Όταν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αποκαλούσε προδότη και δικτάτορα τον Βενιζέλο – Επιστολή στις ΗΠΑ για να γαντζωθεί στο θρόνο

Τότε που ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αποκαλούσε προδότη και περιφρονημένο από τον λαό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Εποχή του πατριδοβόρου Εθνικού Διχασμού, όταν εστάλη από τον μονάρχη επιστολή στις ΗΠΑ με απώτερο σκοπό να γαντζωθεί στο θρόνο… Άλλες εποχές.

Ο τέως βασιλιάς των Ελλήνων Κωνσταντίνος ενταφιάστηκε (μετά τον λάκκο της Ιστορίας και…) στα χώματα του Τατοΐου. Και από την στιγμή της είδησης της εκδημίας του μέχρι και μέρες μετά έχει επιτελεστεί η εκταφή της επάρατης βασιλικής δυναστείας, που ζημίωσε και ιστορικά και οικονομικά την ενδεή χώρα μας από την εγκαθίδρυσή της μέχρι και την ημέρα που απαλλάχτηκε, η Ελλάδα, από την επαγγελματικά παρασιτική ζωή τους.

Και κάποιοι ανέμισαν σημαίες με κορώνες, κάποιοι κραύγασαν το επαίσχυντο και ταπεινωτικό σύνθημα «Ψωμί ελιά και Κώτσο βασιλιά», που μόνο υπερήφανο λαό δεν χαρακτηρίζει. Άλλωστε η εθελοδουλία δεν περιποιεί τιμή σε κανέναν! Και μιας και έγινε η εκταφή των λειψάνων της βασιλευομένης «δημοκρατίας», ας κάνουμε σήμερα ένα… ανόσιο μνημόσυνο στον παππού του τελευταίου βασιλιά των Ελλήνων, τον συνώνυμο Κωνσταντίνο.

Άρπαγας και μέγας ένοχος

Γράφει ο δημοσιογράφος - λογοτέχνης Μάριος Πλωρίτης: «Άρπαγας ο Κωνσταντίνος και μέγας ένοχος του Εθνικού Διχασμού. Όχι μόνο έπαιρνε παχυλή χορηγία όσο βασίλευε από το 1913 έως το 1917, αλλά και όταν «παλινορθώθηκε» το 1920, πρώτη του δουλειά ήταν να εισπράξει αποζημίωση για τα χρόνια που ήταν εξόριστος, δηλαδή κάτι σαν επίδομα ανεργίας… Τουτέστιν, στην περίοδο 1917-20, ο καταματωμένος από τους πολέμους και κατασπαραγμένος από τον διχασμό τόπος μας πλήρωσε δύο βασιλικές χορηγίες: μία στον Αλέξανδρο που βασίλευε στην Αθήνα και μία στον γεννήτορά του, που εποιούσε τα διατριβάς του εις Εσπερίαν, συνωμοτώντας κατά της Ελλάδος. Και ενώ η χορηγία του πρώτου ήταν 1.600.000, ο δεύτερος έσπευσε να αυξήσει τη δική του σε 3.600.000!
Το ακόμα πιο επαίσχυντο: την ώρα που ο ελληνικός στρατός πολεμούσε στη Μικρά Ασία τρεφόμενος με καπνιστές ρέγκες και κρεμμύδια, ο στρατηλάτης - βασιλεύς υπέγραψε τον νόμο για την αύξηση της χορηγίας του «Εν τω Μετώπω της Μικράς Ασίας τη 23η Ιουλίου 1921»! Με αυτά και με άλλα, υπολογίζεται πως στη διετία 1920-1922 όταν και (ξανά) βασίλεψε ο Κωνσταντίνος απομύζησε σε πάνω από 80.000.000 δολάρια για χορηγίες, προίκες των θυγατέρων του και πλείστα άλλα «βασιλικά έξοδα».

Επιστολή προς τις Ηνωμένες Πολιτείες

Αυτά γράφει ο Πλωρίτης και εκείνη την εποχή ο ίδιος ο (ακόμα) βασιλιάς Κωνσταντίνος, έστελνε επιστολή προς τις ουδέτερες κυβερνήσεις - συγκεκριμένα τις ΗΠΑ - με την οποία αποδοκίμαζε τη στάση των Δυνάμεων της Αντάντ απέναντι στην Ελλάδα, προσπαθώντας να τροχίσει το κύρος του Ελευθέριου Βενιζέλου και να δικαιολογήσει τη δική του στάση… Στην επιστολή του ο Κωνσταντίνος αρνιόταν ότι, είτε ο ίδιος είτε η Ελλάδα, είχαν φιλογερμανικά αισθήματα και διαμαρτύρεται ότι στην πραγματικότητα η Ελλάδα ήταν αναμφισβήτητα υπέρ της Αντάντ.

Η αλήθεια είναι ότι ο Κωνσταντίνος ήταν ακραιφνής φιλογερμανός (Γερμανίδα η σύζυγός του και μάλιστα αδελφή του κάιζερ Γουλιέλμου) και βρέθηκε σε αντιμέτωπος με τον πρωθυπουργό, τον οποίο και απέλυσε για τη στάση του υπέρ της Αντάντ. Η αντίδραση του Βενιζέλου ήταν να δημιουργήσει προσωρινή κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη με την υποστήριξη των Δυνάμεων της Αντάντ, με αποτέλεσμα ο Κωνσταντίνος να τον χαρακτηρίσει προδότη.
Ο Εθνικός Διχασμός απλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα με ολέθριες συνέπειες. Τελικά ο Βενιζέλος - και οι δυνάμεις της Αντάντ - επικράτησαν. Ο Βασιλιάς αναγκάστηκε να παραιτηθεί τον Ιούνιο του 1917 και ο Βενιζέλος επέστρεψε στο αξίωμα του, οδηγώντας την Ελλάδα στον Μεγάλο Πόλεμο.

Ας απολαύσουμε τα σημαντικότερα μέρη της επιστολής εκείνης που φέρει ημερομηνία 14 Ιανουαρίου του 1917:
«Το μόνο που ζητάμε είναι ένα δίκαιο παιχνίδι. Αλλά φαίνεται σχεδόν απελπιστικά μάταιο να προσπαθήσουμε να μεταφέρουμε την αλήθεια από την Ελλάδα στον υπόλοιπο κόσμο υπό τις παρούσες συνθήκες. Δοκιμασθήκαμε πολύ αυτά τα δύο τελευταία χρόνια και δεν προσποιούμαστε ότι ήμασταν πάντα άγγελοι, κάτω από τη συνεχή πίεση του διαρκώς αυξανόμενου συμμαχικού ελέγχου…».

Ο πληθυντικός στην επιστολή δεν αφορά τους Έλληνες, αλλά τον ίδιο. Ο Κωνσταντίνος πάντα έγραφε σε πρώτο πληθυντικό όπως ο Ιούλιος Κάισαρας… (Pluralis Majestatis)…

«Δεν γνωρίζω τίποτα από πολιτική, αλλά...»

Και συνεχίζουμε: «Γνωρίζετε ότι η κουνιάδα μου, η πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάτενμπεργκ, είχε το δικαίωμα να λάβει ένα τηλεγράφημα με ευχές Χριστουγέννων από τη μητέρα της στην Αγγλία και έφτασε ως εδώ μόνο με την ευγενική αρωγή της βρετανικής πρεσβείας;
» Είμαι ο ίδιος στρατιώτης και δεν γνωρίζω τίποτα από πολιτική, αλλά μου φαίνεται ότι όταν ξεκινάς με σχεδόν όλη τη χώρα, με πάθος, υπέρ σου και τελειώνεις έχοντας την σχεδόν ομόφωνα εναντίον σου, δεν τα κατάφερες και πολύ καλά...
» Ο λαός της Ελλάδας υποφέρει από πείνα, ενώ η Γαλλία και η Αγγλία μας οδηγούν στη λιμοκτονία γιατί έκαναν το λάθος να υποθέσουν ότι ο άνθρωπός τους, ο Βενιζέλος, θα μπορούσε να παραδώσει τον Ελληνικό Στρατό και τον ελληνικό λαό στις Δυνάμεις της Αντάντ, που όποτε ήθελαν να χρησιμοποιούν την Ελλάδα προς όφελός τους, το έκαναν ανεξάρτητα από τα συμφέροντα της Ελλάδας...

» Έχουμε δύο προβλήματα στα χέρια μας εδώ στην Ελλάδα - ένα εσωτερικό και ένα εξωτερικό. Οι Δυνάμεις της Αντάντ έκαναν το θεμελιώδες λάθος να τα θεωρήσουν και τα δύο ως ένα. Είπαν μέσα τους "Ο Βενιζέλος είναι ο πιο δυνατός άνθρωπος στην Ελλάδα και είναι στο πλευρό μας καρδιά και ψυχή. Μπορεί να παραδώσει τους Έλληνες όποτε θέλει. Ας στηρίξουμε λοιπόν τον Βενιζέλο…" Λοιπόν, έκαναν λάθος. Ο Βενιζέλος ήταν ίσως ο πιο δυνατός άνθρωπος στην Ελλάδα, όπως νόμιζαν. Αλλά τη στιγμή που προσπάθησε να παραδώσει τον Ελληνικό Στρατό στην Αντάντ, σαν να ήμασταν μισθοφόροι, έγινε ο πιο αδύναμος άνθρωπος στην Ελλάδα και ο πιο περιφρονημένος. Γιατί στην Ελλάδα κανείς δεν παραδίδει τους Έλληνες. Αποφασίζουν μόνοι τους για τη μοίρα τους ως ελεύθεροι λαοί, και ούτε η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία μαζί μπορούν να τους αλλάξουν, ούτε με τη δύναμη των όπλων ούτε με την πείνα. Και έχουν δοκιμάσει και τα δύο.

Ο προδότης και δικτάτορας Βενιζέλος

»Όσο για τον ίδιο τον Βενιζέλο - είχατε έναν άνθρωπο κάποτε στη χώρα σας, έναν πολύ σπουδαίο άνθρωπο, που είχε διατελέσει ακόμη και αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, που σχεδίαζε να χωρίσει τη χώρα στα δύο και να γίνει ηγεμόνας. Αναφέρομαι στον Aaron Burr*. Ο Βενιζέλος, με τη βοήθεια των συμμαχικών δυνάμεων - και δεν θα μπορούσε ποτέ να τα καταφέρει χωρίς αυτές - πέτυχε προς το παρόν την ίδια αναταραχή. Αποκαλέσατε τον Aaron Burr προδότη. Λοιπόν, έτσι αποκαλεί ο ελληνικός λαός Βενιζέλο.

»Επικρατεί η εντύπωση ότι ο Βενιζέλος εκπροσωπεί στην Ελλάδα τον φιλελευθερισμό και οι αντίπαλοί του τον απολυταρχισμό και τον μιλιταρισμό. Είναι ακριβώς το αντίστροφο. Ο Βενιζέλος αντιπροσωπεύει ό,τι ταιριάζει στη δική του προσωπική ατζέντα. Η ιδέα του για τη διακυβέρνηση είναι μια απόλυτη δικτατορία - ένα είδος μεξικανικής κυβέρνησης, θεωρώ. Όταν ήταν Πρωθυπουργός, απομάκρυνε κάθε άνθρωπο που τολμούσε να διαφωνήσει μαζί του ακόμα και στο δικό του κόμμα. Ποτέ δεν επιδίωξε να εκφράσει τη βούληση του λαού· επέβαλε τη θέλησή του στο λαό.

» Ο στρατός μου, για τον οποίο οποιοσδήποτε στρατιώτης γνωρίζει ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να αποτελέσει κίνδυνο για τις συμμαχικές δυνάμεις στη Μακεδονία, έχει τεθεί ουσιαστικά υπό περιορισμό στην Πελοπόννησο. Ο λαός μου έχει αφοπλιστεί, και είναι σήμερα ανίσχυρος, ακόμη και ενάντια στην επανάσταση, και γνωρίζει από πικρή πείρα ότι η επανάσταση είναι μια πιθανότητα όσο οι Δυνάμεις της Αντάντ συνεχίζουν να χρηματοδοτούν το ανοιχτά δηλωμένο επαναστατικό κόμμα του Βενιζέλου. Δεν υπάρχει αρκετό φαγητό στην Ελλάδα για να κρατήσει ένα δεκαπενθήμερο. Δεν είναι, λοιπόν, καιρός να δούμε ήρεμα τις συνθήκες στην Ελλάδα ως έχουν, να υποχωρήσουμε για μια πολιτική που διέπεται από πανικό και να επιδείξουμε λίγη από αυτή την υψηλή ποιότητα πίστης που από μόνη της είναι το θεμέλιο της φιλίας;»…

Αυτή ήταν η επιστολή (μέρος της επιστολής) του βασιλιά Κωνσταντίνου, που διέπεται από παρεμβατισμό, οίηση, αλλά και κάποιες αλήθειες όσον αφορά τη συμπεριφορά των Μεγάλων Δυνάμεων απέναντι στην Ελλάδα. Αλήθειες που όμως επικαλείται ο Κωνσταντίνος προς ίδιον όφελος σίγουρα δίχως να τις πιστεύει…
Γιατί; «Το δ’ εκ τυράννων γένος αισχροκερδείαν φιλεί», που θα πει «Η φάρα των τυράννων λατρεύει τα κέρδη της ντροπής». Κι όλα τ’ άλλα είναι προφάσεις αμαρτιών… Τέλος!

* Aaron Burr: Αμερικανός πολιτικός και δικηγόρος που διετέλεσε αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1801 έως το 1805. Η ιστορία του Burr έχει να κάνει με τη διάσημη προσωπική του σύγκρουση με τον υπουργό οικονομικών Alexander Hamilton, που κορυφώθηκε όταν ο Burr σκότωσε τον Hamilton σε μονομαχία το 1804. Ο Aaron Burr κατηγορήθηκε αργότερα για προδοσία κατά των ΗΠΑ και προσήχθη σε δίκη, αλλά αθωώθηκε.

Πηγή: Source Records of the Great War, Vol. V, επιμ. Charles F. Horne , National Alumni 1923.

Φωτογραφίες από το λεύκωμα των Ρωμαΐδη - Ζέιτς: Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913, εκδόσεις Κέδρος.