Αφετηρία ανακατατάξεων η Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας

Μια άκρως ενδιαφέρουσα εκκλησιαστική πραγματικότητα- και όχι μόνο- διαμορφώνεται πλέον στην Ουκρανία, καθώς το Σάββατο 15 Δεκεμβρίου η Ενωτική Σύνοδος, μετά από τρομερές δυσκολίες που τελικά ξεπεράστηκαν, εξέλεξε Προκαθήμενο στη νέα Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας τον μητροπολίτη Περεγιασλάβ και Μπελάϊα Τσερκώφ Επιφάνιο.

Να σημειωθεί ότι στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία υπό την πνευματική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας εστάλησαν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο προσκλήσεις στα μέλη της Ιεραρχίας για να συμμετάσχουν στη Σύνοδο, αλλά η συντριπτική τους πλειοψηφία τις έστειλε πίσω στην Κωνσταντινούπολη. Μία κίνηση που δεν προκάλεσε ιδιαίτερη έκπληξη στο Φανάρι, αφού οι προθέσεις των ιεραρχών ήταν γνωστές εδώ και καιρό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγες ώρες πριν την κρίσιμη Σύνοδο ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος κάλεσε τους θρησκευτικούς και παγκόσμιους ηγέτες να προστατεύσουν το ποίμνιο και τον κλήρο στην Ουκρανία και να υπερασπιστούν τη θρησκευτική ελευθερία που εγγυάται το διεθνές δίκαιο.

Στη Σύνοδο συμμετείχαν 192 εκλέκτορες, ενώ τρεις ήταν οι διεκδικητές του νέου μητροπολιτικού θώκου και συγκεκριμένα ο μητροπολίτης Επιφάνιος, «ο εξ απορρήτων» και «δεξί χέρι» του «Πατριάρχη» Φιλάρετου, ο μητροπολίτης Μιχαήλ, προερχόμενος επίσης από τις τάξεις του «Πατριαρχείου Κιέβου» και ο μητροπολίτης Συμεών υπό τη σκέπη της Ρωσικής Εκκλησίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, στον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας ο μητροπολίτης Μιχαήλ απέσυρε την υποψηφιότητά του και έτσι φτάσαμε στο σημερινό αποτέλεσμα, το οποίο φαίνεται πως ικανοποίησε τον Οικουμενικό Θρόνο.

Αμέσως μετά την εκλογή του νέου μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφανίου, όπως θα μνημονεύεται εφεξής, η Αρχιγραμματεία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ενημέρωνε ότι ο νέος Προκαθήμενος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, υπέβαλε τα σέβη του και ζήτησε την ευχή και την ευλογία της Μητρός Εκκλησίας για να ευοδωθεί το πρωθιεραρχικό του έργο.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης προσκάλεσε τον Μακαριώτατο Επιφάνιο να συλλειτουργήσουν στο Φανάρι τη μεγάλη εορτή των Θεοφανίων- την ημέρα μάλιστα που γιορτάζει- και να του παραδώσει τον Τόμο ιδρύσεως της «νέας αδελφής Αυτοκεφάλου Εκκλησίας».

Ωστόσο, έχει αξία να ειπωθεί πως ακόμη κι αν ο Τόμος δοθεί από τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας στις 6 Ιανουαρίου το πως θα τον διαχειριστεί η πολιτική και θρησκευτική ηγεσία της Ουκρανίας είναι εξίσου ένα σοβαρό ζήτημα.

Στην Ενωτική Σύνοδο ήταν παρών και ο Ουκρανός πρόεδρος κ. Ποροσένκο για τον οποίο πολλά ξένα ΜΜΕ κάνουν λόγο για μεγάλη «νίκη» ενόψει και των εκλογών στην Ουκρανία, ενώ στην  ομιλία του υπογράμμισε ότι πλέον τίποτα δεν συνδέει την χώρα του με την Ρωσία. Όπως τόνισε «η Ουκρανία δεν ήταν, δεν είναι και δεν θα είναι πλέον κανονικό έδαφος της Ρωσικής Εκκλησίας». Να θυμίσουμε ότι ήδη η Εκκλησία της Ρωσίας έχει διακόψει την ευχαριστιακή κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, γεγονός που σχολίασε πρόσφατα ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε ομιλία του στο Ι.Βατοπαιδινό Μετόχιο του Αγίου Ανδρέα, στον Γαλατά, κάνοντας λόγο για μια ακραία απόφαση.

Μπορεί ο Ουκρανός πρόεδρος να δήλωσε ότι θα προστατευθούν τα δικαιώματα εκείνων που θα επιλέξουν να παραμείνουν στην Εκκλησία της Ρωσίας, αλλά αυτό μένει να το δούμε στην πράξη.

Επίσης, όπως έγινε γνωστό ο Φιλάρετος Ντενισένκο θα συνεχίσει να είναι το πνευματικό στήριγμα του Ουκρανικού λαού, αφού έγινε επίτιμος «Πατριάρχης» της Ουκρανικής Εκκλησίας.

Από την πλευρά του ο νέος Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας ζήτησε από τους συμπολίτες του να παραμείνουν ενωμένοι και να στηρίξουν την Εκκλησία τους. Πρόκειται για ένα νέο ιεράρχη, μόλις 39 ετών, που γεννήθηκε στο χωριό Βόλκοβο που υπάγεται στην περιφέρεια της Οδησσού. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο νεοκλεγείς Κιέβου Επιφάνιος έχει καθίσει για ένα χρόνο στα έδρανα ελληνικού πανεπιστημίου και συγκεκριμένα από το 2006 έως το 2007 για να σπουδάσει στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Χειρίζεται την ελληνική γλώσσα εξαιρετικά, ενώ έχει και το «μικρόβιο» της δημοσιογραφίας, αφού στο παρελθόν αρθρογραφούσε σε διάφορα έντυπα και είναι μέλος της Εθνικής Ένωσης Δημοσιογράφων της Ουκρανίας.