Σαντορίνη: Η επόμενη μέρα με προκλήσεις, σκέψεις, στόχους

Στα έργα υποδομών που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στη Σαντορίνη, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το κυκλαδίτικο νησί, στις συνέπειες από τον ‘υπερτουρισμό’ αλλά και στους στόχους για την «επόμενη» μέρα, αναφέρθηκε στην χθεσινή του ομιλία ο δήμαρχος Θήρας Νίκος Ζώρζος, στο πλαίσιο της 5^ης ενημερωτικής εκδήλωσης του Δήμου Θήρας, που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του αμφιθεάτρου της Ακρόπολης.  

«Ο Δήμος Θήρας, και αυτή την χρονιά, για την αντιμετώπιση των αυξανομένων διαρκώς αναγκών που προκύπτουν από τη δραστηριότητα γύρω από τον τουρισμό, προετοίμασε, υλοποίησε και συνεχίζει να υλοποιεί σημαντικά έργα» ανέφερε ο δήμαρχος Θήρας κ. Ζώρζος, ο οποίος στην εισαγωγή του, επισήμανε ότι η Σαντορίνη παρέμεινε ανάμεσα στους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς, παγκοσμίως.

«Ενδεικτικά αναφέρω, ότι στο αεροδρόμιο της Σαντορίνης μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου είχαμε πάνω από 1 εκατομμύριο αφίξεις, ενώ τα πλοία της γραμμής αποβίβασαν μόνον μέχρι τον Αύγουστο που μας πέρασε 700.621 επισκέπτες, ενώ οι επισκέπτες κρουαζιέρας ξεπέρασαν τους 740.000 έως το τέλος Οκτωβρίου» είπε ο κ. Ζώρζος.

Εργα υποδομών

Οπως επισήμανε ο δήμαρχος Θήρας Νίκος Ζώρζος στην χθεσινή εκδήλωση για τη Σαντορίνη, στην αίθουσα του αμφιθεάτρου της Ακρόπολης, παρουσία του αναπληρωτή υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Νεκτάριου Σαντορινιού, βουλευτών των Κυκλάδων, περιφερειακών συμβούλων Νοτίου Αιγαίου, και δημοτικών συμβούλων Θήρας, «η Δημοτική Αρχή και ο επιχειρηματικός κόσμος επιδιώξαμε να μείνουν ικανοποιημένοι οι επισκέπτες μας, εντείνοντας τις προσπάθειες προς  τον σκοπό αυτό, για να συνεχισθεί η πορεία του τόπου ως  επίκαιρου ταξιδιωτικού προορισμού».

Στη συνέχεια, ο κ. Ζώρζος αναφέρθηκε σε μια σειρά έργα υποδομών στο νησί, που ο Δήμος Θήρας προετοίμασε, υλοποίησε και συνεχίζει να υλοποιεί.

«Αυτήν την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη η αφαλάτωση στην Αγία Παρασκευή Εξω Γωνιάς, προϋπολογισμού 9.970.000 ευρώ που περιλαμβάνει ολοκληρωμένο εργοστάσιο αφαλάτωσης συνολικής δυναμικότητας 5000 κυβικών πόσιμου νερού ανά ημέρα, με αναμονή για άμεση επέκταση σε 7500 κυβικά καθώς και  συνοδά έργα, και αποτελεί το μεγαλύτερο έργο αφαλάτωσης στην Ελλάδα» ανέφερε ο κ. Ζώρζος.  

Επέκταση και εκσυγχρονισμός αφαλάτωσης Εξω Γιαλού Θήρας, αφορά προμήθεια και εγκατάσταση δύο νέων μονάδων αφαλάτωσης, ελάχιστης δυναμικότητας παραγωγής πόσιμου νερού 2000 κυβικών μέτρων ανά ημέρα καθώς επίσης την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού υδροληψίας, μήκους 350 μέτρων.

Η επέκταση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λημμάτων καθαρισμού στα Φηρά προϋπολογισμού 3.300.000 ευρώ που αφορά την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του βιολογικού καθαρισμού με διπλασιασμό της δυναμικότητας επεξεργασίας λημμάτων από 2200 κυβικά σε 4400, συμπεριλαμβάνεται στα έργα που έχουν δημοπρατηθεί.

Δημοπρατήσεις και αποκαταστάσεις

Σ’ ότι αφορά έργα υποδομών που αναμένεται να δημοπρατηθούν εντός του Δεκεμβρίου, ο δήμαρχος Θήρας Νίκος Ζώρζος, αναφέρθηκε στην ύδρευση Εξω Γωνιάς, έργο προϋπολογισμού 927.000 ευρώ καθώς και στην αποχέτευση οικισμών Αγίας Παρασκευής και Μονολίθου, έργο προϋπολογισμού 2.987.500  ευρώ.

Στις αρχές του 2019, σύμφωνα πάντα με τον δήμαρχο Θήρας, δημοπρατείται έργο για την ύδρευση Δημοτικής Κοινότητας Εμπορείου, έργο προϋπολογισμού 5.255.000 ευρώ. Αφορά την εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης και νέων δικτύων ύδρευσης μήκους 30 χιλιομέτρων.

Σχετικά με έργα αποκατάστασης ο κ. Ζώρζος αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση και στην ανάδειξη νεοκλασικού κτηρίου στην Εξω Γωνιά, προϋπολογισμού 1.440.000 ευρώ, που θα στεγάσει το ηφαιστειολογικό μουσείο, στην ολοκλήρωση αποκατάστασης των ανεμόμυλων στην περιοχή Γαβρήλου Εμπορείου ενώ εντός του έτους εγκαθίσταται ο εργολάβος για την έναρξη του έργου «άρση ετοιμορροπίας Γουλά Εμπορείου».

Η δε προετοιμασία για τη δημοπράτηση της μαρίνας Μονολίθου προχωράει και όπως ανέφερε ο κ. Ζώρζος «πέρασε τον προηγούμενο μήνα από την Επιτροπή Τουρισμού του αρμοδίου υπουργείου και το Νοέμβριο από το διοικητικό συμβούλιο της  ENTERPRICE GREECE. Απομένουν, η σύγκληση της διυπουργικής επιτροπής, που σύμφωνα με την πληροφόρησή μου, θα έχει συνέλθει εντός του Δεκεμβρίου ή το αργότερο έως τις 20 Ιανουαρίου 2019». Προσδοκώμενος χρόνος πρόσκλησης ενδιαφέροντος για επενδυτές είναι το τέλος του 2019 ή αρχές του 2020.

Το λιμάνι του Αθηνιού

Το νέο λιμάνι του Αθηνιού, το οποίο παραδόθηκε το 2012, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, δέχεται καθημερινά εκατοντάδες τουρίστες, απ’ όλον τον κόσμο. Ωστόσο, το λιμάνι απαιτεί αποκατάσταση και επέκταση, και όπως επισήμανε, ο κ. Ζώρζος, «στις 30 Νοεμβρίου εγκαθίσταται ο εργολάβος της αποκατάστασης και επέκτασης του λιμένα του Αθηνιού, προϋπολογισμού 8.400.000 ευρώ. Το έργο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, οι μελέτες ανατέθηκαν από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θήρας και το έργο δημοπρατήθηκε στις 29 Μαΐου από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων».

Σύμφωνα με τον ίδιο, το συγκεκριμένο έργο, σε συνδυασμό με τις προγραμματιζόμενες νέες λιμενικές εγκαταστάσεις στον Κολούμπο και στη Βλυχάδα -που θα χρησιμοποιηθούν και ως πύλες εξυπηρέτησης του νησιού σε περίπτωση ενεργοποίησης του ηφαιστείου- θα ανακουφίσουν τη λειτουργία του Αθηνιού.

Το «case study» για ποιοτικό τουρισμό

Μια μελέτη, ένα «case study», να αποτελέσει η Σαντορίνη, από μόνη της, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα και να μπορέσει να υπάρξει βιώσιμη διαχείριση, ανέφερε στο σύντομο χαιρετισμό του ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Νεκτάριος Σαντορινιός.

«Δεν είναι μόνο τα έργα, είναι η προοπτική που πρέπει να δούμε, μας βάζει προκλήσεις, πώς να  έχουμε ποιοτικό τουρισμό και βιώσιμη διαχείριση» ανέφερε ο υπουργός κ. Σαντορινιός, στο πλαίσιο της χθεσινής εκδήλωσης του Δήμου Θήρας, στην αίθουσα του αμφιθεάτρου της Ακρόπολης, προσθέτοντας «δεν μπορούμε να επεκτείνουμε τις υποδομές, έχουμε υπερβεί τη φέρουσα ικανότητα».

Ο κ. Σαντορινιός αναφέρθηκε στο πιλοτικό πρόγραμμα διαχείρισης επιβατών της κρουαζιέρας, που ‘έτρεχε’ τη φετινή σεζόν, στη Σαντορίνη, με ‘ταβάνι’ τα 8.000 άτομα ημερησίως, καθώς και στις ημερήσιες ροές τουριστών που καταφθάνουν - κατά τους καλοκαιρινούς μήνες- στο νησί ακτοπλοϊκώς, φέρνοντας ως παράδειγμα τις κρουαζιέρες από Κρήτη.

Να σημειωθεί, όπως αναφέρθηκε, ότι ο Δήμος Θήρας, ήδη από τις αρχές του 2018, έχει στην διάθεσή του μία μελέτη ολοκληρωμένης χωρικής επένδυσης, ήτοι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη βιώσιμη «διαχείριση της Σαντορίνης ως διεθνώς αναγνωρίσιμου τουριστικού και πολιτιστικού προορισμού». Οι παρεμβάσεις προϋπολογίζονται σε 36.420.000 ευρώ.

Υπερτουρισμός

Τα τελευταία χρόνια, στη Σαντορίνη, κρούεται ο ‘κώδωνας του κινδύνου’, σ’ ότι αφορά τον καθημερινό αριθμό τουριστών που επισκέπτονται το νησί, με άλλα λόγια, στον ‘υπερτουρισμό’.  

«Η Σαντορίνη άλλαξε και η περιορισμένη γεωγραφική της έκταση και η νησιωτικότητά της θέτουν τα ερωτήματά τους σχετικά με την πορεία της. Η Σαντορίνη δεν είναι πλέον ένα γραφικό ήσυχο αιγιοπελαγίτικο νησί. Είναι ένας τόπος με πολυάριθμους επισκέπτες με διαφορετικές αναζητήσεις, με πολύβουες γειτονιές, με ανάγκη νέου τρόπου της διαχείρισης χώρων κίνησης ανθρώπων και τροχοφόρων, με αύξηση του δομημένου χώρου και διαρκή ελάττωση του φυσικού περιβάλλοντος, με αναζήτηση δραστηριοτήτων που η τουριστική οικονομία διαμορφώνει ως προτεινόμενα τουριστικά προϊόντα» επισήμανε με ισχυρή δόση ανησυχίας ο κ. Ζώρζος, στη χθεσινή του παρουσίαση για το νησί, προσθέτοντας «η Σαντορίνη με την καθιέρωσή της ανάμεσα στους γνωστούς και πολυζήτητους τουριστικούς προορισμούς, καλείται πλέον να θέσει τους όρους ανάπτυξής της με γνώμονα την προστασία και ανάδειξη της ιδιαίτερης γεωφυσικής και πολιτιστικής φυσιογνωμίας της, που θα την διατηρήσουν ελκυστικό προορισμό και όχι αναλώσιμο».

Η «επόμενη» μέρα

Βασισμένος στη βιωμένη εμπειρία, ο δήμαρχος Θήρας Νίκος Ζώρζος, καθόρισε και τους στόχους για την «επόμενη» μέρα της Σαντορίνης, οι οποίοι συνοψίζονται στους παρακάτω:

-Συστηματική προσπάθεια για την αλλαγή νοοτροπίας σε σειρά ζητημάτων που επηρεάζουν και βλάπτουν την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών, όπως η αδιαφορία για την επιμέρους τήρηση των στοιχειωδών κανόνων σεβασμού του δημόσιου χώρου και του περιβάλλοντος.

-Αναβάθμιση του ρόλου, της συμμετοχής και της συνεργασίας των επαγγελματικών φορέων του νησιού.

-Επαναπροσδιορισμός και αναβάθμιση με την συνεργασία των τοπικών επιχειρηματιών της ενδοχώρας και των παράλιων οικισμών.

-Στοχευμένη προβολή των νησιών μας με στόχο την αναδιάρθρωση του κοινού των επισκεπτών, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό που επιλέγουν τη Σαντορίνη για το γεωφυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και την οινογαστρονομία της.

-Συνεχής βελτίωση των υποδομών και η δημιουργία νέων, πάντα στην κλίμακα του τόπου καθώς και η υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης, προκειμένου να μειωθεί η  διαρκώς αυξανόμενη ατμοσφαιρική και ηχητική ρύπανση που προκαλούν τα τροχοφόρα.

-Κάλεσμα της πολιτείας και όλων τους συναρμόδιων φορέων να γίνουν αρωγοί και συμπαραστάτες στην προσπάθεια αυτή. Να μπορέσουν να διακρίνουν την ανάγκη δημιουργίας ενός θεσμικού πλαισίου για την ουσιαστική αντιμετώπιση των συνθηκών που διαμορφώνονται από τις απαιτήσεις της τουριστικής οικονομίας.

Να σημειώσουμε, ότι σύντομες παρουσιάσεις σχετικά με τη φετινή θεματολογία «Σαντορίνη, η επόμενη μέρα: προκλήσεις, σκέψεις, στόχοι» έκαναν ο Γιώργης Βουγιουκαλάκης, ηφαιστειολόγος, ερευνητής του ΙΓΜΕ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης και η Μπέττυ Χατζηνικολάου, νομικός, εμπειρογνώμων σε θέματα τουρισμού και πρώην πρόεδρος του ΕΟΤ.