Το πόρισμα για το «μαρτύριο της σταγόνας» που άφησε χωρίς νερό τη Θεσσαλονίκη

Αφησαν τη ζηµιά να συµβεί, αλλά την αντιµετώπισαν µε επάρκεια... εκ των υστέρων. Αυτό είναι το απόσταγµα της εσωτερικής αναζήτησης ευθυνών για το «µαρτύριο της σταγόνας» που έζησαν επί µία εβδοµάδα ένα εκατοµµύριο Θεσσαλονικείς, πέρυσι την άνοιξη, λόγω της θραύσης του κεντρικού αγωγού της Αραβησσού. Η ΕΥΑΘ έδωσε χθες στη δηµοσιότητα αποσπάσµατα της τεχνικής έκθεσης των πραγµατογνωµόνων του Τεχνικού Επιµελητηρίου (ΤΕΕ/Τµήµα Κεντρικής Μακεδονίας), που βγάζουν «λάδι» την εταιρεία αναφορικά µε τους χειρισµούς της µετά τη βλάβη, καθώς αποφαίνονται πως η µέθοδος αποκατάστασης που ακολουθήθηκε ήταν η ενδεδειγµένη.

Ωστόσο, οι ευθύνες για τη µη πρόληψη του ατυχήµατος είναι αναµφισβήτητες, καθώς ο αγωγός είχε στείλει πολλαπλά προειδοποιητικά σήµατα, όπως επισηµαίνει µιλώντας στο «Εθνος» ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Πάρις Μπίλλιας. «∆εν σπάει ένας αγωγός από τη µια µέρα στην άλλη. Εχουν προηγηθεί δείγµατα γραφής» επισήµανε ο κ. Μπίλλιας και πρόσθεσε πως «οι υπεύθυνοι της ΕΥΑΘ γνώριζαν τα τελευταία 15 χρόνια τις αστοχίες στο συγκεκριµένο τµήµα και έπρεπε να προβούν έγκαιρα στις κατάλληλες ενέργειες για την επισκευή του». Ο ίδιος διευκρίνισε πως οι πραγµατογνώµονες του ΤΕΕ κλήθηκαν να αποφανθούν µόνο για δύο συγκεκριµένα ζητήµατα: τον λόγο για τον οποίο συνέβη η βλάβη και το αν οι ενέργειες που ακολούθησαν ήταν οι ενδεδειγµένες, χωρίς να ασχοληθούν µε όσα είχαν προηγηθεί του ατυχήµατος.

Σύµφωνα µε την ανακοίνωση της ΕΥΑΘ, η θραύση του τσιµεντένιου αγωγού αποδίδεται από τους πραγµατογνώµονες στην οξείδωση και στη διάβρωση του χαλύβδινου οπλισµού του. Το γεγονός συνδέεται µε το αλκαλικό περιβάλλον (αλατότητα εδάφους) στη συγκεκριµένη περιοχή της Σίνδου απ’ όπου περνάει ο αγωγός. ∆εν είναι τυχαίο ότι και οι δύο προηγούµενες αστοχίες (σπασίµατα), το 1986 και το 1994, βρίσκονται περίπου στο ίδιο σηµείο (σε ένα µήκος 200 µ.), ενώ ανάλογα είναι τα ευρήµατα και στη µεγάλη βλάβη του 2004, που είχε πάλι ως αποτέλεσµα να «στεγνώσει» η Θεσσαλονίκη για µία εβδοµάδα.

Ωστόσο, δεν χτύπησε «καµπανάκι» στους υπεύθυνους, παρόλο που σύµφωνα µε µαρτυρίες η ίδια περιοχή έστελνε ξανά προειδοποιητικά σήµατα το 2018, µε διαρροή στο συγκεκριµένο σηµείο, τουλάχιστον τρεις µήνες πριν από τη θραύση του αγωγού.

Η εταιρεία βγαίνει «λάδι», καθώς αναφέρεται ότι η µέθοδος αποκατάστασης που ακολουθήθηκε ήταν η ενδεδειγµένη

Η τεχνική διαδικασία Αναφορικά µε την τεχνική διαδικασία που ακολουθήθηκε από την εταιρεία για την αποκατάσταση της βλάβης, η τεχνική έκθεση του ΤΕΕ τη χαρακτηρίζει ενδεδειγµένη, ενώ κρίνεται ως εύλογος ο χρόνος της µίας εβδοµάδας που διήρκεσε η επισκευή, µε δεδοµένες τις δυσκολίες ενός τέτοιου εγχειρήµατος (εκκένωση µεγάλου όγκου νερού, διαµόρφωση ασφαλών συνθηκών εργασίας για το προσωπικό, µέτρα προστασίας του ίδιου του αγωγού και έλεγχος της ποιότητας του νερού προτού δοθεί ξανά σε χρήση).

Για το επίµαχο θέµα της διανοµής του διαθέσιµου νερού στο πολεοδοµικό συγκρότηµα από το δίκτυο του Αλιάκµονα στη διάρκεια της βλάβης, οι µηχανικοί του ΤΕΕ αναφέρουν στο πόρισµά τους πως η ΕΥΑΘ λειτούργησε στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που είχε από τις έκτακτες αυτές συνθήκες. Η θραύση του αγωγού της Αραβησσού συνέβη στα τέλη Μαρτίου και προκάλεσε µια πρωτοφανή κρίση υδροδότησης του πολεοδοµικού συγκροτήµατος, που κράτησε επτά ηµέρες και έφερε τους Θεσσαλονικείς στα πρόθυρα νευρικού κλονισµού. Ο ηλικίας άνω των 40 ετών τσιµεντένιος αγωγός µεταφέρει από τις πηγές της Αραβησσού Πέλλας ποσότητες νερού που αντιστοιχούν στο 30% των αναγκών της Θεσσαλονίκης. Μετά τη βλάβη ο αγωγός εκκενώθηκε προκειµένου να αντικατασταθεί το σπασµένο τµήµα µε χαλύβδινο, ενώ τέθηκε σε εφαρµογή ένα σχέδιο εκ περιτροπής υδροδότησης των περιοχών της πόλης από τον Αλιάκµονα. Προκλήθηκε αλαλούµ, καθώς δεν έχουν όλες οι περιοχές σύνδεση µε το συγκεκριµένο δίκτυο, ενώ η ανάγκη να υδροδοτηθούν κατά προτεραιότητα τα νοσοκοµεία και άλλες ευαίσθητες δοµές δηµιούργησε ανισορροπίες, µε κάποιες περιοχές να ευνοούνται και άλλες να µην έχουν ούτε σταγόνα νερό επί µέρες.

Ακολούθησε θύελλα διαµαρτυριών από δηµάρχους κατά της διοίκησης της ΕΥΑΘ, το θέµα πήρε και πολιτικές διαστάσεις, ενώ υπήρξε και εισαγγελική παρέµβαση. Ο προϊστάµενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών, Λάµπρος Τσόγκας, ζήτησε να διερευνηθεί αν προέκυψε κίνδυνος για ανθρώπους από τη συνεχιζόµενη έλλειψη νερού σε σχολεία, κοινωφελείς εγκαταστάσεις κ.α., καθώς και να ελεγχθεί ο τρόπος συντήρησης των υποδοµών και του δικτύου ύδρευσης της πόλης. «Σχέδιο ασφάλειας νερού» Μετά την επταήµερη κρίση, µπήκε σε εφαρµογή «σχέδιο ασφάλειας νερού», προκειµένου να µην ξαναζήσει η πόλη κάτι ανάλογο. Στο πλαίσιο αυτό έχει προκηρυχθεί και βρίσκεται στη φάση ανάθεσης το έργο συντήρησης του αγωγού της Αραβησσού εν λειτουργία. Επίσης, προχωρά το διπλό έργο ανίχνευσης διαρροών στον αγωγό µε δορυφόρο και µε τηλεπισκόπηση, ενώ στη φάση επιλογής αναδόχου βρίσκεται η επέκταση του τηλελέγχου και αυτοµατισµού (SCADA) του δικτύου ύδρευσης.
Παράλληλα προχωρά το µεγάλο έργοανάσα της επέκτασης της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Νερού Θεσσαλονίκης, που θα εξασφαλίσει την πλήρη υδροδότηση της πόλης από τον Αλιάκµονα και θα καταστήσει εφεδρικό το πεπαλαιωµένο δίκτυο της Αραβησσού.