείας Συγγραφέων, Πάνου Κουτρουμπούση. Ο Κουτρουμπούσης υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μορφές του μπητ κινήματος στη χώρα μας, συμμετείχε στην παρέα των Ελλήνων υπαρξιστών και δημοσίευσε ανατρεπτικά διηγήματα και ιστορίες. Με βιβλία όπως το "Εν αγκαλία de Κρισγιαούρτι", αλλά και με πρωτότυπα έργα όπως τα θεατρικά "ταχυδράματα", ο Πάνος Κουτρουμπούσης άφησε το δικό του στίγμα στα ελληνικά γράμματα. Στους οικείους του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια και τη συμπαράστασή μας».

Το ΥΠΠΟΑ για τον θάνατο του Πάνου Κουτρουμπούση

«Το έργο του χαρακτήριζε σουρεαλιστική πνοή, εκρηκτική φαντασία και δηκτικό χιούμορ. Αντισυμβατικός μέχρι το τέλος της ζωής του, ανήκε στην ομάδα των Ελλήνων Υπαρξιστών και αναδείχθηκε σε μια από τις πιο γνωστές μορφές του μπητ κινήματος στη χώρα μας» αναφέρει στην ανακοίνωση του το υπουργείο Πολιτισμού για την απώλεια του Πάνου Κουτρουμπούση.

Πάνος Κουτρουμπούσης