Πολιτισμός|28.03.2019 16:47

«Μοδάτο» παπούτσι ηλικίας 2.000 χρόνων

Γιώργος Βαϊλάκης

Ενα περίτεχνο γυναικείο υπόδημα ηλικίας 2.000 χρόνων, που βρέθηκε μέσα σε ένα πηγάδι αποδεικνύει πόσο… μοδάτες ήταν οι Ρωμαίες, ενώ αυτή η πρόσφατη αρχαιολογική ανακάλυψη υπαινίσσεται με σαφήνεια ότι οι σύγχρονοι Ιταλοί σχεδιαστές υποδημάτων έχουν πίσω τους μια μακρά παράδοση σε αυτή την τέχνη.

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι οι αρχαίοι Ρωμαίοι ήταν εξαιρετικοί μηχανικοί, κατασκεύαζαν δρόμους για να διευκολύνεται η πρόσβαση των λεγεώνων στις αχανείς εκτάσεις της Αυτοκρατορίας. Παράλληλα, όμως, υπήρξαν και σπουδαίοι στον σχεδιασμό μόδας!

Το Ζάαλμπουργκ (σημερινή Γερμανία) στο οποίο εκτίθεται το συγκεκριμένο εντυπωσιακό υπόδημα, αρχικά ήταν ένα ρωμαϊκό οχυρό στην κορυφογραμμή του όρους Τάνους και αποτελούσε μέρος των ρωμαϊκών οχυρώσεων. Κατασκευάστηκε το 90 μ.Χ. και παρέμεινε εν λειτουργία ως το 260 μ.Χ., ήταν τεράστιο και φιλοξενούσε στην ακμή του περίπου 2.000 ανθρώπους.

Μάλιστα, από το 2005, το Ζάαλμπουργκ είναι Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco και διαθέτει ένα μουσείο, στο οποίο εκτίθεται το γυναικείο υπόδημα. Τα γυναικεία υποδήματα στην Αρχαία Ρώμη ήταν διακοσμημένα με κέντημα, μοτίβα και, συχνά, δαντέλα, και επιδείκνυαν τον πλούτο και το κύρος στην κοινωνία της Ρωμαίας που τα φορούσε. Είναι γεγονός ότι στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, το υπόδημα ήταν «status symbol», σύμβολο κύρους.

Αλλωστε, γενικότερα το είδος των ρούχων που φορούσε κάποιος στη ρωμαϊκή κοινωνία είχε άμεση σχέση με την κοινωνική του θέση. Οσο για τα ρούχα των εύπορων γυναικών της αρχαίας ρωμαϊκής εποχής, ήταν κατασκευασμένα από ακριβά υφάσματα, δηλαδή από μετάξι και μουσελίνα.

Απ’ την άλλη, οι φτωχές γυναίκες που προέρχονταν από χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις, φορούσαν έναν απλό χιτώνα με τρύπες ώστε να περνάνε το κεφάλι και τα χέρια, τον οποίο συγκρατούσε μια ζώνη στη μέση τους. Πάντως, τα αξεσουάρ που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίες και τα οποία τους έδιναν ξεχωριστό στυλ, περιλαμβάναν ομπρέλες ηλίου και βεντάλιες που είχαν κατασκευαστεί από φτερά παγωνιού, ξύλο ή λινάρι.

Για τον καλλωπισμό του  προσώπου χρησιμοποιούσαν πούδρα, ενώ η εξωτερική τους εμφάνιση συμπληρωνόταν από κοσμήματα όπως πολύτιμα περιδέραια, διακοσμημένα κουμπιά και σκουλαρίκια. Και, βέβαια, οι γυναίκες των ανώτερων κοινωνικών τάξεων χρησιμοποιούσαν χρυσαφένια και μπρούτζινα κοσμήματα τα οποία ήταν ιδιαίτερα ακριβά και καλλωπίζονταν μπροστά σε καθρέπτες - όχι από γυαλί, αλλά από λουστραρισμένο μέταλλο.

Οσο για το ότι το συγκεκριμένο πολύτιμο γυναικείο υπόδημα που βρέθηκε στη Γερμανία και φοριόταν στις άκρες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δείχνει ότι η υψηλή τέχνη της υποδηματοποιείας έφτανε παντού. Αλλά και ότι οι σημερινές επιλογές των ντιζάινερς υποδημάτων δεν απέχουν, ως προς την επινόηση, και τόσο από αυτές των προγόνων τους…

αρχαία Ρώμηαρχαίο γυναικείο υπόδημα