Ελλάδα|15.10.2019 15:07

Οξφόρδη: Στη Μέση Ανατολή το τρίτο κύμα μετανάστευσης των Ελλήνων

Ρωμανός Κοντογιαννίδης

Σε αραβικές χώρες της Μέσης Ανατολής (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν) στράφηκε ένα μεγάλο μέρος Ελλήνων, που αποφάσισε να πάρει το δρόμο της ξενιτιάς για αναζήτηση εργασίας και καλύτερης ζωής, κατά τη διάρκεια του τρίτου μεταναστευτικού κύματος των Ελλήνων, στα χρόνια μετά την έναρξη της οικονομικής κρίσης. Να σημειωθεί ότι στις δύο άλλες περιόδους μαζικής μετανάστευσης (στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και στα χρόνια μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο), δεν υπήρξε εγκατάσταση Ελλήνων στις αραβικές χώρες της Μέσης Ανατολής. 
Εκτός από τις συγκεκριμένες χώρες κύμα μετανάστευσης Ελλήνων τα τελευταία χρόνια υπήρξε και προς τις χώρες της Ευρώπης. Μάλιστα, στο τρίτο μεταναστευτικό κύμα δεν έφυγαν κυρίως άνεργοι και οικονομικά απελπισμένοι, αλλά πολλά άτομα που είχαν κάποια δουλειά στην Ελλάδα και ξενιτεύτηκαν για καλύτερη δουλειά και μεγαλύτερη οικονομική ασφάλεια.

Τα παραπάνω ανέφερε στο ethnos.gr ο διευθυντής του Κέντρου Σπουδών για την Νοτιοανατολική Ευρώπη του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Όθων Αναστασάκης, ο οποίος μαζί μες την επιστημονική του ομάδα ετοίμασε ψηφιακό χάρτη για το προφίλ της ελληνικής ομογένειας. Η ομάδα συνέλλεξε στοιχεία από δεδομένα του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, από ομογενειακές οργανώσεις, αλλά και από το «Ίδρυμα Ωνάσης».

Ένα από τα σημαντικά συμπεράσματα που κατέληξε η επιστημονική ομάδα, είναι ότι στα χρόνια της οικονομικής κρίσης αυξήθηκαν σημαντικά οι ευεργεσίες της διασποράς προς την Ελλάδα, αφού έγιναν δωρεές για αρχαιολογικές ανασκαφές και για ανέγερση ή συντήρηση νοσοκομείων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και μουσείων.

«Ο ψηφιακός χάρτης είναι ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα της δουλειάς μας. Είναι πολύχρωμος και εύκολος στην ανάγνωση και θα συνεχίζουμε να τον εμπλουτίζουμε. Στόχος μας είναι να αποτελέσει μία βάση δεδομένων για την απεικόνιση του ελληνισμού ανά τον κόσμο, αλλά να τον κάνουμε και περισσότερο διαδραστικό. Θα συνεχίσουμε να επικοινωνούμε με ομογενειακές οργανώσεις και να συλλέγουμε νέα στοιχεία, αλλά θέλουμε να επικοινωνούν και οι οργανώσεις μεταξύ τους για την ανταλλαγή δεδομένων», σημειώνει στο ethnos.gr ο κ. Αναστασάκης.

Πιο δραστήριες οι οργανώσεις στις ΗΠΑ

Κατά τον ίδιο από τα δεδομένα του ψηφιακού χάρτη συμπεραίνεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής οι ομογενειακές θρησκευτικές οργανώσεις είναι περισσότερες και πιο δραστήριες σε σχέση με άλλες χώρες του πλανήτη και κυρίως σε σύγκριση με την Ευρώπη. Μάλιστα, στις ΗΠΑ υπάρχει μεγάλος πλούτος ομογενειακών οργανώσεων, οι οποίες χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες (επαγγελματικές, πολιτιστικές κτλ.).
Στις ΗΠΑ ένας μεγάλος αριθμός ομογενών κατάγεται από την Πελοπόννησο, τη νησιωτική Ελλάδα, αλλά και τη Σμύρνη, ενώ στη συγκεκριμένη χώρα πολλοί Έλληνες εγκαταστάθηκαν στο πρώτο κύμα μετανάστευσης, από τα χρόνια ακόμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Πόντιοι στη Γερμανία

Στη Γερμανία οι περισσότεροι Έλληνες μετανάστευσαν μεταγενέστερα και κυρίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι περισσότεροι προήρθαν από τη Βόρεια Ελλάδα και μάλιστα ένας πολύ μεγάλος αριθμός είναι ποντιακής καταγωγής.
Στην Αυστραλία υπάρχει έντονη παρουσία Ελλήνων από το Καστελόριζο και μάλιστα πολλοί διατηρούν πολύ έντονη σχέση με τον τόπο καταγωγής τους.
Ένα από τα χαρακτηριστικά των Ελλήνων μεταναστών -σε συνεργασία με τους Κύπριους- στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ότι διατηρούν πολλά ελληνικά σχολεία, με τα περισσότερα από τα οποία να έχουν έντονη δραστηριότητα.

Διατηρούν τη γλώσσα

Οι περισσότεροι από τους Έλληνες της διασποράς διατηρούν, όσο μπορούν και κυρίως μέσα από την οικογένεια ζωντανή την ελληνική γλώσσα. Τα ελληνικά μεταξύ των ομογενών μιλιούνται περισσότερο στις χώρες της Ευρώπης και λόγω της μικρότερης απόστασης με την Ελλάδα, με αποτέλεσμα να είναι συχνότερες οι επισκέψεις στον τόπο καταγωγής. Ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό διατηρείται ζωντανή η ελληνική γλώσσα στις ΗΠΑ αλλά και στην Αυστραλία. Ιδίως στην περιοχή της Νέας Υόρκης, με την παρουσία πολλών Ελλήνων αλλά και αρκετών ελληνικών σχολείων, η ελληνική γλώσσα έχει κρατηθεί έντονα ζωντανή μεταξύ των ομογενών.  

Περισσότερο… ελιτίστικη η ομογένεια στο Ηνωμένο Βασίλειο

Όπως αναφέρει ακόμα ο κ. Αναστασάκης, αυτό το διάστημα η επιστημονική του ομάδα ολοκλήρωσε μια έρευνα με πολλά στοιχεία για την ελληνική διασπορά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα συμπεράσματά της θα ανακοινωθούν τον ερχόμενο Δεκέμβριο.

«Θέλαμε να δούμε, πώς βλέπουν οι ομογενείς την κατάσταση στην Ελλάδα, υπό ποιες προϋποθέσεις θα επέστρεφαν κτλ. Ανάγεται το συμπέρασμα ότι η ελληνική διασπορά στη Μεγάλη Βρετανία είναι περισσότερο… ελιτίστικη σε σχέση με άλλες χώρες. Είναι υψηλότερης μόρφωσης και σχετικά ανώτερης κοινωνικής τάξης. Αν και τα τελευταία χρόνια μετανάστευσαν άτομα και από άλλες κοινωνικές τάξεις. Θα κάνουμε άμεσα αντίστοιχες έρευνες και σε άλλες χώρες, όπως τη Γερμανία και την Ολλανδία», λέει ο κ. Αναστασάκης.