Ελλάδα|25.07.2019 22:14

Σάμος: Εθελοντές διασώζουν την τέχνη των καραβομαραγκών (pics+vid)

Τίμος Φακαλής

Ένα χειροποίητο θρυλικό σχέδιο παραδοσιακού καϊκιού κατασκευάζεται αυτές τις μέρες στην Σάμο αναβιώνοντας μια τεχνική που χρησιμοποιούσαν καραβομαραγκοί από το τέλος του 18ου αιώνα στα ελληνικά καρνάγια και έσβησε τα τελευταία τριάντα χρόνια. 

Δεκάδες εθελοντές με τη βοήθεια δύο εικαστικών σήκωσαν τα μανίκια τους από την προηγούμενη βδομάδα και βάζοντας πάνω από όλα το μεράκι τους και την αγάπη τους για τη θάλασσα αποτυπώνουν σε κλίμακα 1:1 με παραδοσιακό τρόπο πάνω σε ένα ξύλινο πάτωμα το σχέδιο ενός καϊκιού το οποίο θα εκτεθεί τον επόμενο χρόνο στο νέο Μουσείου Ναυπηγικών και Ναυτικών Τεχνών του Αιγαίου.

«Η σάλα ήταν παραδοσιακός τρόπος σχεδιασμού καϊκιών, με στοιχεία "ακαδημαϊκού" σχεδιασμού και προβολικής γεωμετρίας, που διαδόθηκε στα ναυπηγεία του Αιγαίου κυρίως από τις αρχές του 19ου αιώνα εφαρμόζονταν για την κατασκευή των μεγάλων σκαριών πριν κόψει ο ναυπηγός τα στραβόξυλα» είπε στο ethnos.gr ο Δρ. Αρχιτέκτων και Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων ΜΝΝΤΑ Κώστας Διαμανίδης.

Η υπό σχεδιασμό σάλα είναι αντίγραφο της τελευταίας παραδοσιακής σάλας, που είχε αποτυπωθεί στο ξυλοναυπηγείο των Μαυρίκων στη Σύρο το 1987-1988, και είχε την ιδιορρυθμία να απεικονίζει έξι διαφορετικά σκάφη με διαφορετικά χρώματα. Πρόκειται για μοναδικό αντίγραφο παραδοσιακής σάλας σε όλο το Αιγαίο

«Οι "παλιοί" είχαμε προλάβει να δούμε με τα μάτια μας τη θρυλική σάλα των Μαυρίκων σε αχρηστία στον ταρσανά της Ερμούπολης. Και τον γερό-Μαυρίκο να δουλεύει ακόμη τα σκαριά έξω. Τα χειρόγραφα κιτάπια με τις σημειώσεις τους και τις παραγγελίες σκαφών αυτής της παλιάς οικογένειας καραβομαραγκών διασώθηκαν και βρίσκονται στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης.

Η σάλα αποτυπώθηκε εκείνη την εποχή και δημοσιεύθηκε από τον πρωτεργάτη της καταγραφής και της διάσωσης της παραδοσιακής ξυλοναυπηγικής του Αιγαίου, τον αρχιτέκτονα Κώστα Δαμιανίδη. Ήλθε η ώρα η ερμουπολίτικη σάλα των Μαυρίκων να αναγεννηθεί σε πραγματικό αντίγραφο 1/1 στο νέο Μουσείο Ναυπηγικών και Ναυτικών Τεχνών, στο Ηραίο της Σάμου» έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο πρώην διευθυντής του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολη Νίκος Μπελαβίλας.

Παρόμοια σάλα υπήρχε στο ξυλοναυπηγείο των αδελφών Κοντάρα στο Καρλόβασι και πιο παλιά στο ναυπηγείο των Μελαχρινών στο Πυθαγόρειο. Παραδοσιακές σάλες υπήρχαν σε αρκετά ναυπηγεία σ΄ όλη την Ελλάδα, όμως καμία από τις παραδοσιακές σάλες δεν σώζεται πλέον.

Η κατασκευή της ολοκληρώνεται τις επόμενες μέρες και το κοινό θα μπορεί να την «διαβάσει» και να την κατανοήσει, αφού θα συνοδεύεται από κείμενο, φωτογραφίες από άλλες σάλες, βίντεο από παλαιότερα ντοκιμαντέρ με αφηγήσεις καραβομαραγκών, και animation που θα εξηγεί τον τρόπο που χρησιμοποιούταν.

Σάμος