Απόψεις|21.04.2020 15:46

Μεθοδική η αντίδραση της Ελλάδας στο μεταναστευτικό-προσφυγικό

Ιπποκράτης Δασκαλάκης

Προς το παρόν λόγω της πανδημίας η ελληνοτουρκική κρίση πέρασε σε δεύτερη μοίρα αλλά η ασύμμετρη αυτή πρόκληση δεν έχει εξαλειφθεί. Θα συνεχίσει να βρίσκεται στο προσκήνιο τους επόμενους μήνες και μετά την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Όταν το 1985, ως νεαρός ανθυπολοχαγός πρωτοαντίκριζα το ποτάμι του Έβρου σίγουρα δεν μπορούσα να φανταστώ τις εικόνες που σήμερα βιώνει η Ελλάδας και τις αποστολές που οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις με τα Σώματα Ασφαλείας θα καλούντο να αναλάβουν. Ανάλογη ελληνική κινητοποίηση ίσως να μην είχε λάβει χώρα από την κρίση του 1987. Όμως οι σημερινές υποκινούμενες και προσχεδιασμένες ροές απελπισμένων ανθρώπων είναι εξίσου επικίνδυνες με τις μηχανοκίνητες τουρκικές μονάδες που αναμέναμε τα χρόνια εκείνα να προσπαθήσουν να διασχίσουν το ποτάμι, ανυπομονώντας για την συντριβή τους από τα πυρά μας στα ορμητικά νερά του Έβρου.

Μερικοί θεωρούν υπερβολή τον ισχυρισμό ότι οι εκατοντάδες ή και χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες αναζητούντες μια καλύτερη μοίρα αποτελούν ασύμμετρη απειλή κατά της Ελλάδος. Δεν είναι όμως υπερβολή ότι η είσοδος και παραμονή τους στην Ελλάδα άνευ επαρκούς συντονισμού και οργάνωσης από την ελληνική πολιτεία είναι σε θέση σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση να στραφούν κατά της κοινωνικής συνοχής. Είναι ευδιάκριτη ωστόσο με βάση τα γεγονότα των τελευταίων ημερών η συντονισμένη αντίδραση (έστω και καθυστερημένη) του ελληνικού κράτους που βρίσκει θετική απήχηση στην πλειονότητα της ελληνικής κοινής γνώμης. Ειδικά στον Έβρο, όπου η προσπάθεια βίαιης διέλευσης των συνόρων έχει λάβει την μορφή μιας καλοσχεδιασμένης επιθετικής ενέργειας συνοδευόμενης με όλα τα στοιχεία τουρκικής υποστήριξης σε τακτικό, στρατηγικό και επικοινωνιακό επίπεδο, η πετυχημένη και άμεση ελληνική αντίδραση εξύψωσε το εθνικό φρόνημα. Στο νησιωτικό χώρο, η μορφή της ασύμμετρης πρόκλησης είναι ριζικά διαφοροποιημένη γεγονός που καθιστά δυσκολότερη την αντιμετώπιση της.

Ασύμμετρη απειλή, υβριδικός πόλεμος, εκ μέρους της Τουρκίας κατά της Ελλάδας, μικρή σημασία έχει η ονομασία και κατηγοριοποίηση όλων αυτών των ενεργειών. Ανεξαρτήτως ονομασίας, η εναντίον της Ελλάδας τουρκική επιβουλή είναι μια πραγματικότητα και αποβλέπει αρχικά στην αποδυνάμωση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και εν συνεχεία στην «φινλανδοποίηση» μας. Βασικός στόχος, η αποδυνάμωση της ημετέρας βούλησης αντίστασης . Σίγουρα, η τουρκική παρακίνηση της διέλευσης των συνόρων ενέχει και άλλες επιδιώξεις και απευθύνεται σε εσωτερικά και διεθνή ακροατήρια. Σε κάθε περίπτωση, οι σημερινές τουρκικές ενέργειες θα έχουν βάθος χρόνου και θα αποτελέσουν μια ακόμη καθημερινή δοκιμασία των ανακλαστικών και των αντιδράσεων μας. Οι παραβάσεις και παραβιάσεις του εναερίου χώρου, οι αντίστοιχες προκλήσεις στα χωρικά μας ύδατα θα πλαισιώνονται από εδώ και πέρα και από απόπειρες παραβίασης και των χερσαίων ελληνικών συνόρων.

Η αναμέτρηση και στο πεδίο αυτό θέλει επαγγελματισμό, καλό σχεδιασμό, επιμελημένη εφαρμογή, μεθοδικότητα, φαντασία, επιμονή και υπομονή. Σίγουρα εμπεριέχει κόστος, κινδύνους ενώ δυσάρεστα επεισόδια, τυχαία ή και προσχεδιασμένα, αναπόφευκτα θα λάβουν χώρα. Ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός πλέον έχει συμπεριλάβει και τις τρεις διαστάσεις (χερσαία, θαλάσσια και εναέρια) ενώ πλαισιώνεται με πληροφοριακές επιχειρήσεις και κυβερνοπόλεμο. Έχουμε πλέον εισέλθει στο στάδιο της «αντιπαράθεσης πλήρους φάσματος» με την Τουρκία και η πιθανότητα να μετατραπεί αυτή σε μια «σύγκρουση πλήρους φάσματος» είναι ορατή. Όσο γρηγορότερα αυτό γίνει αντιληπτό από όλους μας τόσο και πιο αποτελεσματική θα είναι η προετοιμασία και η αντίδραση μας άρα και τόσο λιγότερη πιθανή μια απευκταία πολεμική σύγκρουση.

Σήμερα, η πλειονότητα των Ελλήνων, ανεξαρτήτως πολιτικού χώρου, αισθάνεται ικανοποίηση για την πετυχημένη κινητοποίηση -ειδικά στον Έβρο όπου επικρατούν πρωτόγνωρες πολεμικές συνθήκες- των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, των κυβερνητικών φορέων και των ακριτών της χώρας. Η κυβέρνηση, ο πολιτικός κόσμος γενικότερα αλλά και η κοινή γνώμη πρέπει να διατηρήσουν τη συστράτευση τους με υπομονή καθώς η πρόκληση θα είναι μακροχρόνια. Η θετική -ψυχική κυρίως- δυναμική που έχει δημιουργηθεί πρέπει να συνεχισθεί και να αποτελέσει το εφαλτήριο πάνω στο οποίο με μεθοδικότητα και επαγγελματισμό θα αντιπαρέλθει η Ελλάδα τον τουρκικό επεκτατισμό. 

ΤουρκίαΈβρος