Ιστορία|22.04.2022 07:55

Γεώργιος Καραϊσκάκης: Αληθεύει ή είναι θεωρία συνωμοσίας ότι έχασε τη ζωή του από χέρι ελληνικό; Τι υποστηρίζουν οι ιστορικοί

Newsroom

Μια μέρα σαν σήμερα, 22 Απριλίου του 1827, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης τραυματίζεται θανάσιμα. Οι φήμες για το χέρι που σκότωσε τον στρατάρχη δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί.
Διαβάζουμε: Άμα ο Καραϊσκάκης άκουσε τη συμπλοκή έστειλε διαταγές να σταματήσει. Όμως ακούοντας πώς εξακολουθούσε, πήδηξε πάνω στο άλογο του και έτρεξε στον τόπο της μάχης. Από την επιθυμία του να δώσει τέλος στο κακό, όλo άναβε και ο ζήλος ο δικός του, ώσπου αποφάσισε να καταλάβει τη θέση εκείνη. Χτύπησε τα σπιρούνια και όρμησε μες στη βροχή των σφαιρών μαζί με ακολούθους του και έφτασε, μιας πιστολιάς τόπο από τη γραμμή των Τούρκων. Εκεί χτυπήθηκε στα λαγαρά (βουβωνική χώρα). Τον είδαν να κλονίζεται στη σέλα, μ’ όλο που προσπαθούσε να κρατηθεί και τότε τον άρπαξαν οι σύντροφοί του και τον φέρανε όξω από τη μάχη κατατρομαγμένοι, ενώ οι Τούρκοι από πίσω τους φώναζαν με χαρά γιατί είχαν γνωρίσει τον Καραϊσκάκη.

Έκεί όμως οι σκοτωμένοι, οι πληγωμένοι κι όλα της μάχης σβήσανε μπρος στην ανησυχία για τον Καραϊσκάκη. Όλοι περίμεναν με τρεμούλα να ακούσουν του χειρουργού την απόφαση. Αφού του δέσαν πρόχειρα την πληγή, τον πήγανε σε ένα από τα καράβια του Κοχράνη (Κόχραν). Ο Άγγλος στην αρχή θέλησε να του κάνει κοπλιμέντα για τα έως τότε κατορθώματα του, αλλά ετοιμοθάνατος αρχηγός έσησε το χέρι του ανυπομόμονα για να τον κάνει να σταματήσει. «Ό,τι έκαμα έκαμα, είπε ό,τι έγινε έγινε· τώρα δια το μέλλον».
Ύστερα άρχισε με στεναχώρια να μιλάει πολλά για την κατάσταση. Η επιμονή του ήταν μεγάλη για μερικά πράγματα που ένας μορφωμένος ξένος θα τα νόμιζε όχι σημαντικά. Ο Καραϊσκάκης όμως, ήξερε πως είχαν μεγάλη αξία στη γνώμη του άτακτου στρατού του… Όσο ζύγωνε το τέλος του, τον τριγύριζαν όλοι οι σύντροφοι του, οι Καπεταναίοι και ο αρχιστράτηγος ο Τσουρτς (Τσορτς). Με όλους μιλούσε ήσυχα, κάποτε όμως του έρχονταν έξαψη και με λόγια θερμά έδειχνε τότε την ανησυχιά του για την πατρίδα του.
«Η πατρίδα μου ανέθεσε έργο πολύ βαρύ. Δέκα μήνες έβαλα όλα μου τα δυνατά να το φέρω σε τέλος. Μία ζωή μου μενε, της την έδωσα και αυτή. Πεθαίνω, μα εσείς ωρέ αδέρφια να αποτελειώσετε το έργο μου. Γλυτώστε την Αθην, την Αθήνα να γλυτώσετε», έτσι φώναξε και πέθανε. Αυτά γράφει ο Σάμιουελ Γκρίντλεϊ Χάου στο βιβλίο του Historical Sketch of the Greek Revolution.

Τι γράφει ο Αινιάν

Όμως εκτός από την περιγραφή του αμερικανού γιατρού που εντάχθηκε στις δυνάμεις των Ελλήνων επαναστατών ως χειρουργός, ας σταθούμε σε μια πιο συγκεκριμένη αναφορά στο «χέρι» που σκότωσε τον Στρατηγό: Ο βιογράφος και γραμματέας του Καραϊσκάκη Δημήτριος Αινιάν γράφει: Ακούσατε, επανέλαβε ο Καραϊσκάκης. όσα σας είπα για τα παιδιά μου. Για σας, όλους τους συναγωνιστές μου τι να πω; Θα ήθελα να έχω ολόκληρο το έθνος μπροστά μου, για να τους πω τι αξίζετε. Ασπαστείτε από μέρος μου όλους τους αξιωματικούς συναδέλφους σας και αύριο το πρωί να έρθετε όλοι να σας δω. Λέγουν ότι με κάποιο τρόπο ανέφερε σ’ αυτούς (στους πολέμαρχους Χατζηπέτρο και Γρίβα) ότι πληγώθηκε από μέρους των Ελλήνων ότι γνώριζε τον αιτιο και ότι αν ήθελε να ζήσει ήθελε να τον κάνει γνωστό και στο στρατόπεδο.

Στο ποίημα «Γεώργιος Καραϊσκάκης» του Ιωάννη Ζαμπέλιου, ο αρχιστράτηγος φέρεται να λέει προς τους Χατζηπέτρο και Γρίβα : «Αύριον αν είμαι ζωντανός ακόμη, ελάτε να σας πω έναν μυστικόν». Υποσημειώνεται όμως, ότι το «μυστικό» αυτό παρεξηγήθηκε και ερμηνεύθηκε λανθασμένα ως «δολοφονία από κάποιον Έλληνα». Η συντριπτική πλειονότητα των πρωτογενών πηγών, μεταξύ των οποίων επίσης αυτόπτες μάρτυρες, δέχεται ότι ο Καραϊσκάκης πυροβολήθηκε από Τούρκους.

Από τους νεότερους συγγραφείς ο Γιάννης Βλαχογιάννης υποστήριξε ότι ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος οργάνωσε την δολοφονία του Καραϊσκάκη. Ο Καραϊσκάκης είτε από χέρι Τούρκου είτε από χέρι «φίλου», την επομένη του τραυματισμού του, ανήμερα της ονομαστικής του εορτής κατέληξε.

Ο (μαρξιστής ιστορικός) Γιάννης Κορδάτος στη Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας γράφει σχετικά: «Τότε αποφασίστηκε από τους ξένους γενική επίθεση. Ο Καραϊσκάκης και πάλι διαφώνησε αλλά δεν εισακούστηκε. Ημέρα της επίθεσης ορίστηκε η 23η τ' Απρίλη, την παραμονή όμως ο Καραϊσκάκης πληγώθηκε βαριά στα νεφρά, μετακομίστηκε στο πλοίο του Τσωρτς και την άλλη μέρα πέθανε. 'Ετσι οι Έλληνες χάσανε τον γενναίο και έμπειρο αρχηγό που αν είσακουότανε θα προλαβαίναν την καταστροφή. Τώρα, οι Τούρκοι τον πληροφόρησαν ή κάποιος Έλληνας όργανο του Κιουταχή η του Κόχραν; Στο ερώτημα αυτό δεν μπορεί να δοθεί απάντηση, γιατί οι πήγες που έχουμε είναι θολές».

Ο Κολοκοτρώνης θρήνησε γοερά

Γενικά το ιστορικό πλαίσιο του θανάτου του Καραϊσκάκη έχει ως εξής: Το απόγευμα της 22ας Απριλίου του 1827 έπεσαν πυροβολισμοί από ένα οχύρωμα. Κρητικοί αγωνιστές προκαλούσαν τους Τούρκους και εκείνοι απαντούσαν. Ο Καραϊσκάκης - άρρωστος βαριά από φυματίωση, έφτασε έφιππος στον τόπο της συμπλοκής. Μια σφαίρα τον τραυμάτισε θανάσιμα στο υπογάστριο. Ήταν η αρχή του τέλους. Λέγεται ότι ο Κολοκοτρώνης όταν έμαθε για τον θάνατο του Καραϊσκάκη, έπιασε τα μάγουλά του, δίπλωσε τα πόδια σταυροπόδι και θρήνησε γοερά «σαν γυναίκα»!

1821θάνατοςΓεώργιος Καραϊσκάκηςειδήσεις τώραΕπανάσταση 1821