Food & Drink|11.12.2019 10:00

Χριστουγεννιάτικες αγορές της Ευρώπης: Μια ιστορία 700 χρόνων

Βαγγέλης Δρίσκας

Κάθε χρόνο, προς τα τέλη Νοεμβρίου, σε πάρα πολλές πόλεις της Ευρώπης οι υπαίθριες χριστουγεννιάτικες αγορές δίνουν έναν ξεχωριστό τόνο με τα πολύχρωμα μικρά μαγαζάκια στα οποία βρίσκει κανείς ό,τι καλύτερο διαθέτει ο κάθε τόπος. Αυτό που έχει πολύ ενδιαφέρον για εμάς που ψάχνουμε τις ιδιαίτερες γεύσεις και το καλό φαγητό είναι οι αλμυρές και γλυκές λιχουδιές που μπορεί να δοκιμάσει ο επισκέπτης. Μια βόλτα στη χριστουγεννιάτικη αγορά είναι ο καλύτερος τρόπος για να έχουμε μια συνοπτική αλλά ουσιαστική γαστρονομική εμπειρία της τοπικής κουζίνας.

Οι χριστουγεννιάτικες αγορές είναι μια συνήθεια αιώνων. Γύρω στο 1300 με 1400 ξεκίνησαν να λειτουργούν στην Αυστρία και στη Γερμανία. Οι ντόπιοι πουλούσαν ή αγόραζαν προϊόντα, κυρίως κρέατα και τυροκομικά, και μαζεύονταν σε ομάδες για να τραγουδήσουν χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Σταδιακά, προστέθηκαν τα χειροποίητα χριστουγεννιάτικα στολίδια, μετά το ζεστό κρασί με μπαχαρικά που το αγαπάνε στην κεντρική και στη βόρεια Ευρώπη και με την πάροδο του χρόνου οι χριστουγεννιάτικες αγορές έγιναν θεσμός. Τα τελευταία χρόνια μπήκαν στο παιχνίδι ακόμα και το Λονδίνο με τη Winter Wonderland αλλά και η Σιγκαπούρη με την εντυπωσιακή αγορά Christmas Wonderland στο Gardens by the Bay με τα φουτουριστικά δέντρα. Αυτή η αγορά έχει το ψηλότερο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ασία, ένα υπέρλαμπρο πάνελ με 252.000 λαμπτήρες και την πιο εντυπωσιακή τεχνητή χιονόπτωση!

Στην Ευρώπη οι μεγαλύτερες χριστουγεννιάτικες αγορές είναι της Βιέννης, της Κολονίας και του Λονδίνου. Όσο για τις λιχουδιές, ζεστό κρασί με μπαχαρικά, μπισκοτάκια με τζίντζερ, ψητά λουκάνικα και το Gugelhupf, ένα αφράτο γιορτινό κέικ με μαγιά, είναι οι πιο κλασικές και κοινές σχεδόν σε όλες τις χώρες. Κάθε αγορά όμως έχει τα δικά της καλούδια, τα οποία αξίζει να ανακαλύψουμε.

Νιρεμβέργη, Γερμανία

Η χριστουγεννιάτικη αγορά της Νιρεμβέργης είναι από τις πιο παλιές της Ευρώπης και η πιο αυθεντική. Ό,τι υπάρχει στους πάγκους προέρχεται από την τοπική αγορά και είναι εξαιρετικής ποιότητας. Εδώ οι διοργανωτές θέλουν να κρατήσουν χαμηλούς τόνους. Δεν τους ενδιαφέρουν οι περίτεχνοι στολισμοί, οι εντυπωσιακοί φωτισμοί και τα εισαγόμενα παιχνίδια και στολίδια.

Η αγορά αυτή είναι η αφορμή για να βγουν οι ντόπιοι από τα σπίτια τους, να βρεθούν με φίλους και να γευτούν ένα ωραίο σάντουιτς με τα περίφημα Rostbratwurst, τα μικρά ψητά τοπικά λουκάνικα, να απολαύσουν τις τοπικές μπίρες και να δοκιμάσουν οπωσδήποτε τα Lebkuchen, τα πικάντικα μπισκότα με το κυρίαρχο άρωμα του τζίντζερ. Όλοι περνάνε από την αγορά για να πάρουν τον τυχερό «δαμασκηνάνθρωπο», ένα φαγώσιμο κουκλάκι με παραδοσιακές φορεσιές, φτιαγμένο από σύκα, καρύδια, σταφίδες και δαμάσκηνα, που είναι άκρα του. Κάθε σπίτι πρέπει να έχει ένα Zwetschgenmännle, για να έχει ευτυχία και γεμάτο πορτοφόλι όλη τη χρονιά.

Στις απαραίτητες αγορές για το σπίτι συγκαταλέγονται το γιορτινό τσουρέκι Christstollen, με φρούτα γλασέ και έντονο άρωμα πικραμύγδαλου από το μάρζιπαν, και τα Vanillekipferl, τα βουτυρένια μπισκοτάκια αμυγδάλου με άχνη ζάχαρη, σε σχήμα πέταλου, που μοιάζουν με τους δικούς μας κουραμπιέδες.

Χριστουγεννιάτικη αγορά Νιρεμβέργης: 29 Νοεμβρίου-24 Δεκεμβρίου 2019

Πράγα, Τσεχία

Η Πράγα, που είναι πανέμορφη έτσι κι αλλιώς, την περίοδο των γιορτών λάμπει κυριολεκτικά. Οι δύο μεγάλες χριστουγεννιάτικες αγορές στην πλατεία της παλιάς πόλης είναι πόλος έλξης για χιλιάδες ντόπιους και τουρίστες. Εδώ ο επισκέπτης θα δοκιμάσει όλες τις τοπικές μπίρες και το περίφημο σάντουιτς με ψητό χοιρομέρι (Pražská Šunka) και τα αφράτα λουκάνικα με τα πολλά μπαχαρικά (Klobása). Στάση για langoš, αφράτες τηγανίτες από ζύμη ψωμιού με μπόλικο σκόρδο και βούτυρο αλλά και με διαφορετικά συνοδευτικά αρκετές φορές, όπως μανιτάρια, τυριά ή λαχανικά.

Και εδώ το ζεστό κρασί με μπαχαρικά ή με μέλι είναι ιδιαίτερα δημοφιλές. Αυτό όμως που θεωρείται τοπική λιχουδιά είναι τα trdelník, που τελευταία έκαναν την εμφάνισή τους και στην Ελλάδα με το όνομα «γλυκιά καμινάδα». Πρόκειται για χωνιά ζύμης που είναι παρόμοια με αυτή της σφολιάτας, τυλίγεται γύρω από έναν κύλινδρο και ψήνεται στα κάρβουνα. Όσο είναι ζεστή, την περνάνε από ζάχαρη και ξηρούς καρπούς και την πουλάνε έτσι όπως βγαίνει ζεστή και τραγανή ή τη γεμίζουν με σοκολάτα, κρέμα ή παγωτό. Πρόκειται για ένα παραδοσιακό γλυκό της γειτονικής Σλοβακίας, που ήταν επόμενο να περάσει τα σύνορα, αφού είναι και πολύ εντυπωσιακό και αρκετά νόστιμο.

Χριστουγεννιάτικες αγορές Πράγας: 30 Νοεμβρίου 2019-6 Ιανουαρίου 2020

Βιέννη, Αυστρία

Οι 20 χριστουγεννιάτικες αγορές της Βιέννης, σκορπισμένες σε διάφορα σημεία της πόλης, έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα απέναντι στις υπόλοιπες αγορές της Ευρώπης: ένα πανέμορφο σκηνικό με τα κτίρια που βρίσκονται πίσω τους: το δημαρχείο, τα παλάτια Belvedere και Schönbrunn (μπροστά από το συγκεκριμένο παλάτι στήνεται η μεγαλύτερη αγορά της πόλης), η πλατεία Μαρίας Θηρεσίας στην περιοχή με τα μουσεία. Το ζεστό κρασί με τα μπαχαρικά εδώ έχει την τιμητική του αλλά και το ζεστό παντς με ή χωρίς αλκοόλ και με διαφορετικά μείγματα φρούτων. Κάνοντας την περιήγηση στους πάγκους, ο επισκέπτης θα δοκιμάσει ψητά κάστανα με Kartoffelpuffer, τις τοπικές αφράτες τηγανίτες πατάτας, αλλά και τα Krapfen, τα εντυπωσιακά μεγάλα και αφράτα τηγανητά ντόνατς με κρέμα ή μαρμελάδα.

Μιλάμε για κεντρική Ευρώπη και τα λουκάνικα δεν λείπουν από καμία αγορά, είναι must και εδώ. Αυτά που δεν πρέπει να χάσετε είναι τα Käsekrainer, τα γεμιστά λουκάνικα με τυρί που είναι μοναδική εμπειρία. Μάλιστα, έξω από την Όπερα της Βιέννης υπάρχει ένα κιόσκι που τα σερβίρει με πίκλες και σαμπάνια. Ένα από τα πιο ιδιαίτερα γλυκά είναι τα Germknödels, αφράτα ψωμάκια ατμού γεμιστά με μαρμελάδα φρούτων του δάσους, που τα σερβίρουν με κρέμα ζαχαροπλαστικής και παπαρουνόσπορο.

Χριστουγεννιάτικες αγορές Βιέννης: 15 Νοεμβρίου 2019-3 Ιανουαρίου 2020

Βουδαπέστη, Ουγγαρία

Με δύο κεντρικές μεγάλες αγορές και πολλές μικρότερες σκορπισμένες σε όλη την πόλη, η Βουδαπέστη γιορτάζει τα Χριστούγεννα με παραδοσιακό τρόπο. Τοπικά προϊόντα, παραδοσιακή μουσική και κλασικές ουγγρικές γεύσεις σε όλα τα περίπτερα. Είμαστε στnν πατρίδα του γκούλας, της περίφημης σούπας με μοσχαράκι και πάπρικα. Στις αγορές τη σερβίρουν μέσα σε μικρά ξεροψημένα καρβελάκια. Εδώ φτιάχνουν και τα Kürtőskalács ακριβώς όπως και τα τσέχικα trdelník της Πράγας και τα σερβίρουν καυτά με ζάχαρη, κανέλα, κακάο ή ξηρούς καρπούς.

Τα παραδοσιακά λουκάνικα hurka από χοιρινό ή συκώτι ή αίμα χοίρου σερβίρονται σε σάντουιτς μαζί με μπίρα ή ζεστό κρασί. Τα δύο ξεχωριστά γλυκά είναι το beigli και τα szaloncukor. Το beigli μοιάζει με το δικό μας τσουρέκι, είναι μια γλυκιά ζύμη γεμιστή με παπαρουνόσπορο ή καρύδια ή κάστανα, που την πουλάνε σε φέτες ή σε ολόκληρο κομμάτι για το σπίτι. Τα szaloncukor είναι γεμιστά σοκολατάκια με μάρζιπαν, καραμέλα ή σοκολάτα και, καθώς είναι τυλιγμένα σε πολύχρωμα λαμπερά χαρτιά, συνηθίζουν να τα κρεμάνε στο χριστουγεννιάτικο δέντρο.

Η βόλτα δεν ολοκληρώνεται αν δεν δοκιμάσετε Töltött Káposzta, λαχανοντολμάδες δηλαδή παρόμοιους με τους δικούς μας που τους σερβίρουν με ξινολάχανο, με σάλτσα ντομάτας ή ξινή κρέμα και μπόλικη πάπρικα.

Χριστουγεννιάτικες αγορές Βουδαπέστης: Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2019

Κοπεγχάγη, Δανία

Η φιλοσοφία των Δανών για την ευτυχία και την ευζωία συνοψίζεται σε μία λέξη: Hygge (χούγκα). Να ζεις χαλαρά τις στιγμές σου, ήρεμα, με φίλους, σε ένα ωραίο περιβάλλον. Ασχέτως του αν είσαι μόνος ή με παρέα, να μπορείς να χαλαρώσεις και να νιώσεις όμορφα. Αυτή τη φιλοσοφία την εφαρμόζουν και στις χριστουγεννιάτικες αγορές, που είναι αρκετές και σκορπισμένες σε όλη την πόλη. Όλα είναι τακτοποιημένα, όμορφα στολισμένα, σωστά φωτισμένα, εκνευριστικά οργανωμένα. Ένα κίνημα στα όρια της υστερίας για εμάς τους Μεσογειακούς, που είμαστε πιο χύμα, πιο απρογραμμάτιστοι, πιο αυθόρμητοι. Οι αγορές της Κοπεγχάγης έχουν μια αξιοζήλευτη τάξη. Και ωραίες γεύσεις.

Οπωσδήποτε θα πρέπει να δοκιμάσετε glögg, το πικάντικο κρασί με κανέλα και πολλά ακόμα μπαχαρικά, και να το συνοδεύσετε με æbleskiver, μικρές αφράτες τηγανίτες που τις φτιάχνουν σε ειδικά μαντεμένια σκεύη και τις σερβίρουν σκέτες με άχνη ζάχαρη ή με μαρμελάδα. Αυτά που δεν πρέπει να χάσετε είναι το Flæskesteg, το τοπικό ψητό χοιρινό με την απίστευτα τραγανή πέτσα, τα κλασικά ανοιχτά σάντουιτς Smørrebrød, με ψωμί ολικής και ψάρια ή τυριά και διάφορες αλοιφές, και σάντουιτς με ξεψαχνισμένη ψητή πάπια ή ψητό χοιρινό και ξινολάχανο. Όλα αυτά, περπατώντας σε πανέμορφες γειτονιές, και έχοντας στο μυαλό σας το χούγκα.

Χριστουγεννιάτικες αγορές Κοπεγχάγης: 15 Νοεμβρίου 2019-5 Ιανουαρίου 2020

Τρέντο, Ιταλία

Ψηλά στη βόρεια Ιταλία, στους Δολομίτες, το Τρέντο κάνει τη διαφορά και στήνει την πιο οικολογική αγορά της Ιταλίας μπροστά από ένα πανέμορφο χειμωνιάτικο σκηνικό και κερδίζει τον τίτλο της πιο γιορτινής ατμόσφαιρας στη χώρα. Τα τελευταία 26 χρόνια συγκεντρώνει επισκέπτες από όλη την Ιταλία αλλά και από τις γύρω χώρες. Εδώ θα πιείς τοπερίφημο parampampoli, ένα από τα πιο παλιά κοκτέιλ του κόσμου με ουίσκι, σιρόπι, λεμόνι και γαρίφαλα αλλά και το κλασικό σε όλη την κεντρική Ευρώπη ζεστό φρουτώδες κρασί με μπαχαρικά, που το ονομάζουν vin brulé. Θα δοκιμάσεις οπωσδήποτε tortel di patate, τηγανίτες πατάτας με κρέας ή τυριά ή λάχανο. Η καλύτερη εκδοχή πάντως είναι με σπεκ, ένα εκλεκτό ιταλικό αλλαντικό.

Από τα τοπικά παραδοσιακά πιάτα ενδιαφέρον έχουν η ψητή πολέντα (polenta brustolada), το γκούλας και το στρούντελ με μήλο τα πρέτζελς. Όλα αυτά εξηγούνται, γιατί το Τρεντίνο (η ευρύτερη περιοχή) ήταν κάποτε μέρος της Αυστροουγγαρίας. Η επίσκεψη στην αγορά θα ολοκληρωθεί μόνο όταν αγοράσετε και τα τυπικά πανετόνε και treccia mochena, ένα τσουρέκι με γέμιση μαρμελάδας.

Χριστουγεννιάτικες αγορές Τρέντο: 23 Νοεμβρίου 2019-6 Ιανουαρίου 2020

Κρακοβία, Πολωνία

Από τις πιο όμορφες πόλεις της Πολωνίας, με πλούσιο μεσαιωνικό παρελθόν και με μία από τις ομορφότερες αγορές της Ευρώπης. Εδώ είναι ο παράδεισος των γλυκατζήδων. Η λέξη-κλειδί είναι Krówka, που σημαίνει αγελαδίτσα. Πρόκειται για καραμέλες γάλακτος που είναι εθιστικά νόστιμες. Το Oscypek είναι καπνιστό πρόβειο τυρί που ψήνεται σε φέτες και σερβίρεται με μαρμελάδα φρούτων του δάσους. Το ανοιχτό σάντουιτς Pajda είναι μία τεράστια ψημένη φέτα ψωμιού με μπόλικο σκορδοβούτυρο, ψιλοκομμένο λουκάνικο ή ψητό χοιρινό, αγγουράκι τουρσί και τηγανητά κρεμμύδια. Δεν θα μπορούσε να λείπει και το κλασικό χοιρινό κότσι μαγειρεμένο σε μπίρα, που το σερβίρουν με ψητές πατάτες και ξινολάχανο.

Στην αγορά της Κρακοβίας τη μεγάλη έκπληξη την κάνει η σοκολάτα. Μεταμορφώνεται αναπάντεχα σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης, από ένα φλιτζάνι, για παράδειγμα, μέχρι ένα εργαλείο, και σε κάθε βήμα θα υποκύψεις σε βάφλες και τσούρος βουτηγμένα στη σοκολάτα. Δύο πράγματα δεν πρέπει να χάσεις. Πρώτον, τα pierogi, τα ντόπια γεμιστά ζυμαρικά με κοτόπουλο, κιμά ή ξινολάχανο – πρόκειται για καθημερινό φαγητό των Πολωνών, που κάθε καλοκαίρι έχει το δικό του φεστιβάλ στην Κρακοβία. Δεύτερον, τη βότκα, που μπορείς να τη δοκιμάσεις σε ατελείωτες παραλλαγές από κάθε σημείο της Πολωνίας.

Χριστουγεννιάτικη αγορά Κρακοβίας: 29 Νοεμβρίου 2019-7 Ιανουαρίου 2020

Λονδίνο, Αγγλία

Το Λονδίνο από το Νοέμβριο που αρχίζουν οι στολισμοί μετατρέπεται σε μια τεράστια χριστουγεννιάτικη αγορά. Σε πολλά προάστια της πόλης οι αγορές βάζουν τα γιορτινά τους, αλλά η Winter Wonderland στο Hyde Park, το κεντρικό πάρκο της πόλης, είναι από το 2007 η μεγαλύτερη και πληρέστερη χριστουγεννιάτικη αγορά της Αγγλίας. Μιλώντας για φαγητό, εδώ ο επισκέπτης θα βρει κυριολεκτικά τα πάντα. Το Λονδίνο προσφέρει φαγητό από κάθε γωνιά του κόσμου και αυτό ακριβώς συμβαίνει και στη συγκεκριμένη αγορά. Ασιατικά νουντλς και stir fries, κεμπάπ και χούμους, βάφλες με σοκολάτα, μπίρες και ζεστή αρωματική σοκολάτα είναι μερικά από αυτά που μπορεί να δοκιμάσει κάποιος.

Αυτά που δεν πρέπει να χάσει με τίποτα είναι τα mince pies, οι ζεστές τάρτες με ξερά φρούτα και μπαχαρικά, και τα τυπικά σάντουιτς με ξεψαχνισμένο χοιρινό ή με μοσχαρίσιο στήθος. Τα ιδιαίτερα της φετινής γιορτής είναι το βαυαρικό χωριό κάτω από μια τέντα που θυμίζει Οκτόμπερφεστ με πολύ ψητό λουκάνικο, ψητό σολομό και γερμανικές μπίρες, το ελβετικό σαλέ για αυθεντική εμπειρία φοντί, το ice bar για ένα ποτό στους -10ο C και το χωριό των Βίκινγκ για ζεστά κοκτέιλ γύρω από την ανοιχτή φωτιά.

Winter Wonderland, Λονδίνο: 21 Νοεμβρίου 2019-5 Ιανουαρίου 2020

φωτογραφίες: iStock/Ideal Image

Πηγή: eatme Δεκεμβίου. Το eatme κυκλοφορεί την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα με το Έθνος της Κυριακής 

Χριστούγενναταξίδιαγορές