Πολιτισμός|21.11.2018 19:32

Όταν η Λήδα έκανε σεξ µε τον... κύκνο

Γιώργος Βαϊλάκης

Μια τολµηρή αναπαράσταση της ερωτικής συνεύρεσης της βασίλισσας της Σπάρτης Λήδας µε τον ∆ία µεταµορφωµένο σε κύκνο ήρθε στο φως στην Ποµπηία, σχεδόν κατά τύχη, δίνοντας, έτσι, συνέχεια στις σπουδαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που προέρχονται από τη σκεπασµένη από την ηφαιστειακή λάβα πόλη, η οποία δεν έπαψε ποτέ να αποκαλύπτει ένα ένα τα εκπληκτικά µυστικά της.

Η ιστορία της εγκυµοσύνης της πανέµορφης Σπαρτιάτισσας βασίλισσας από τον ∆ία, που για να την κατακτήσει µεταµορφώθηκε σε κύκνο, ήταν από τις πλέον δηµοφιλείς στην Ποµπηία, που καταστράφηκε το 79 µ.Χ. έπειτα από την έκρηξη του ηφαιστείου του Βεζούβιου. Αλλά αυτό που κάνει το συγκεκριµένο έργο µε τα πλούσια χρώµατα να ξεχωρίζει είναι ο ιδιαίτερα αισθησιακός τρόπος που η Λήδα κοιτάζει προς το µέρος όποιου εισερχόταν στην κρεβατοκάµαρα!

Όπως εξηγεί ο διευθυντής του αρχαιολογικού χώρου της Ποµπηίας, Μάσιµο Οζάνα, η νωπογραφία αυτή εκφράζει απόλυτα «τον ελληνικό µύθο για τον έρωτα, µε τόσο ξεκάθαρο αισθησιασµό, που καθένας συνειδητοποιεί ότι σε αυτό το δωµάτιο η µόνη άλλη δραστηριότητα εκτός από τον ύπνο ήταν η ερωτική συνεύρεση. Η εικόνα είναι πολύ διαφορετική από άλλες, πιο κοινές απεικονίσεις του µύθου που βρέθηκαν στην Ποµπηία, οι οποίες δείχνουν τη Λήδα να στέκεται ενώ ακολουθείται από τον κύκνο». Σε κάθε περίπτωση, η νωπογραφία αποκαλύφθηκε κατά τις εργασίες για την αναστήλωση του µετώπου της ανασκαφής στο τµήµα Regio V της ρωµαϊκής κωµόπολης, στο πλαίσιο ενός προγράµµατος που χρηµατοδοτείται από την ΕΕ για τη συντήρηση της Ποµπηίας.

Στην ίδια κατοικία πέρυσι είχε ανακαλυφθεί η παράσταση Πριάπου σε µια εντυπωσιακή νωπογραφία. Η νέα νωπογραφία, όµως, κρίνεται ακόµη πιο σηµαντική. Άλλωστε, ουδέποτε είχαν βρεθεί τόσο αισθησιακές αναπαραστάσεις του συγκεκριµένου µύθου, που όπως εικάζεται είχαν ως πρότυπο το αντίστοιχο γλυπτό του Τιµόθεου, ενός σηµαντικού Έλληνα γλύπτη του 4ου π.Χ. αιώνα.

Η νωπογραφία της βασίλισσας Λήδας µε τον ∆ία-κύκνο βρίσκεται αµέσως µετά το δωµάτιο µε τον Πρίαπο και την εσωτερική αυλή της πλούσιας κατοικίας. Μάλιστα, σύµφωνα µε τον Οζάνα, ο ιδιοκτήτης πρέπει να ήταν «πλούσιος έµπορος, ίσως ένας απελεύθερος που ήθελε να ανεβάσει την κοινωνική του θέση, ακόµη και µε αναφορές σε µια πιο υψηλή πολιτιστική στάθµη».

Προς το παρόν, αυτά είναι τα µόνα που µπορεί κάποιος να ισχυρισθεί για τις νέες ανακαλύψεις, καθώς οι συνθήκες ασφάλειας του σκάµµατος δεν επιτρέπουν την περαιτέρω ανασκαφή της κατοικίας. Αλλά και για τη διάσωση και συντήρηση των δύο νέων σπάνιας οµορφιάς νωπογραφιών, ο Οζάνα τονίζει ότι «θα εξετασθεί εάν υπάρχει η δυνατότητα να τις µετακινήσουµε σε µια τοποθεσία όπου θα µπορούµε να τις διασώσουµε και ταυτόχρονα να τις εκθέσουµε» 

ΔίαςΠομπηία