Τουρκική ατζέντα εν μέσω Covid-19

H Τουρκiα έχει εδώ και καιρό αποφασίσει να χρησιμοποιήσει υβριδικά εργαλεία, ώστε να αυξήσει την πίεση στην Ελλάδα. Στον ψυχολογικό πόλεμο φθοράς που διεξάγει παίρνει ελεγχόμενα ρίσκα, διακινδυνεύοντας ένα σοβαρό συμβάν, αλλά συνάμα δεν επιθυμεί να προκαλέσει θερμό επεισόδιο τύπου Ιμίων. Δεν έχει, άλλωστε, τις απαραίτητες διασφαλίσεις ή έστω την ενεργό ανοχή του διεθνούς παράγοντα. Επίσης, δεν μπορεί να γνωρίζει την τελική έκβαση, λόγω της υψηλής αποτρεπτικής ισχύος της Ελλάδας. Εξίσου η τωρινή κατάσταση θεωρεί ότι τη βολεύει, εφόσον αυτή προβάλλει μεθοδικά και ενισχύει τις διεκδικήσεις της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, με την Ελλάδα να προκρίνει ένα μοντέλο κατευνασμού, το οποίο οφείλει να διανθίσει με περισσότερη αποφασιστικότητα.

Εντός του 2020 έχουμε περισσότερες από 260 πτήσεις οπλισμένων τουρκικών μαχητικών, παράνομες NAVTEX που δεσμεύουν περιοχές για ασκήσεις, συνδυαζόμενες με ANTI-NAVTEX που επιχειρούν να απαγορεύσουν από την Ελλάδα να προβεί σε εκπαιδευτικές ασκήσεις ακόμη και στις Ανατολικές Κυκλάδες, παρεμποδίσεις σκαφών του Λιμενικού και εσχάτως παρενόχληση του ελικοπτέρου που μετέφερε τον υπουργό Αμυνας και τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, όπως και υπερπτήσεις πάνω από τον Εβρο αλλά και περιστατικά με πυροβολισμούς στον ποταμό της περιοχής.

Κορυφαία στιγμή της τουρκικής προκλητικότητας ήταν η συγκέντρωση κάποιων χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων στην περιοχή του Εβρου, όταν και αποπειράθηκε να δημιουργήσει μια εκρηκτική συνθήκη εντός της ελληνικής επικράτειας, αλλά απέτυχε παταγωδώς. Ταυτόχρονα, η Αγκυρα επιδεικνύει αξιοσημείωτη κινητικότητα σε κυπριακή ΑΟΖ και Λιβύη. Και αν στην πρώτη η παρουσία του Γιαβούζ εξηγείται μόνο πολιτικά (αμφισβητώντας εμπράκτως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λευκωσίας), καθότι οικονομικά και ενεργειακά είναι άνευ ουσίας, στη Λιβύη φαίνεται ο Σάρατζ να επανακάμπτει, χάρη στην καθοριστική συνδρομή της Αγκυρας, εκμεταλλευόμενος το μούδιασμα όσων στηρίζουν τον Χαφτάρ. Κοινός παρονομαστής των παραπάνω είναι η αναθεωρητική ατζέντα της Τουρκίας.

Η τελευταία χρησιμοποιεί τη (δήθεν) απειλή επιβολής σε βάρος της τετελεσμένων από άλλους περιφερειακούς δρώντες, για να ισχυριστεί ότι είναι υποχρεωμένη να μην τα επιτρέψει. Ετσι, εμφανίζεται (σε εσωτερικό και εξωτερικό ακροατήριο) να αμύνεται και όχι να επιτίθεται. Το μήνυμα, βέβαια, προς πάσα κατεύθυνση είναι πως αν δεν γίνουν σεβαστές οι θέσεις της -και δη με τον μαξιμαλιστικό τρόπο που τις ορίζει- είναι αποφασισμένη να βάλει σε περιπέτειες το σύνολο της περιοχής. Προς τούτο είναι κρίσιμη η απόκτηση ερεισμάτων, εξ ου και η χρησιμότητα του καθεστώτος Σάρατζ στη Λιβύη ως του μοναδικού σημείου αναφοράς της τουρκικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο. Η επιδείνωση της τουρκικής οικονομίας και η υποχώρηση της θέσης του Ερντογάν στο πολιτικό σκηνικό θα μπορούσαν να τροποποιήσουν τις προτεραιότητες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Ωστόσο, τα περιθώρια αλλαγών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι σαφώς πιο περιορισμένα.