Ελλάδα|27.11.2021 12:29

Μετρό Θεσσαλονίκης: Το ethnos.gr στην απόσπαση αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου

Τίμος Φακαλής

Ένας δίμετρος πεσσός από το δυτικό σκάμμα του μετρό στο σταθμό Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη αποσπάστηκε την Παρασκευή 26 Νοεμβρίου. Πρόκειται για τον δεύτερο πεσσό (τετράγωνη κολώνα) που αποσπάται καθώς ο πρώτος βγήκε την προηγούμενη βδομάδα. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το επόμενο διάστημα αναμένεται να μετακινηθούν και να φυλαχθούν στις αποθήκες της Αττικό Μετρό στο Καλοχώρι και οι άλλοι 4 πεσσοί που εντοπίστηκαν στο σταθμό Βενιζέλου.

Στηριγμένο σε παλέτες και σε μια ειδική μεταλλική κατασκευή βγήκε από τα έγκατα του σταθμού με τη βοήθεια υδραυλικού γερανού και τοποθετήθηκε πάνω σε φορτηγό. Η συγκεκριμένη κολώνα αποτελεί τμήμα του εντυπωσιακού τετράπυλου που εντοπίστηκε στη συμβολή της κεντρικής ρωμαϊκής λεωφόρου Decumanus Maximus. Συνολικά έχουν βρεθεί οχτώ πεσσοί που στήριζαν το τετράπυλο και άλλοι έξι οι οποίοι όριζαν καταστήματα-στοές στη διασταύρωση Decumanus και Cardu.  Η βάση του πεσσού είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο και το υπόλοιπο τμήμα από τούβλο. Βρίσκεται σε πάρα πολύ κατάσταση και σύμφωνα με τον σχεδιασμό αναμένεται να επανατοποθετηθεί -μετά τη συντήρησή του- στο σταθμό Βενιζέλου όταν αυτός κατασκευαστεί. Η Decumanus Maximus – μετέπειτα Μέση οδός και σημερινή Εγνατία οδός-διέσχιζε την καρδιά της Θεσσαλονίκης τον 6ο αιώνα μ.Χ. συνέδεε τα σημεία όπου σήμερα κατασκευάζονται οι κεντρικοί σταθμοί «Βενιζέλου» και «Αγία Σοφία».

Μέχρι στιγμής έχει αποσπαστεί ένα σημαντικό ποσοστό των αρχαιοτήτων που έχουν βρεθεί στο σταθμό Βενιζέλου ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται οι αρχαιολογικές εργασίες στα τμήματα που έχουν ήδη βγει από το σκάμμα. Το επίσημο χρονοδιάγραμμα των μελετών θέλει την απόσπαση του Decumanus να ολοκληρώνεται πριν τα Χριστούγεννα. Θεωρείται, ωστόσο, πολύ δύσκολο να τηρηθεί εξαιτίας των αρχαιολογικών ανασκαφών που είναι σε εξέλιξη αλλά και των προσφυγών στη Δικαιοσύνη. Μετά την απόσπαση του Decumanus αναμένεται να ξεκινήσουν οι συμβατικές εργασίες κατασκευής του σταθμού.

Το ανασκαφικό έργο στον σταθμό Βενιζέλου ξεκίνησε το 2008. Σχεδόν πέντε χρόνια μετά, στο τέλος του 2012 ήρθαν στο φως σπουδαία ευρήματα μεγάλης αρχαιολογικής αξίας και ξεκίνησε η συζήτηση ως προς την τύχη τους. Mέσα σε αυτό το διάστημα  εκδόθηκαν συνολικά έξι αποφάσεις υπουργών Πολιτισμού έπειτα από σχετικές γνωμοδοτήσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Στις 3 Δεκεμβρίου εκδικάζεται η νέα προσφυγή στο ΣτΕ

Την ίδια ώρα τις 3 Δεκεμβρίου αναμένεται η εκδίκαση της νέας κοινής προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας που κατέθεσαν επιστημονικοί σύλλογοι, φορείς, συλλογικότητες και προσωπικότητες για το θέμα των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης. Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση της απόφασης που άναψε το πράσινο φως για την έναρξη των εργασιών της απόσπασης της βυζαντινής Μέσης Οδού διότι, όπως τονίζουν, «δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία για την ανάθεση της σχετικής μελέτης».

Επισημαίνουν μάλιστα ότι «δεν πρόκειται περί οριστικής μελέτης, ούτε μελέτης εφαρμογής, αλλά περί προμελέτης, για την οποία απαιτούνται πολλές συμπληρώσεις» και σημειώνουν ότι η απόφαση για τα στοιχεία με τα οποία συμπληρώνεται η μελέτη πρέπει να λαμβάνεται κατόπιν γνωμοδότησης του ΚΑΣ.

Καραμανλής: Nα τελειώνουμε με το γαϊτανάκι των αρχαιολογικών ανασκαφών

Αναφερόμενος ο υπουργός ΥποδομώνΚώστας Καραμανλής  από τη Βουλή την Πέμπτη στις προσφυγές που έχουν γίνει για την απόσπαση των αρχαίων στο σταθμό Βενιζέλου και τη διαδικασία του αρχαιολογικών ανασκαφών, σημείωσε πως θα πρέπει «να τελειώνουμε με το γαϊτανάκι των αρχαιολογικών ανασκαφών που έχει στοιχίσει στο ελληνικό δημόσιο 164 εκ ευρώ, όταν το μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα στοίχισε 125 εκ ευρώ. Για να έχουμε ένα σημείο σύγκρισης και να δούμε που οδηγούν αυτές οι προσφυγές» είπε χαρακτηριστικά.

Ο υπουργός Υποδομών επανέλαβε ότι η κυβέρνηση θέλει και μετρό και αρχαία συμπληρώνοντας ότι παρέλαβε ένα «έργο εγκλωβισμένο, με πρόσχημα τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα του σταθμού Βενιζέλου», ενώ επανέλαβε για ακόμα μία φορά το επιχείρημα περί εγκαινίων μουσαμάδων από την προηγούμενη κυβέρνηση. Διαβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι το μετρό της Θεσσαλονίκης θα παραδοθεί το 2023. Σύμφωνα με την Αττικό Μετρό ο Σταθμός «Βενιζέλου» είναι ο τρίτος από τα βορειοδυτικά σταθμός του Μετρό Θεσσαλονίκης και αναμένεται να εξυπηρετεί 65.000 επιβάτες ημερησίως.

Συμβούλιο της Επικρατείαςσταθμός Βενιζέλουαρχαίαμετρό θεσσαλονίκηςπροσφυγή