Απόψεις|22.11.2020 13:50

Νύχτες δίχως όνειρα

Άντζελα Ζιούτη

Το να πεις κάποιον «είσαι κοιμισμένος» είναι βρισιά. Γιατί είναι τόσο κακό, δηλαδή κάποιος να βρίσκεται στην ψυχοσωματική κατάσταση που ονομάζεται ύπνος; Ίσως επειδή κύριο χαρακτηριστικό ενός «κοιμισμένου» είναι η απουσία επαφής με το περιβάλλον. Το μπουγέλωμα ή ο έντονος θόρυβος είναι ικανά να κάνουν έναν κοιμισμένο να ανακτήσει τις αισθήσεις του.

Κανείς δεν ξέρει για ποιους λόγους ο ύπνος συμβολίζεται με ένα κομμάτι ξύλο και ένα πριόνι να το κόβει. Αυτό φαίνεται καλύτερα στον γραπτό λόγο με το περίφημο «zzzzzzzzz...» που αν το διαβάσει κανείς φωναχτά είναι σα να αναπαράγει το θόρυβο που κάνει το πριόνι όταν κόβει ένα κομμάτι ξύλο. Μάλιστα έχει και διαβαθμίσεις. Όπου η σημαντικότητα του ύπνου συμβολίζεται με ακολουθία κεφαλαίων "Ζ" με τα κεφαλαία να συμβολίζουν τη σημαντικότητα και τα μικρά τη βαθύτητα.

Το «Γιατί κοιμόμαστε;» αποτελεί ένα από τα μεγάλα ερωτήματα, ωστόσο η επιστήμη απαντά ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν τελείται καμία ζωτική λειτουργία: της αναπαραγωγής, της της ανεύρεσης τροφής, της εργασίας. Το ένα τρίτο της ζωής μας το περνάμε στον ύπνο. Δηλαδή κάνοντας απολύτως τίποτα, παρά μόνο να ονειρευόμαστε. Απαραίτητο για τη σωματική και ψυχική μας υγεία θα πουν μερικοί, αντιπαραγωγικό και αποστεωμένο από χρησιμότητα για την εργασιακή πρόοδο θα πουν κάποιοι άλλοι. Σε τέτοιο βαθμό που θα ήλπιζαν να είχε εφευρεθεί ένα χάπι που θα το κατάπινες και θα πλάγιαζες για μισή ωρίτσα. Μέχρι να αρχίσει το γνωστό «zzzzzzzzz...», το μάτι πάλι γαρίδα. Πλένεις τα δόντια, δένεις τα κορδόνια του και τσουπ, πάλι στη δουλειά γεμάτος ευεξία και ενέργεια να εργάζεσαι ασταμάτητα μέχρι αργά το βράδυ σαν ένα ηλεκτρικό πριόνι που το έβαλες στην πρίζα και κόβει ασταμάτητα ξύλα.

Κακά τα ψέματα. Η σημασία του ύπνου στη ζωή μας είναι εμφανής, κυρίως όταν τον χάνουμε για μεγάλα χρονικά διαστήματα, όπως σε ένα πείραμα με αρουραίους, που είχαν να κοιμηθούν δύο με τρεις εβδομάδες και το αποτέλεσμα ήταν ο θάνατος τους, πιθανότατα από μαζική απώλεια θερμότητας.

Η σημασία του ύπνου όμως είναι εμφανής και κατά την περίοδο της καραντίνας. Πολλοί άνθρωποι αυτήν την περίοδο κοιμούνται λιγότερο ή περισσότερο από ότι πρέπει. Δηλαδή, κατά τη διάρκεια της καραντίνας λόγω της πανδημίας COVID-19, περίπου 1 στους 3 ανθρώπους δεν έχει τον συνιστώμενο ποιοτικό ύπνο διάρκειας επτά ωρών χωρίς διακοπή.

Η απομόνωση, η έλλειψη κοινωνικών συναναστροφών ή ακόμη χειρότερα η κατάθλιψη και η οικονομική και επαγγελματική ανασφάλεια έχει επιδεινώσει την κατάσταση του ύπνου. Η παρατεταμένη παραμονή στην οικία οδηγεί σε λιγότερη έκθεση στο φυσικό φως, διαταράσσοντας τον κιρκάδιο ρυθμό που ρυθμίζει τον ύπνο. Και οι παρατεταμένες σκοτεινές σκέψεις που έρχονται απρόσκλητες όταν κανείς ξαπλώνει στο μαξιλάρι διώχνουν τη νύστα. Οι νύχτες πλέον είναι δίχως όνειρα. Και οι μέρες δίχως δουλειά. 

Κορονοϊόςκαραντίναύπνος