Οι αόρατες δυνάμεις που δίνουν ζωή

Το έτος 1989, ως ειδικευόμενος στο Εβραϊκό Νοσοκομείο του Λονγκ Άιλαντ, είχα αναλάβει τη φροντίδα μιας γυναίκας με προχωρημένο μεταστατικό καρκίνο των ωοθηκών. Σε αυτό το προχωρημένο στάδιο, ελάχιστα πράγματα μπορούσαμε να κάνουμε πέρα από το να αντιμετωπίσουμε τις συχνές λοιμώξεις, να την ανακουφίσουμε και να περιορίσουμε τον πόνο. Ήταν ζήτημα χρόνου. Καθημερινά, πήγαινα στον θάλαμο νοσηλείας της και παράλληλα με τους ελέγχους που της έκανα, της κρατούσα το χέρι και της έδινα ελπίδα και κουράγιο. 

Μιλούσαμε για διάφορα θέματα και  τη ρωτούσα για την οικογένειά της, για τους αγαπημένους της  κι εκείνη μου μιλούσε πολύ άνετα για τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής της. Ωστόσο, την εικοστή πέμπτη ημέρα είπα στον υπεύθυνο των ειδικευόμενων ότι δυστυχώς δεν μπορούσαμε πια να κάνουμε τίποτα για την Eva. Είτε έπρεπε να μεταφερθεί σε ειδικό κέντρο φροντίδας, είτε να γυρίσει σπίτι της και να τελειώσει τη ζωή της εκεί. Τη νύχτα της εικοστής έκτης μέρας η Eva έφυγε από τη ζωή. Κι εγώ, αισθάνθηκα τύψεις. 

Η Eva δεν θα ζούσε περισσότερο. Όμως, εκείνη η ελπίδα πιθανόν να της έδινε έστω και λίγες ημέρες ζωής ακόμα. Ίσως και λίγες εβδομάδες. Η ελπίδα: αόρατη, άυλη, μερικές φορές χωρίς καμιά ουσία. Τότε αναλογίστηκα, για πρώτη φορά στην ιατρική μου σταδιοδρομία, πόσο σημαντική είναι η δύναμη της πίστης για τη διατήρηση της ζωής – οι πανίσχυρες αλλά αόρατες δυνάμεις που δεν μπορούμε να μετρήσουμε ή να ποσοτικοποιήσουμε, αλλά παραμένουν θεμελιώδεις στον πυρήνα του είναι μας. 

Πολύ συχνά, οι γιατροί θεωρούμε ότι αν κάτι δεν είναι μετρήσιμο, τότε δεν είναι πραγματικό ή δεν υπάρχει. Αγαπώ τα δεδομένα, αγαπώ την επιστήμη και αγαπώ επίσης τις συγκλονιστικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί με το πέρασμα του χρόνου στον τομέα της ιατρικής φροντίδας.

Σήμερα όμως, καθώς κοντεύω να κλείσω την πέμπτη δεκαετία της ζωής μου, πιστεύω περισσότερο από ποτέ άλλοτε ότι υπάρχουν ουσιώδη πράγματα αόρατα στο ανθρώπινο μάτι, και αυτή η συνειδητοποίηση μας επιβάλλει να αναζητήσουμε εκείνα που ο Thomas Moore εύστοχα περιέγραψε ως «τα παραδοξολογικά μυστήρια που αναμειγνύουν φως και σκοτάδι μέσα στο μεγαλείο αυτού που θα μπορούσαν να είναι η ανθρώπινη ζωή και ο ανθρώπινος πολιτισμός». Άλλωστε, ορισμένα από τα σπουδαιότερα αριστουργήματα της τέχνης είναι αυτά που απεικονίζουν μια κατανόηση της σχέσης μεταξύ φωτός και σκιάς.

*Απόσπασμα από το βιβλίο του Jay Lombard «Ο νουςτου Θεού» που κυκλοφορεί από τις Eκδόσεις Πεδίο.