Απόψεις|15.06.2020 23:34

Αν ζούσε σήμερα ο Αϊνστάιν στην Ελλάδα

Άντζελα Ζιούτη

O δάσκαλός του είπε για αυτόν: "Έχει μεν ενδιαφέρον και θέληση, αλλά του λείπει μυαλό". Oι καθηγητές του τον συμβούλευαν ν' αφήσει την επιστημονική καριέρα του και ο προϊστάμενός του τον απέλυσε από τη θέση του βοηθητικού δασκάλου, λόγω ανεπάρκειας. Αν όλα τα παραπάνω, σας θυμίζουν τον κανακάρη σας, τότε το μόνο που πρέπει να νιώσετε είναι ανείπωτη χαρά: ο μαθητής που σύμφωνα με τον δάσκαλο του, έχει μεν ενδιαφέρον και θέληση, αλλά του λείπει μυαλό, δεν ήταν άλλος από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν.

Ο επιστήμονας δηλαδή που επηρέασε όσο κανένας άλλος την εξέλιξη της σύγχρονης φυσικής. Που το όνομα του έγινε συνώνυμο με τη λέξη ιδιοφυία και που είναι ο μόνος φυσικός που έχει γίνει τόσο γνωστός στο ευρύτερο κοινό. Ο μοναδικός ίσως φυσικός που συνέβαλε στη δημιουργία και των δύο θεωριών, στις οποίες στηρίζεται η σύγχρονη φυσική: της θεωρίας της Σχετικότητας και της κβαντικής θεωρίας.

Ως μαθητής ήταν απλά καλός, ειδικά στα μαθηματικά, χωρίς όμως, να ξεχωρίζει ιδιαίτερα. Η κακή του μνήμη και ο αργός τρόπος ομιλίας έκαναν τους καθηγητές του να τον θεωρούν ένα μέτριο μαθητή. Και που να ξέρανε…

Ίσως επειδή τα σχολεία της εποχής στηρίζονταν στην απομνημόνευση των γνώσεων και στη στρατιωτική πειθαρχία των μαθητών. Αυτά δεν βοηθούσαν το νεαρό Αϊνστάιν, που δεν είχε καλή μνήμη, αλλά ελεύθερο πνεύμα. Ο ίδιος, ο Αϊνστάιν θα πει αργότερα για το εκπαιδευτικό σύστημα: «Κατά την άποψη μου, το χειρότερο απ' όλα είναι να κτίζει το σχολείο το έργο του στη βάση του εκφοβισμού, της βίας και των τεχνητά δημιουργουμένων αυθεντιών. Τέτοιο σύστημα διαπαιδαγώγησης καταστρέφει τα υγιή αισθήματα και τον αυθορμητισμό των μαθητών, σκοτώνει την αυτοπεποίθηση τους».

Η απέχθειά του μάλιστα για τον τρόπο που οι καθηγητές αντιμετώπιζαν τους μαθητές ήταν τέτοια που ο δεκαεξάχρονος τότε Αϊνστάιν εγκατέλειψε το σχολείο και έφυγε για το Μιλάνο, όπου είχε μετακομίσει προηγουμένως η οικογένεια του.

Και μόνο όταν ολοκληρώθηκε, η "Γενική Θεωρία της Σχετικότητας" αυτός ο μεγάλος επιστήμονας και στοχαστής, προκάλεσε τον θαυμασμό και την αμηχανία στους επιστημονικούς κύκλους για τις πολύ παράδοξες προβλέψεις του.

Αν ζούσε σήμερα ο Αϊνστάιν στην Ελλάδα, είναι πολύ πιθανό να μην περνούσε καν στις πανελλαδικές εξετάσεις. Το εξεταστικό σύστημα που βασίζεται στην αποστήθιση της γνώσης ίσως να απέρριπτε τον μεγάλο Φυσικό. Οι καθηγητές του λυκείου εξάλλου τον θεωρούσαν από τους πλέον αργόστροφους μαθητές που είχαν ποτέ. Το αιτιολογούσαν κιόλας: “Δεν απαντά ποτέ αμέσως σε μια ερώτηση. Σκέφτεται ώρες προτού απαντήσει. Δεν αποστηθίζει ποτέ τίποτα. Δηλαδή και να προσπαθήσει, δεν μπορεί να το κάνει”.

Άλμπερτ Αϊνστάιν