Θεσσαλονίκη: Καρέ-καρέ η απόσπαση των αρχαίων του Μετρό στο Σταθμό Βενιζέλου

Ολοκληρώθηκαν το μεσημέρι της Τρίτης τα δύο πρώτα δρομολόγια μεταφοράς των αρχαίων του σταθμού του Μετρό στη Βενιζέλου μετά το πράσινο φως για την απόσπαση και επανατοποθέτησή τους από το ΣτΕ. Συνολικά περίπου 30 παλέτες με αρχαία, τα οποία αποτελούν τμήματα αρχαίου δαπέδου, τυλιγμένα σε ειδικό νάιλον προστασίας μεταφέρθηκαν στην αποθήκη του Μετρό στο Καλοχώρι όπου φυλάσσονται οι σημαντικότερες αρχαιότερες του έργου, βάζοντας ουσιαστικά τέλος σε μια πολύχρονη διαμάχη για την τύχη τους (διατήρηση κατά χώρα ή μετακίνηση και επαντοποθέτηση) η οποία δίχασε τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο.

Το χρονοδιάγραμμα της απόσπασης

Οι εργασίες απόσπασης των αρχαίων του μετρό ξεκίνησαν την περασμένη Τετάρτη ενώ σύμφωνα με πληροφορίες του ethnos.gr, το χρονοδιάγραμμα προβλέπει να ολοκληρωθούν εντός τεσσάρων μηνών.  Όλα θα εξαρτηθούν, βέβαια, από τα υποκείμενα αρχαιολογικά ευρήματα που θα βρεθούν μετά την απόσπαση. Το χρονοδιάγραμμα θα προσαρμόζεται ανάλογα με την αξία των ευρημάτων και την τύχη τους που θα αποφασίσει η αρχαιολογική υπηρεσία, δεδομένου ότι εκτελείται παράλληλα και νέα αρχαιολογική ανασκαφή. Στόχος της Αττικό Μετρό είναι το χρονοδιάγραμμα των τεσσάρων μηνών να επισπευσθεί, αν είναι δυνατόν. 

Συνολικά στο εργοτάξιο του Mετρό στη Βενιζέλου δουλεύουν για την απόσπαση 25 εξειδικευμένοι εργατοτεχνίτες ενώ τα τμήματα του Decumanus Maximus και Cardo για τα οποία ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων, αντιδρώντας πολλοί στη μεταφορά τους, αναμένεται να αποσπαστούν μέσα στο μήνα. Μέχρι τότε, μετά τα αρχαία δάπεδα (είναι τμήματα «πλατειών» και πεζοδρομίων) θα αποσπαστούν και θα βγουν ακέραια τοιχία, ορθογώνιες κατασκευές, πεσσοί - κολώνες και κομμάτια λίγο μεγαλύτερα όπως το τετράστηλο.  

Η διαδικασία απόσπασης

Για να βγουν ακέραιοι οι αρχαιολογικοί θησαυροί χρειάζονται  2-3 βδομάδες προετοιμασίας ενώ απαιτούνται δύο με τρεις μέρες για να σηκωθούν, να αποσπαστούν και να μετακινηθούν μέχρι το φρεάτιο του Μετρό προκειμένου να μπορέσουν στη συνέχεια να βγουν από το σταθμό με προορισμό το Καλοχώρι. 

Αρχικά καθαρίζεται περιμετρικά κάθε πλάκα δαπέδου και στερεώνεται με ακρυλικές ρητίνες. Αν η πλάκα είναι πολύ φθαρμένη, οι εργατοτεχνίτες είτε παίρνουν εκμαγείο (αποτύπωμα), είτε βγαίνει ως έχει ο αρχαιολογικός θησαυρός και τοποθετείται πάνω σε παλέτα αφού πρώτα τυλιχτεί με νάιλον. Πριν την απόσπαση γίνεται τοπογραφική αποτύπωση και με τρισδιάστατη απεικόνιση 3d scanning έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι η επανατοποθέτηση θα γίνει με ακρίβεια χιλιοστού. 

Μενδώνη-Ταχιάος στο σταθμό Βενιζέλου 

Την προηγούμενη βδομάδα και πριν ξεκινήσει η διαδικασία απόσπασης των αρχαίων το εργοτάξιο του σταθμού του Μετρό στη Βενιζέλου επισκέφτηκε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ενώ τις εργασίες απόσπασης παρακολούθησαν από κοντά ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Νίκος Ταχιάος και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Γεώργιος Διδασκάλου την περασμένη Παρασκευή. Την επιχείρηση της απόσπασης έχει αναλάβει υπεργολαβικά η SLM, εξειδικευμένη εταιρία σε αποσπάσεις αρχαιοτήτων και μνημείων από την κοινοπραξία Άκτωρ-Κορρές. 

Ξεκίνησε να κατασκευάζετε το 2007

Ο σταθμός Βενιζέλου, ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2007. Κατά την διάρκεια των ανασκαφικών εργασιών οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την κεντρική διασταύρωση της πόλης, που χρονολογείται από τον 4ο έως τον 9ο αιώνα μ.Χ., σε μια εκπληκτικά καλή κατάσταση. Της ανακάλυψης ακολούθησαν πολιτικές παλινωδίες. Το 2013 αρχικά αποφασίστηκε από την κυβέρνηση η απόσπαση, μεταφορά και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων. Το 2015 αναθεωρήθηκε η απόφαση από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και το 2019 η νυν κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε την επιστροφή στην απόφαση του 2013.