Συναγερµός για το έντοµο-φονιάς στο Σέιχ Σου!

Εδώ και τρεις εβδοµάδες οι επιστήµονες του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ είχαν ενηµερώσει το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης και τη Γενική Διεύθυνση Δασών της Αποκεντρωµένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης ότι το µικρό φλοιοφάγο έντοµο Tomicus piniperda κατατρώει τα πεύκα του Σέιχ Σου.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι µέχρι σήµερα έχει καταστραφεί περίπου το 30% του περιαστικού δάσους της Θεσσαλονίκης, στη βορειοδυτική πλευρά του, ενώ από τις αρµόδιες υπηρεσίες έγινε γνωστό πως σήµερα θα µπουν οι πρώτοι 60 υλοτόµοι του Δασικού Συνεταιρισµού Σταυρού για να αρχίσουν να κόβουν τα νεκρωµένα δέντρα. «Η αποψίλωση θα µειώσει τον αριθµό των εντόµων, τα οποία βρίσκονται ήδη µέσα στον φλοιό των δέντρων.

Ετσι, όσα δέντρα είναι προσβεβληµένα και κοπούν, στους κοµµένους κορµούς θα εγκλωβιστούν τα έντοµα-φονιάδες» λέει στο «Εθνος» ο δασικός εντοµολόγος, ερευνητής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών, ∆ηµήτρης Αβτζής. Το πρόβληµα µε το έντοµο Tomicus piniperda είχε εµφανιστεί και πέρυσι σε κάποιες θέσεις στο Σέιχ Σου, φέτος όµως είναι ιδιαίτερα έντονο. Είναι χαρακτηριστικό πως στις περιοχές Νεάπολης και Ρετζικίου και στην περιοχή του Νοσοκοµείου Παπαγεωργίου τα καφετιά δέντρα διακρίνονται ακόµη και από την περιφερειακή οδό. Το πράσινο χρώµα έχει φύγει και τα πεύκα δείχνουν «άρρωστα» και νεκρωµένα, µοιάζουν σαν να έχουν ξεραθεί και η εικόνα είναι απογοητευτική.

Αναδάσωση

Οπως έγινε γνωστό από τις δασικές υπηρεσίες, δεν θα κοπούν όλα τα δέντρα στις προσβεβληµένες περιοχές, αλλά µόνο όσα έχουν σοβαρό πρόβληµα, ενώ στη συνέχεια θα γίνει φυσική ή τεχνητή αναδάσωση. Οι υλοτόµοι θα πουλήσουν τα δέντρα για ξυλεία, αφού οι επιστήµονες διαβεβαιώνουν πως για οποιαδήποτε χρήση οι κορµοί δεν έχουν κανένα πρόβληµα. Το µικροσκοπικό έντοµο Tomicus piniperda -πληροφορίες λένε πως στο δάσος του Σέιχ Σου έχουν εντοπιστεί άλλα δύο φλοιοφάγα έντοµα, που όµως έχουν κάνει πολύ µικρότερη ζηµιάεπιλέγει εξασθενηµένα δέντρα που δεν έχουν καλό αµυντικό σύστηµα.

Επηρεάζεται από την ξηρασία και µεταδίδεται από δέντρο σε δέντρο µε ιδιαίτερη ταχύτητα, κυρίως την άνοιξη. ∆ηµιουργεί εστίες κάτω από τον φλοιό νεκρώνοντας τα νεύρα του δέντρου και έτσι δεν µεταφέρονται οι χυµοί στο εσωτερικό του. Πριν από δύο χρόνια µεγάλο πρόβληµα εµφανίστηκε στο πευκόφυτο βόρειο τµήµα της Θάσου και τότε ο δήµος είχε προχωρήσει σε εκριζώσεις δέντρων, ενώ ανάλογο πρόβληµα παρατηρήθηκε και τη δεκαετία του 1990, και µάλιστα σε µεγαλύτερη έκταση του δάσους. Παρά τις χιονοπτώσεις, ο φετινός χειµώνας χαρακτηρίστηκε ήπιος, έτσι τα έντοµα δεν µπόρεσαν να «ξεκουραστούν», όπως λένε οι επιστήµονες, δηλαδή να µείνουν αρκετό καιρό ανενεργά. «Το πρόβληµα, όπως έδειξαν οι αυτοψίες, είναι σοβαρό, αλλά µπορεί να αντιµετωπιστεί προκειµένου να µην επεκταθεί.

Τα κοµµένα δέντρα θα εξαλείψουν το έντοµο και ευχόµαστε να µην επανεµφανιστεί» λέει ο κ. Αβτζής. To έντοµο Tomicus piniperda είναι γνωστό και ως σκαθάρι των πεύκων, γιατί µοιάζει µε το κοινό σκαθάρι. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1992 σε µια φυτεία χριστουγεννιάτικων δέντρων στο Οχάιο των ΗΠΑ, σήµερα ωστόσο έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσµο, ακόµη και σε πευκοδάση στην Κίνα, την Αλγερία και στα Κανάρια Νησιά.

Στις ΗΠΑ και στον Καναδά είναι πολύ διαδεδοµένο, όπως και σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης. Είναι σε χρώµα καφέ ή µαύρο, έχει µήκος 3,5-4,8 χιλιοστά και πολλαπλασιάζεται µε µεγάλη ταχύτητα τους καλοκαιρινούς µήνες. Τον χειµώνα συνήθως βρίσκεται σε… ύπνωση, αλλά από τον Μάρτιο, και εφόσον οι καιρικές συνθήκες είναι καλές, «ξυπνά» και αρχίζει το καταστροφικό του έργο.

Τρέφεται µε τους χυµούς του φλοιού, ξεραίνοντας το δέντρο. Φωλιάζει στα πεύκα και µόλις ολοκληρώσει το έργο του σε ένα δέντρο, µεταπηδά σε άλλο. Τα ενήλικα άτοµα σκάβουν τρύπες κάτω από τον κορµό, µέσα στον τρυφερό φλοιό, και αφήνουν εκεί τα αβγά τους. Μόλις βγουν τα νεαρά έντοµα αρχίζουν επίσης να ρουφούν τους χυµούς, από τους οποίους τρέφονται. Σήµερα θεωρείται το πιο απειλητικό παράσιτο σε όλη την Ευρώπη και ειδικά στην Αυστρία και τη Σλοβενία έχει προκαλέσει µεγάλες καταστροφές σε νεαρά και υγιή πεύκα.