Ιστορία|06.08.2023 07:55

Χιροσίμα 78 χρόνια μετά: Αναλλοίωτες σκιές εξαϋλωμένων ανθρώπων στοιχειώνουν ακόμα την μαρτυρική πολιτεία – Πώς έμειναν τα σημάδια της ατομικής βόμβας

Νίκος Τζιανίδης

Χιροσίμα 1945. Η πρώτη ατομική βόμβα σπέρνει τον όλεθρο και θερίζει ψυχές. Αναλλοίωτες σκιές εξαϋλωμένων ανθρώπων στοιχειώνουν ακόμα την μαρτυρική πολιτεία. Πώς δημιουργήθηκαν τα σημάδια του θανάτου; Θα διαβάσουμε πιο κάτω.

Έχουν φύγει σαν τα σύννεφα της καταιγίδας ακριβώς 78 χρόνια. Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, όταν η Γη σταμάτησε να γυρίζει για λίγα δευτερόλεπτα και οι άνθρωποι, που πατούν πάνω της, άνοιξαν το στόμα τους διάπλατα από έκπληξη… Κι όταν το ξανάκλεισαν χιλιάδες συνάνθρωποί τους είχαν εξαϋλωθεί!

Ήταν ο θάνατος που άλλαζε τον βηματισμό του κόσμου ή η δύναμη που προκαλούσε τον θάνατο; Και τα δυο μαζί. Ο χρόνος πάγωσε στις 6 Αυγούστου του 1945, για να μην ξεπαγώσει ποτέ πια στα μυαλά των υπερδυνάμεων.

Βόμβα της Χιροσίμα: μια χαλασμένη πραγματικότητα των ανθρώπων, που όσο κι αν έχει επισκευαστεί και επαναλειτουργήσει με δυο επινοημένα ανταλλακτικά: τη μνήμη και τη μετάνοια, μια κραυγή πάντα θα τη ρημάζει.
Και 78 χρόνια μετά, οι σκιές των εξαϋλωμένων κορμιών, ανασύρουν την ημέρα εκείνη από τα βάθη του χρόνου, την καλοδιατηρημένη στο κοιμητήριο της μνήμης και την τοποθετούν στη θέση του ελλείποντος λεπτοδείκτη… Οι σκιές που παραμένουν μνημεία αναλλοίωτα της ανθρώπινης θηριωδίας προς τους ανθρώπους.

Όταν η πρώτη ατομική βόμβα έσχισε στα δυο την πρωινή σιωπή της Χιροσίμα, στις 6 Αυγούστου του 1945, ουδείς είχε συνειδητοποιήσει τον εκκωφαντικό όλεθρο που θα προκαλούσε.
Κάποιες στοιχειωμένες εικόνες, εμπόδια λησμονιάς της καταστροφικής απώλειας ανθρώπων και ζωών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είναι οι πυρηνικές σκιές που έχουν χαραχτεί σε κτίρια και πεζοδρόμια κι ακόμα και σήμερα, κραυγάζουν σιγή.
Η ανθρώπινη ζωή έφυγε τόσο γρήγορα, που η σκιά δεν μπόρεσε να την ακολουθήσει και έμεινε εκεί, μαρμαρωμένη…

Το 1945, οι Ηνωμένες Πολιτείες σκέφτηκαν να εισβάλουν στην Ιαπωνία για να τερματίσουν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, τον Μάιο του 1945, η Ιαπωνία έδειξε με όλους τους τρόπους ότι θα συνέχιζε να μάχεται μέχρι τελικής πτώσης στον Ειρηνικό, αδιαφορώντας για το κόστος της ανθρώπινης ζωής.

Ένα Μικρό Αγόρι καταστρέφει μια πόλη!

Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί διοικητές ανησυχούσαν ότι μια πιθανή εισβολή στην Ιαπωνία ενδεχομένως να έστελνε πάνω από ένα εκατομμύριο γεμάτα φέρετρα πίσω στην πατρίδα.
Ο πρόεδρος Τρούμαν συμφώνησε να δοκιμαστεί η λύση της ατομικής βόμβας που είχαν κατασκευάσει οι επιστήμονες που εργάζονταν στο Σχέδιο Μανχάταν. Ο Τρούμαν, όπως και εκείνοι που πρότειναν την ατομική βόμβα ως τελευταία λύση, ήλπιζαν ότι ο αντίκτυπος της καταστροφής θα έφερνε το τέλος του πολέμου στον Ειρηνικό.
Στις 6 Αυγούστου 1945, η ατομική βόμβα, που είχε το όνομα «Little Boy» έπεσε στην Χιροσίμα. Η ιαπωνική πόλη ήταν μια βιομηχανική περιοχή με πολλές στρατιωτικές μονάδες γύρω της.
Πέντε τετραγωνικά μίλια της Χιροσίμα καταστράφηκαν. Η έκρηξη σκότωσε ακαριαία περίπου 80.000 ανθρώπους· θα τους ακολουθήσουν χιλιάδες ακόμη! Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, πέθαναν αργότερα από την έκθεση στην ακτινοβολία.

Παρά την απόλυτη καταστροφή και τον όλεθρο που έσπειρε, ο βομβαρδισμός της Χιροσίμα απέτυχε να οδηγήσει στην άμεση παράδοση της Ιαπωνίας. Στις 9 Αυγούστου 1945, τρεις μέρες μετά την ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας, τα αμερικανικά αεροπλάνα έριξαν τη βόμβα που είχε το όνομα «Fat Man» στην πόλη του Ναγκασάκι. Δυόμισι τετραγωνικά μίλια του Ναγκασάκι ισοπεδώθηκαν. Υπολογίζεται ότι 40.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν ακαριαία, με τον αριθμό των νεκρών να ανέρχεται τελικά σε πάνω από 100.000 ανθρώπους!

Η Ιαπωνία παραδόθηκε στις 15 Αυγούστου του 1945. Και έμεινα οι σκιές… Οι πυρηνικές σκιές υπάρχουν και στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα· είναι μαύρες σκιές αντικειμένων ή ανθρώπινων σωμάτων που βρέθηκαν σε πεζοδρόμια και κτίρια σε όλη τη Χιροσίμα. Οποιοδήποτε αντικείμενο βρέθηκε στο διάβα της έκρηξης, η σκιά του αποτυπώθηκε σε τοίχους ή σκαλοπάτια και πεζοδρόμια.

Μία από τις πιο διάσημες σκιές της Χιροσίμα βρέθηκε στην Τράπεζα Sumitomo, που βρίσκεται μόλις 250 μέτρα μακριά από το επίκεντρο της έκρηξης.
Αυτή η σκιά είναι ένα από τα πιο ολοκληρωμένα περιγράμματα που έχουν απομείνει. Η σκιά δείχνει καθαρά έναν άνθρωπο που κάθεται στα σκαλιά της Τράπεζας, περιμένοντας να ανοίξει. Πιστεύεται ότι εκείνος ο άνθρωπος εξαϋλώθηκε ακαριαία από την έκρηξη.

Η Tράπεζα Sumitomo δεν καταστράφηκε ολοσχερώς τότε· άνοιξε ξανά μετά το τέλος του πολέμου και η είσοδό της μετατράπηκε σε τόπος προσκυνήματος λόγω της πυρηνικής σκιάς στα σκαλιά της εισόδου της. Η πυρηνική σκιά στην Τράπεζα Sumitomo είναι επίσης γνωστή ως «η φιγούρα του θανάτου» και είναι το δεύτερο πιο διάσημο αξιοθέατο, μετά το κτίριο που έχει απομείνει ο σκελετός του και ονομάζεται ο Θόλος της Ατομικής Βόμβας.

Η σκιά της βόμβας της Χιροσίμα στα σκαλιά της Τράπεζας Sumitomo παρέμεινε στη θέση της για περισσότερα από 20 χρόνια. Ενώ η τράπεζα λειτουργούσε, οι υπεύθυνοι προσπάθησαν με κάθε τρόπο να διατηρήσουν ανέπαφη τη σκιά στα σκαλοπάτια: χτίστηκε φράχτης γύρω και προστατεύτηκε η σκιά με κρυστάλλινο θόλο για την αποφυγή περαιτέρω φθοράς. Το 1971, η Τράπεζα Sumitomo επρόκειτο να ανοικοδομηθεί. Τα μπροστινά σκαλοπάτια με την διάσημη σκιά κόπηκαν και δωρήθηκαν στο Μουσείο Ειρήνης της Χιροσίμα, όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα.
Κάποιοι άνθρωποι ισχυρίστηκαν ότι γνώριζαν την ταυτότητα του ατόμου που καθόταν στα σκαλιά της Τράπεζας Sumitomo, ωστόσο, ουδείς έδωσε επαρκή στοιχεία.

Είναι σχεδόν αδιανόητο οι τελευταίες στιγμές κάποιου ανθρώπου, να έμειναν χαραγμένες σε χώρους, όπως σκάλες και τοίχους. Η κατανόηση του φαινομένου για το πώς προέκυψαν αυτές οι σκιές θα μπορούσε να μας βοηθήσει να εκλογικεύσουμε το φαινόμενο.

Η εξήγηση του φαινομένου

Ο Dr. Michael Hartshorne εξηγεί πώς δημιουργούνται οι πυρηνικές σκιές. Ο Δρ. Χάρτσορν είναι επίτιμος διαχειριστής του Εθνικού Μουσείου Πυρηνικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Αλμπουκέρκ του Νέου Μεξικού και ομότιμος καθηγητής ακτινολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Νέου Μεξικού. Ο Δρ. Χάρτσορν εξηγεί ότι όταν εξερράγη η βόμβα πάνω από τη Χιροσίμα, ένα έντονο φως και υψηλή θερμότητα εξαπλώθηκαν με ασύλληπτη ταχύτητα από το σημείο της έκρηξης.
Οποιοδήποτε αντικείμενο ή άνθρωπος βρέθηκαν στο δρόμο της θερμότητας και του φωτός μετατράπηκαν σε ασπίδα που απορρόφησε την ακτινοβολία και την ενέργεια. Η γύρω περιοχή λευκάνθηκε, δημιουργώντας έτσι «σκιές» εμφανείς στο έδαφος, τους τοίχους και τις σκάλες στη Χιροσίμα.

Με άλλα λόγια, οι σκιές αποτυπώνουν το πώς φαινόταν η επιφάνεια πριν από την ρίψη της ατομικής βόμβας. Η επιφάνεια γύρω από το αντικείμενο ή τον άνθρωπο λευκάνθηκε και φωτίστηκε από την έκρηξη, κάνοντας την σκούρα περιοχή σαν σκιά.

Είναι σύνηθες φαινόμενο οι πυρηνικές σκιές που βρίσκονταν στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα να εξαφανίζονται σταδιακά. Τα στοιχεία της φύσης: ο άνεμος η βροχή έχουν συμβάλει στη διάβρωση και σταδιακή εξαφάνιση των πειστηρίων ενός παγκόσμιου εγκλήματος. Οι περισσότερες πυρηνικές σκιές που έμειναν ανεξίτηλές επί χρόνια στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα εξαφανίστηκαν κάποια στιγμή, παραδομένες στην μανία του χρόνου.

Πριν από λίγα χρόνια, μια φωτογραφία μιας υποτιθέμενης σκιάς της Χιροσίμα (η βασική φωτογραφία του θέματός μας) έγινε viral στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Η φωτογραφία απεικόνιζε τη σκιά μιας μικρούλας που παίζει σχοινάκι. Οι αφελείς χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πίστεψαν ότι είχαν μπροστά τους μια από τις θλιβερές σκιές της Χιροσίμα, όμως η εικόνα ήταν στην πραγματικότητα ένα έργο τέχνης με τίτλο «Innocent Shadow», που δημιουργήθηκε από τον καλλιτέχνη Mark Slone. Η έμπνευση αντλήθηκε από τις πραγματικές πυρηνικές σκιές που βρέθηκαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Και έχουν περάσει 78 χρόνια… Και σήμερα, στην ενήλικη πλέον σκληραγώγηση του κόσμου και εξοικείωση με τον πυρηνικό ολετήρα, εκείνες οι σκιές μαρτυρούν την δική τους φιλαλήθη πείρα, που μπορεί να αποτυπωθεί σε τρεις ψυχρές, πεζές λατινικές λέξεις: Homo homini lupus…

Χιροσίμαειδήσεις τώραΙαπωνίασαν σημεραατομική βόμβαΒ' Παγκόσμιος Πόλεμος