Πολιτισμός|30.05.2019 21:02

Τράγιαλ Χάρελ: Πάντα με γοήτευε το αρχαίο δράμα

Αναστασία Κουκά

Ποια θα ήταν τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης Μήδειας; Τί θα διεκδικούσε με πάθος για τον εαυτό της και τη ζωή της; Πώς θα έπαιρνε την εκδίκησή της; Τα παραπάνω είναι κάποια μόνον από τα ενδιαφέρονται ερωτήματα που βρίσκουν απαντήσεις μέσα από την νέα παράσταση του σημαντικού Αμερικανού χορογράφου Τράγιαλ Χάρελ, με τίτλο «O Medea», που θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα αύριο στη Στέγη όπου θα φιλοξενηθεί για τέσσερις συνολικά βραδιές.

Ο αντισυμβατικός χορογράφος, από τους σημαντικότερους της που έχει εντυπωσιάσει κοινό και κριτικούς με τις δουλειές που έχει παρουσιάσεις τις τελευταίες δύο δεκαετίες σε κάποιες από τις διασημότερες σκηνές του κόσμου, επέλεξε την Αθήνα και τη Στέγη για την φιλόδοξη πρεμιέρα του νέου του έργου. Ποια θα ήταν εξάλλου καταλληλότερη επιλογή δεδομένου ότι, όπως διαφαίνεται εξάλλου και από τον τίτλο της, η παράσταση είναι εμπνευσμένη από μια πασίγνωστη και διαχρονική ηρωίδα του αρχαίου ελληνικού δράματος;

Το χορευτικό αυτό έργο αποτελεί το πρώτο μέρος της νέας τριλογίας του διακεκριμένου καλλιτέχνη η οποία επικεντρώνεται σε τρεις σημαντικές αλλά πολύ διαφορετικές μεταξύ τους γυναικείες προσωπικότητες. Η πρώτη, η Μήδεια, είναι η τραγική ηρωίδα του Ευρυπίδη που έφθασε στο σημείο να σκοτώσει τα ίδια της τα παιδιά προκειμένου να εκδικηθεί τον άνδρα της για την προδοσία του.

«Πάντα με γοήτευαν οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, οι ιστορίες τους και οι ήρωές τους, Έχω παρουσιάσει στο παρελθόν την «Αντιγόνη» παρόλα αυτά ήθελα να προσεγγίσω και μία ακόμη αντίστοιχη τραγική ηρωίδα» εξομολογείται στο «Έθνος» ο Τράγιαλ  Χάρελ για να εξηγήσει αμέσως μετά: «Η Μήδεια, ως χαρακτήρας, μού προσφέρει την δυνατότητα να εκφράσω πολλές ιδέες και συναισθήματα τα οποία είναι εξαιρετικά επίκαιρα».

Ωστόσο, όπως στις περισσότερες παραστάσεις του, έτσι και σε αυτή, ο αντισυμβατικός χορογράφος, δεν μένει στην αναβίωση μιας ήδη υπάρχουσας ιστορίας. Αντιθέτως η δική του παρέμβαση ξεκινά εκεί που τελειώνει η υπαρκτή ιστορία είτε αυτή είναι πραγματική είτε αποτελεί προϊόν φαντασίας κάποιου άλλου καλλιτέχνη. Η δική του Μήδεια, δηλαδή, εμφανίζεται σε εκείνο ακριβώς το σημείο που αποχωρεί από τη σκηνή η Μήδεια του Ευριπίδη

«Προσεγγίζω την Μήδεια σαν μια παθιασμένη ερωτευμένη γυναίκα που θυσίασε πολλά για τον άνδρα που αγάπησε και στο τέλος συνειδητοποίησε ότι αυτή η σχέση τελείωσε. Δεν με ενδιαφέρει τόσο να εστιάσω στην εκδίκηση της θυμωμένης Μήδειας αλλά να σταθώ κυρίως στο τί συμβαίνει μετά την θυσία των παιδιών της. Τα παιδιά, με έναν μεταφορικό τρόπο, συμβολίζουν, την επιλογή της να προτάξει τον ρόλο της γυναίκας που η ίδια επιθυμεί να είναι από τους παραδοσιακούς ρόλους της μητέρας και της συζύγου» μάς λέει ο ίδιος καθιστώντας σαφές πως πρόκειται για μια προσέγγιση της γυναικείας ψυχολογίας και των αληθινών επιθυμιών της που πιθανότατα κρύβονται και σιγοκαίνε κάτω από αναγκαστικές επιλογές που της έχει επιβάλλει η κοινωνία.

«Υπάρχουν σήμερα πολλές σύγχρονες Μήδειες;» τον ρωτάμε κι εκείνος μάς απαντά με σαφήνεια: «Από τη σκοπιά που προσεγγίζω εγώ την Μήδεια, ναι υπάρχουν πολλές». Οι σύγχρονες Μήδειες δεν είναι, βεβαίως, αυτές που σκοτώνουν τα παιδιά τους για να εκδικηθούν τον άνδρα που αγαπούν για την προδοσία τους. Είναι εκείνες οι γυναίκες που επιθυμούν να αποποιηθούν τους ρόλους της συζύγου και της μητέρας που τους επιβάλλονται και διεκδικούν με πάθος το δικαίωμα να καθορίσουν οι ίδιες την ύπαρξή τους δίνοντας στη ζωή τους το νόημα που ο πραγματικά επιθυμούν. Είναι όλες εκείνες που διεκδικούν έναν νέο ορισμό για την λέξη «γυναίκα».

Ο Τράγιαλ Χάρελ θα εμφανιστεί στη σκηνή της Στέγης συνοδευόμενος από πέντε γυναίκες χορεύτριες οι οποίες παραπέμπουν σε έναν…σύγχρονο χορό αρχαίας τραγωδίας και συμπράττουν χορευτικά με στόχο την πιστή αποτύπωση του συναισθήματος και εν τέλει της ίδιας της αλήθειας.

Στέγη Ιδρύματος Ωνάσηχορός