article background image

Ήταν τρελή η 10ετία του ‘60! Ένα αυτοκίνητο για δρόμο και για θάλασσα; Γιατί όχι; Ήταν αυτοκίνητο; Περίπου… Ήταν σκάφος; Περίπου, ξανά… Το ονόμασαν «Amphicar» και τα δύο προτερήματά του ήταν: το πιο γρήγορο αυτοκίνητο στο νερό και το πιο γρήγορο σκάφος στον δρόμο. Άλλωστε δεν υπήρχε άλλο τέτοιο όχημα να το συναγωνιστεί… Το «Amphicar» παρουσιάστηκε στην Έκθεση Αυτοκινήτου της Νέας Υόρκης το 1961 και μέχρι το 1965, πριν καλά καλά κλείσει 5ετία είχε ήδη σταματήσει η παραγωγή του!

Το περιοδικό ΤΙΜΕ είχε χαρακτηρίσει το «Amphicar» ως να από τα χειρότερα αυτοκίνητα στην ιστορία περιγράφοντάς το με ειρωνεία: «Ένα όχημα που υπόσχεται να φέρει την επανάσταση στον πνιγμό»…
Η εταιρεία παραγωγής- ο γερμανικός όμιλος Quandt- είχε διαφημίσει το «Amphicar» στο κοινό προτείνοντας: «...μια ιδιοφυή λύση για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα να έχουν αυτοκίνητο και σκάφος σε ένα…». Ωστόσο, εκείνο το αυτοκίνητο ή το σκάφος, αν προτιμάτε, ήταν μια φασαρία.

Με πατέρα από τον πόλεμο...

Σχεδιασμένο από τον γερμανό βιομηχανικό σχεδιαστή Hanns Trippel, το αμφίβιο όχημα κατασκευάστηκε από τον όμιλο Quandt στο Lubeck και στο Berlin-Borsigwalde· παράχθηκαν συνολικά 3.878 «Amphicar» (η προοπτική ήταν να παράγονται 20.000 αυτοκίνητα τον χρόνο, αλλά...). Το αμφίβιο αυτοκίνητο ήταν απόγονος του «Volkswagen Schwimmwagen», ενός τετρακίνητου, επίσης αμφίβιου οχήματος, που χρησιμοποιήθηκε από τις δυνάμεις της Βέρμαχτ κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το «Amphicar» είχε μέτριες επιδόσεις σε σύγκριση με τα περισσότερα σύγχρονα του σκάφη ή αυτοκίνητα· διέθετε φώτα πλοήγησης και σημαία στο πίσω καπό- σύμφωνα με διαταγή της Ακτοφυλακής- και έπειτα από κάθε πλεύση χρειαζόταν, οπωσδήποτε, γρασάρισμα σε 13 σημεία, ένα από τα οποία απαιτούσε την αφαίρεση του πίσω καθίσματος!

Το μπροστινό μέρος του αυτοκινήτου-σκάφους ήταν ελαφρώς μυτερό και ανασηκωμένο. Οι τροχοί ήταν τοποθετημένοι αρκετά ψηλά, πάνω από το επίπεδο του εδάφους με αποτέλεσμα να μην έχει σωστή πρόσφυση και ευστάθεια στον δρόμο. Το μονοκόμματο παρμπρίζ ήταν κυρτό, όπως σε ένα φουσκωτό ταχύπλοο. Η αναδιπλούμενη οροφή ταξινομούσε το όχημα στα καμπριολέ. Η κίνησή του στο νερό γινόταν εφικτή από δύο έλικες που ήταν τοποθετημένοι κάτω από τον πίσω προφυλακτήρα.

Ο κινητήρας ήταν 1147 cc με ισχύ 69 ίππους, ήταν ο ίδιος που «φορούσε» το βρετανικό Triumph Herald 1200. Το πιο ακριβό μοντέλο «Amphicar», το «Model 770», μπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα 7 κόμβων στο νερό και να πιάσει μέχρι 110 χλμ/ω. Ένας ιδιοκτήτης του το είχε χαρακτηρίσει αυστηρά: «Δεν είναι καλό αυτοκίνητο και δεν είναι καλό σκάφος, αλλά τα καταφέρνει μια χαρά»… Και κάποιος άλλος έδωσε τον σωστό προσδιορισμό: «Μας αρέσει να το σκεφτόμαστε ως το πιο γρήγορο αυτοκίνητο στο νερό και το πιο γρήγορο σκάφος στο δρόμο»… Η παραγωγή του «Amphicar» δεν είχε κανένα νόημα, ήταν εντελώς παράλογη και ακριβώς γι' αυτό, στην 10ετία της τρέλας και των ακροτήτων, ήταν υπέροχο.

Ψάρεμα από το αυτοκίνητο!

Τον Ιούνιο του 1965, δύο «Amphicars» έπλευσαν με επιτυχία στον ποταμό Yukon στην Αλάσκα. Τον Σεπτέμβριο του 1965, δύο «Amphicars» διέσχισαν τη Μάγχη. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον είχε ένα Amphicar ανάμεσα στον στόλο των αυτοκινήτων του. Η παραγωγή του «Amphicar» άρχισε στα τέλη του 1960 και στα τέλη του 1963 η πλήρης παραγωγή σταμάτησε.
Τα περισσότερα «Amphicars» πωλήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η συνολική παραγωγή ήταν 3.878 οχήματα, από τα οποία μόνο τα 97 ήταν δεξιοτίμονα· κάποια χρησιμοποιήθηκαν από το αστυνομικό τμήμα του Βερολίνου και άλλα βοήθησαν σε επιχειρήσεις διάσωσης. Το αμφίβιο αυτοκίνητο θεωρήθηκε- και ήταν- παταγώδης αποτυχία!

Ο Στέλιος Καζαντζίδης, πλάι του ο Χρήστος Κολοκοτρώνης, με το θρυλικό αμφίβιο αυτοκίνητο του.

Τα αμφίβια αυτοκίνητα στην Ελλάδα

Οι πιο παλιοί Γιαννιώτες, θα θυμούνται ένα «Amphicar» να διασχίζει την Παμβώτιδα, τη λίμνη των Ιωαννίνων, ή οι Θεσσαλονικής ένα κόκκινο να κυκλοφορεί στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Κάποιοι άλλοι είχαν μείνει έκθαμβοι βλέποντας ένα αυτοκίνητο να προσπερνάει το φεριμπόουτ της γραμμής Ρίου-Αντιρρίου. Ένας αστικός μύθος λέει ότι με ένα «Amphicar» βγήκαν για ψάρεμα ο Στέλιος Καζαντζίδης με την Μαρινέλλα και τρόμαξαν να γυρίσουν στη στεριά. Κάτοικος του Αγίου Κωνσταντίνου θυμόταν: «Είχε έρθει ένα πρωινό ξυπόλυτος και ατημέλητος με την Μαρινέλλα. Λέει, παιδιά έπαθα μια ζημιά. Ποιός μπορεί να με βοηθήσει; Κοιτάζουμε... ο Στέλιος! Τι συμβαίνει; Μας είπε ότι ψάρευε εδώ με ένα αυτοκίνητο το οποίο είναι και σκάφος. Είχε βγει η τάπα, πήρε νερά και βούλιαξε. Βούλιαξε μάλιστα στο σημείο που είναι τώρα το σπίτι του. Πήγαμε και τον βοηθήσαμε».

Όπως και να ‘χει τα «Amphicar» δεν «τσούλησαν» στην Ελλάδα· απλά ο κόσμος τα χάζευε σε αντιπροσωπία στη λεωφόρο Συγγρού και στη λεωφόρο Καβάλας και ονειρευόταν να γίνει καραβοκύρης και αυτοκινητιστής μαζί. Η τιμή τους ήταν απλησίαστη για τον μέσο Έλληνα της 10ετίας του '60. Κι έπειτα ήρθε η Χούντα και μπήκαν τα πράγματα στη θέση τους: τα αυτοκίνητα (και τα τανκς) στο δρόμο, τα σκάφη στη θάλασσα και οι Έλληνες στον γύψο…

Και τώρα κρατηθείτε: ένα «Amphicar» Model 770 του 1964 σε καλή κατάσταση, σήμερα κοστίζει 80.000 δολάρια, ενώ σε δημοπρασία ένα ίδιο αυτοκίνητο έπιασε τιμή 165.000 δολάρια πριν από λίγα χρόνια! Την εποχή της παραγωγής του- αρχές της 10ετίας του ’60- το Model 770 κόστιζε περίπου 3.400 δολάρια και όταν οι αγοραστές τού γύρισαν την πλάτη, έβρισκες ένα καινούργιο με 2.500 δολάρια.

Σήμερα οι επιλογές έχουν ξεκαθαρίσει: θέλεις θάλασσα; Φουσκωτό! Θέλεις βουνό; SUV! Θέλεις και τα δυο; Ένα τρέιλερ!