Απόψεις|16.03.2021 18:54

Μα πόσους υπουργούς Εξωτερικών έχει πια η Τουρκία;

Μαρία Ζαχαράκη

Η πολυφωνία που χαρακτηρίζει το τελευταίο διάστημα την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας έχει γεννήσει απορίες για το πόσοι είναι τελικά εκείνοι που ασκούν χρέη υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία.

Σχεδόν όλοι όσοι βρίσκονται στο στενό κύκλο του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλούν ως υπουργοί Εξωτερικών. Ο εκπρόσωπός του, Ιμπραχίμ Καλίν, και ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, προβαίνουν συνεχώς σε σημαντικές δηλώσεις και προαναγγελίες σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, την ώρα που ο καθ’ ύλην αρμόδιος Μεβλούτ Τσαβούσογλου περιορίζεται μόνο σε… απαντήσεις κατά διεθνών επικριτών της Τουρκίας.

Από την άλλη παράλληλα, σημαντική θέση και άποψη για την εξωτερική πολιτική της χώρας διαθέτει και ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών, Χακάν Φιντάν, το προσωνύμιο του οποίου είναι «ο αόρατος υπουργός Εξωτερικών», όπως άλλωστε και σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής, καθώς οι μυστικές υπηρεσίες έπαιζαν ανέκαθεν αποφασιστικό ρόλο δίπλα στον εκάστοτε ηγέτη.

Και βέβαια δεν μπορεί να αφήσει κανείς απ' έξω βέβαια τον υπουργό Εσωτερικών της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Σοϊλού, ο οποίος προαλείφεται για διάδοχος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι φιλοδοξίες τον «αναγκάζουν» κι εκείνον να προβαίνει συχνά πυκνά σε αναλύσεις εξωτερικής πολιτικής, όπως πρόσφατα που ισχυρίστηκε ότι όλος ο κόσμος είναι εχθρικός απέναντι στην Τουρκία. Την προσοχή τράβηξε πρόσφατα η «δυσαρμονία» δηλώσεων μεταξύ παλατιού, υπουργείου Εξωτερικών και υπουργείου Άμυνας για μια σειρά από θέματα πρώτης γραμμής.

S-400

Η πρώτη διαφορά απόψεων σε θέμα εξωτερικής πολιτικής διαπιστώθηκε στο θέμα των S-400. Μιλώντας για το ρωσικό πυραυλικό αμυντικό σύστημα S-400, ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ έκανε αίσθηση όταν είπε ότι η Τουρκία θα μπορούσε να εφαρμόσει το «μοντέλο της Κρήτης» – δηλ. να μπει στην αποθήκη και να βγει μόνο όταν υπάρξει ανάγκη άμυνας της χώρας.

Στη συνέχεια, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, είπε ότι το «μοντέλο Κρήτης» δεν περιλαμβάνεται στην ατζέντα της Τουρκίας κι ότι οι δηλώσεις του Ακάρ παρερμηνεύτηκαν.

Αίγυπτος

Στο θέμα της προσέγγισης της Αιγύπτου επίσης ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, ήταν ο πρώτος που προανήγγειλε εξελίξεις μέσα σε λίγες ημέρες στις σχέσεις των δύο χωρών και επακολούθησε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου να μιλά για έναρξη συνομιλιών με το Κάιρο. Ο δε Χακάν Φιντάν αποκαλύφθηκε ότι διεξάγει εδώ και μήνες μυστικές συνομιλίες με την Αίγυπτο για αποκατάσταση των σχέσεων.

Σύμφωνα με τις… κακές γλώσσες και τα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ, ο Καλίν και ο Ακάρ μιλούν για τα βασικά θέματα εξωτερικής πολιτικής, ενώ ο Τσαβούσογλου εμφανίζεται ως ο υπουργός του πρωτοκόλλου, που απαντά σε όποιον επικρίνει την Τουρκία. Αν και το σύστημα διακυβέρνησης της Τουρκίας βασίζεται στο ενός ανδρός αρχή, στην εξωτερική πολιτική επικρατεί μία «Βαβέλ», με τους υπουργούς να δίνουν διαφορετικές κατευθύνσεις και να αλλάζουν συνεχώς τη στάση τους ανάλογα με τα μηνύματα και τις αποφάσεις που έρχονται από το Λευκό Οίκο.

Σουλεϊμάν ΣοϊλούΙμπραχίμ ΚαλίνΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΤουρκίαΜεβλούτ ΤσαβούσογλουΧουλούσι Ακάρ