Πολιτισμός|23.06.2019 10:46

Άφυτος Χαλκιδικής: Τενεκέδες έργα τέχνης γέµισαν το χωριό

Μαρία Ριτζαλέου

Η τέχνη ανθεί µέσα σε τενεκέδες τυριού και στολίζει τον τόπο. Στην πλατεία, στα σοκάκια, στα µπαλκόνια, στο καλντερίµι που οδηγεί στην παραλία, η Αφυτος, ένα από τα πιο γνωστά και τουριστικά µέρη της Χαλκιδικής, είναι γεµάτη… ολάνθιστους τενεκέδες τυριού. Πάνω τους έχουν σχέδια, τοπία καλοκαιρινά, εικόνες από την Ελλάδα, από τη ζωή στην ύπαιθρο, από την καθηµερινότητα στην πόλη, όµορφα πρόσωπα, δυνατά ζώα κ.ά.

Η ιδέα ανήκει στον Βασίλη Παυλή, γλύπτη και εικαστικό, που ζει και δηµιουργεί στην Αφυτο. Πριν από τέσσερις µήνες ανέλαβε την πρωτοβουλία σε ένα ιδιότυπο open call, µέσω των social media της οµάδας «Εθελοντές της Αφύτου», και η ανταπόκριση ξεπέρασε κάθε προηγούµενο. Μέχρι στιγµής έχουν φτάσει στο εργαστήριο του Β. Παυλή 280 τενεκέδες, ζωγραφισµένοι στο χέρι.

«Ηξερα ότι θα υπάρξει ενδιαφέρον, αλλά δεν φανταζόµουν ότι θα ήταν τόσο µεγάλο. Σκεφτόµουν ότι θα έβαζα τα έργα σε ένα σηµείο του χωριού, ώστε να τα βλέπουν οι επισκέπτες, δεν πίστευα πως οι τενεκέδες θα γεµίσουν όλο το χωριό. Είναι µια εικόνα υπέροχη» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο γλύπτης, που δεν εγκατέλειψε τη γενέτειρά του και δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια στα κοινά. Ηταν πρόεδρος του χωριού την περίοδο 1995-1998, αργότερα πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου, ενώ πλέον είναι επικεφαλής της κίνησης «Εθελοντές Αφύτου».

«Οι τενεκέδες του τυριού είναι άµεσα συνδεδεµένοι µε την ελληνική επαρχία και την παράδοση. Φέρνουν, σε πολλές γενιές ανθρώπων, µνήµες από τα παιδικά τους χρόνια. Θυµόµαστε πως υπήρχαν πάντα στο σπίτι µας για το τυρί, αλλά και όταν τελείωνε το περιεχόµενο, τους χρησιµοποιούσαµε ως γλάστρες. Ακόµα και σήµερα σε πολλές αυλές, σε πολλά χωριά της ελληνικής επαρχίας, θα δείτε τενεκέδες, είτε ασβεστωµένους είτε βαµµένους µε µπογιές και λουλούδια µέσα τους» µας λέει ο Β. Παυλής.

Επαγγελµατίες εικαστικοί, γνωστοί ζωγράφοι, αλλά και ερασιτέχνες, συγγραφείς, γραφίστες, µαθητές και εκπαιδευτικοί από πολλά σχολεία, εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων, ζωγράφισαν τενεκέδες και τους έστειλαν στην Αφυτο. Η συµµετοχή ήταν από όλη τη χώρα. Από τον Εβρο µέχρι την Κρήτη κι ακόµη την Κεφαλονιά, την Πάτρα, την Κοζάνη.

Σχολεία, όπως το δηµοτικό σχολείο Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης, το Ειδικό Σχολείο Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης Νέας Ποτίδαιας Χαλκιδικής, ο Παιδικός Σταθµός Κυµίνων Θεσσαλονίκης, το Κ∆ΑΠ Νέων Μουδανιών, ο Αθλητικός Οργανισµός Κασσάνδρας Χαλκιδικής, εµπνεύστηκαν από το ελληνικό καλοκαίρι και έστειλαν ένα ή και περισσότερα έργα τους. «Υπήρξε ένας ενστικτώδης ενθουσιασµός και αυτό µας δίνει µεγάλη χαρά. Ακόµη έρχονται έργα και χαιρόµαστε που θα κάνουµε την Αφυτο µια υπαίθρια γκαλερί» τονίζει ο εµπνευστής της ιδέας.

Εθελοντές

Οπως µάλιστα συµπληρώνει, δεν έχει συµβεί ποτέ άλλοτε µια τόσο πρωτοποριακή ιδέα κι «αυτό δείχνει πως ο εθελοντισµός µπορεί να βρει µιµητές» και πως «οι Ελληνες ανταποκρινόµαστε µε θέρµη όταν πρόκειται να κάνουµε κάτι που θα αλλάξει τη φυσιογνωµία του τόπου µας». Παράλληλα, οι «Εθελοντές Αφύτου» ευχαριστούν τον πρόεδρο της τοπικής κοινότητας, Λεωνίδα Παπαβασιλείου, για την υποστήριξη και τη συµβολή του στο εγχείρηµα, ενώ στη σελίδα τους στο Facebook ανεβάζουν καθηµερινά τις νέες… αφίξεις έργων.

Ο Βασίλης Παυλής φιλοτεχνεί έργα µε αγαπηµένο του υλικό τον πωρόλιθο της Αφύτου. Τα ιδιαίτερα γλυπτά του υπάρχουν σε πολλούς δηµόσιους χώρους, ανάµεσά τους, τα Μανιτάρια Γρεβενών, ο Ψαράς της Ιερισσού, η Βρύση στη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» στο Κιλκίς. Πριν από δύο χρόνια φιλοτέχνησε ένα γλυπτό µεγάλων διαστάσεων και βάρους 5 τόνων µε θέµα τον ξεριζωµό των Φωκαέων και την έλευσή τους στη νέα πατρίδα, στη Νέα Φώκαια Χαλκιδικής. Το έργο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού και, όπως αναφέρει, οδηγός του ήταν οι µνήµες από τον πατέρα του για τη βάρκα µε τους πρόσφυγες που έφτασε στη Χαλκιδική. Στόχος του είναι, µέσα από τη δουλειά του, αλλά και από µια σειρά εκδηλώσεων, να συστήσει τη σύγχρονη Αφυτο αλλά και την πλούσια ιστορία της.

Η Αφυτος είναι από τους γνωστούς τουριστικούς προορισµούς της Κασσάνδρας, λίγοι ωστόσο γνωρίζουν πως στον χώρο που απλώνεται σήµερα ο οικισµός υπάρχει συνεχής κατοίκηση από το 3000 π.Χ.

Η αρχαία Αφυτις µνηµονεύεται από τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Αριστοτέλη, τον Παυσανία, στον Στράβωνα, ενώ το ιερό του ∆ιονύσου (8ος π.Χ. αιώνας) και ο ναός του Αµµωνος ∆ιός (4ος π.Χ. αιώνας) συνέβαλαν στην εδραίωση της φήµης της κατά την αρχαιότητα. ∆εν είναι τυχαίο πως η πόλη έκοβε δικό της νόµισµα, το οποίο έφερε την κεφαλή του προστάτη της, Αµµωνα ∆ία. Τα ίχνη του µεσαιωνικού τείχους στην ακρόπολή της, στον σηµερινό Κουτσόµυλο, αποδεικνύουν τη συνέχεια της ζωής στον τόπο κατά τη βυζαντινή περίοδο, ενώ το χωριό µεσουρανούσε τον 15ο αιώνα.

Η αρχιτεκτονική των σπιτιών µαρτυρά την ευρωστία του τόπου, ενώ οι κτητορικές επιγραφές και τα λιθανάγλυφα των πέτρινων κτισµάτων αφήνουν να φανεί η δεξιοσύνη και το µεράκι των παλιών µαστόρων. Αυτή την ιστορία θέλει να αναδείξει ο Βασίλης Παυλής και προγραµµατίζει για το επόµενο καλοκαίρι µια σειρά εκδηλώσεων µε ιστορικά θέµατα.

Χαλκιδικήέργα τέχνης