Απόψεις|07.03.2021 14:27

Ο μόνος τρόπος για να ζήσεις πολλά χρόνια είναι να γεράσεις

Άντζελα Ζιούτη

Τι είναι η πατρίδα μας;/ Μην είν' οι κάμποι;/Μην είναι τ' άσπαρτα ψηλά βουνά;/Μην είναι ο ήλιος της, που χρυσολάμπει;/Μην είναι τ' άστρα της τα φωτεινά;/ Μην είναι κάθε της ρηχό ακρογιάλι και κάθε χώρα της με τα χωριά;/κάθε νησάκι της που αχνά προβάλλει,/κάθε της θάλασσα, κάθε στεριά; Κάπως έτσι περιέγραφε ο ποιητής Ιωάννης Πολέμης την χώρα μας. Και πόσο δίκιο είχε. Και φυσικά η πατρίδα μας είναι ο πληθυσμός της. Ο οποίος συρρικνώνεται επικίνδυνα. Κάτι που μαρτυρούν τα στατιστικά στοιχεία και οι προοπτικές για την εξέλιξη του αριθμού των κατοίκων της χώρας μας.

Οι Ελληνίδες γεννούν ολοένα και λιγότερα παιδιά. Τις περισσότερες φορές ένα ή στην καλύτερη περίπτωση δύο είναι αρκετά για τη διαιώνιση του είδους. Αυτό όμως που «διαιωνίζεται» σίγουρα είναι το δημογραφικό πρόβλημα. Οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες καθρεφτίζονται στη σύνθεση της οικογένειας, με τους δύο γονείς- όταν αυτοί δεν έχουν ήδη χωρίσει - να επιδίδονται σε καθημερινό «αγώνα δρόμου» για να μην λείψει τίποτε από το τραπέζι. Αφού δεν φτάνουν τα ρημάδια. Παράλληλα το προσδόκιμο ζωής αυξάνει μετασχηματίζοντας την ηλικιακή πυραμίδα, όπου η διευρυμένη βάση της πλέον θα αποτελείται από γερόντους. Μακροπρόθεσμα θα είμαστε θιασώτες ίσως μίας μεγάλης μετάβασης προς έναν κατά πολύ γηραιότερο πληθυσμό, κάτι που είναι ήδη εμφανές και σε αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ.

Κακά τα ψέματα. Η υπογεννητικότητα είναι χρόνιο πρόβλημα για την πατρίδα μας, θυμίζοντας «αυτοάνοσο νόσημα» στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας.

Συγκεκριμένα ο μέσος όρος ολικής γονιμότητας, δηλαδή παιδιών ανά ζεύγος, είναι 1,26, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1,49. Επισημαίνεται, ότι για να διατηρηθεί σταθερός ο πληθυσμός πρέπει ο δείκτης γονιμότητας να είναι πάνω από 2,1. Συνακόλουθο είναι ότι ο πληθυσμός στην Ελλάδα βαίνει μειούμενος και φτάνοντας στα 8,3 εκατ. το 2050.

Την ίδια στιγμή ο αριθμός των ηλικιωμένων στη χώρα μας αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή κατηγορία. Κάτι που πρακτικά σημαίνει, ότι το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω στον πληθυσμό θα υπερδιπλασιαστεί μεταξύ του 2016 και του 2080, φτάνοντας από 5,4% σε 12,7%. Αλλά και τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών αγγίζουν σήμερα στη χώρα μας ποσοστό πάνω από το 21,3% του πληθυσμού και το 2030 θα είναι περίπου το 30% του πληθυσμού, ενώ το 2050 θα πλησιάσουν το 1/3 του πληθυσμού.

Ως ένα ντόμινο λοιπόν, η δημογραφική γήρανση θα συμπαρασύρει αλυσιδωτά πολλά προβλήματα ιατρικού, κοινωνικού, οικογενειακού, οικονομικού και ασφαλιστικού χαρακτήρα.

Βέβαια ο μόνος τρόπος για να ζήσεις πολλά χρόνια είναι να γεράσεις. Όμως και ο μόνος τρόπος για την ανανέωση και ισορροπία του πληθυσμού είναι να γεννιούνται παιδιά. Άλλωστε είναι η μοναδική φορά που το κλάμα προκαλεί χαρά. Το κλάμα του νεογέννητου.

δημογραφικό πρόβλημα