Η Πρωτεύουσα των Ερειπίων και πώς «αναστηλώθηκε» από τον συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ – Η πόλη-σύμβολο του ολέθρου

Καταχωρήθηκε στο ογκώδες βιβλίο της Ιστορίας ως η Μάχη του Σεντ-Λο· δεν ήταν μια μάχη έτσι όπως απλά ακούγεται· ήταν βιβλική καταστροφή για την πόλη της βορειοδυτικής Γαλλίας, που η πένα του Σάμιουελ Μπέκετ αναστήλωσε στη μνήμη των ανθρώπων: «Η Πρωτεύουσα των Ερειπίων», έγραψε ο ιρλανδός νομπελίστας συγγραφέας του διάσημου «Περιμένοντας τον Γκοντό» και το Σεντ-Λο πέρασε στην αθανασία έστω και ως ερειπιώνας…

Η Απόβαση στη Νορμανδία είχε επιτύχει και τα κύματα των συμμαχικών δυνάμεων απλώνονταν, σαν τσουνάμι φονικό για τους κατακτητές, στη Γαλλία. Το Σεντ-Λο ήταν κρίσιμο σταυροδρόμι για την πορεία των αμερικανικών στρατευμάτων. Το Σεντ-Λο ήταν κρίσιμο σταυροδρόμι και για την πορεία των Ναζί όταν- εύκολα- λίγα χρόνια πριν σάρωσαν τη χώρα του Ουγκώ. Από το 1940 στο δημαρχείο του Σεντ-Λο κυμάτιζε η Σβάστικα και από το 1942 οι κάτοικοι της μικρή πόλης του γαλλικού νότου θρηνούσαν για τον «θάνατο» της Laitiere Νormande, του αγαπημένου ορειχάλκινου αγάλματος της Γαλατούς της Νορμανδίας, που έλιωσαν οι Γερμανοί για να φτιάξουν πολεμοφόδια!

Ο διαβόητος Έρβιν Ρόμελ ο ίδιος, είχε περάσει καμαρωτός πάνω στο πάντσερ του από το Σεντ-Λο καλπάζοντας προς το Χερβούργο.
Το 1943, οι Γερμανοί άρχισαν να σκάβουν ένα υπόγειο νοσοκομείο- που παραμένει μέχρι σήμερα- χρησιμοποιώντας Γάλλους σε καταναγκαστική εργασία… Και κάποτε όλα τελειώνουν. Έτσι και οι Ναζί είδαν ένα πρωί τη Νέμεση να αναδύεται στις ακτές της Νορμανδίας.

Εξαφανίστε το Σεντ-Λο! 

Το Σεντ-Λο έπρεπε να ισοπεδωθεί: ανηλεής αεροπορικός βομβαρδισμός άρχισε τη νύχτα της 6ης Ιουλίου (μιας ημέρας σαν σήμερα δηλαδή) και διήρκεσε μέχρι το πρωί της επόμενης. Στόχος ήταν να αποκοπούν οι γερμανικές ενισχύσεις στη Βρετάνη από την πρώτη γραμμή του μετώπου. Το μεσημέρι πριν από το σφυροκόπημα του Σεντ-Λο οι Αμερικανοί είχε ρίξει προειδοποιητικά φυλλάδια για τους κατοίκους, αλλά οι ισχυροί άνεμοι τα σκόρπισαν και οι κάτοικοι, όταν κατάλαβαν ήταν αργά... Πάνω από 200 κρατούμενοι σκοτώθηκαν στην τοπική φυλακή, συμπεριλαμβανομένων 76 φυλακισμένων αντιστασιακών!

Ο στρατηγός Τσαρλς Κόρλετ προχωρούσε και το Σεντ-Λο δεν έπρεπε να σταθεί εμπόδιο. Η μάχες κράτησαν μερόνυχτα, μέχρι που στις 18 Ιουλίου τα αμερικανικά άρματα μάχης έκοψαν, σαν με αλυσοπρίονο, τη σιωπή στην ερειπωμένη πόλη του Σεντ-Λο.
Ο ιρλανδός συγγραφέας Σάμιουελ Μπέκετ, που συμμετείχε ενεργά στη Γαλλική Αντίσταση τοτε, έγραψε ένα ρεπορτάζ με τίτλο «Η Πρωτεύουσα των Ερειπίων»: «Η πόλη, εξαφανίστηκε από βομβαρδισμούς μέσα σ’ ένα βράδυ»!

Είχε κατάρα το Σεντ-Λο: το συνοδευτικό αεροπλανοφόρο Midway (CVE-63) του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ μετονομάστηκε σε USS St. Lo στις 10 Οκτωβρίου του 1944 σε ανάμνηση εκείνης της μάχης. Το πλοίο βυθίστηκε 10 μέρες μετά από επίθεση καμικάζε!

«Ολόκληρο το Σεντ-Λο είχε καταστραφεί»

Έγραφε ο νομπελίστας λογοτέχνης Σάμιουελ Μπέκετ στο ρεπορτάζ εκείνο που κράτησε ζωντανή τη μνήμη του Σεντ-Λο: «Κάποιοι από αυτούς που ήταν στο Σεντ-Λο θα γυρίσουν σπίτια τους συνειδητοποιώντας ότι πήραν αυτό που δύσκολα μπορούσαν να δώσουν: την εικόνα και την αίσθηση της ανθρωπότητας σε ερείπια, διαχρονικά. Και ίσως ακόμη και μια ιδέα για τους όρους με τους οποίους πρέπει να ξανασκεφτούμε την κατάστασή μας».

»Όταν φτάσαμε εκεί, δεν υπήρχε απολύτως τίποτα. Ολόκληρο το Σεντ-Λο είχε καταστραφεί. Τίποτα δεν στεκόταν εκτός από μερικές παράγκες που είχαν στηθεί προσωρινά και σε μια από αυτές τις ξύλινες παράγκες βρισκόταν το τοπικό νοσοκομείο, ένα δωμάτιο περίπου έξι επί δώδεκα πόδια. Μια νοσοκόμα συνέχιζε να εξηγεί πώς συνέβη: τα αεροπλάνα έρχονταν γύρω γύρω, βομβαρδίζοντας το Σεντ-Λο από πολύ μεγάλο ύψος. Ήταν αμερικανικά αεροπλάνα».
»Το Σεν Λο βομβαρδίστηκε, εξαφανίστηκε μέσα σε μια νύχτα. Γερμανοί αιχμάλωτοι πολέμου και εργάτες, που μαγνητίστηκαν από την οσμή των τροφίμων- αλλά σύντομα αποθαρρύνθηκαν από τις συνθήκες στέγασης- συνεχίζουν, δύο χρόνια μετά την απελευθέρωση, να καθαρίζουν τα συντρίμμια, κυριολεκτικά με τα χέρια».

Να το αφήσουμε ερείπια;

Μετά τον πόλεμο, προέκυψε το ερώτημα αν η πόλη έπρεπε να ξαναχτιστεί ή να μείνει άθικτη, να κραυγάζει την τραγωδία των πολέμων. Ένας αμερικανός στρατιώτης είχε σχολιάσει, τότε, λακωνικά: «Σίγουρα απελευθερώσαμε αυτό τον τόπο από κάθε άποψη»... Η πόλη ξαναχτίστηκε!
Σήμερα το Σεντ-Λο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Μάγχης μετά το Χερβούργο με 19.000 κατοίκους. Και η Γαλατού της Νορμανδίας; Από το 1986 ξαναστέκει… χαλκέντερη στην πλατεία Σαρλ ντε Γκωλ στο Σεντ-Λο. Όλα ξαναγίνονται! Τα ερείπια μεταμορφώνονται σε σπίτια ξανά και τα λιωμένα αγάλματα ανασταίνονται. Μόνο οι άνθρωποι που «έφυγαν» τρομαγμένοι δεν είδαν ποτέ την πόλη τους να χαμογελάει ξανά… Είναι η μοίρα των ανθρώπων: το αναπόδραστο τέλος!

Και στις μέρες μας τις άνυδρες; «Ο απλός λαός ξέρει Πως έρχεται ο πόλεμος Όταν αυτοί που είναι ψηλά Καταριούνται τον πόλεμο»... Προσοχή!