Απόψεις|18.03.2021 22:34

Ευτυχία vs Επιτυχία: Συμπληρωματικά ή αντιστρόφως ανάλογα;

Πάνος Θωμαΐδης

Δεκάδες χρόνια τώρα η ευτυχία και η επιτυχία έχουν απασχολήσει το ανθρώπινο είδος είτε με την κατάκτηση τους είτε με την προσπάθεια να εξηγηθούν, να αιτιολογηθούν.. Να βρεθεί η πηγή προέλευσης αλλά και η τελική τους μορφή.

Η φιλοσοφία και η ψυχολογία ήταν οι πρώτες επιστήμες με δεκάδες εκπροσώπους που είχαν ως στόχο να ορίσουν τι είναι η ευτυχία και τι είναι η επιτυχία. Δυο λέξεις που καθορίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη από την πρώτη στιγμή που έρχεται στην ζωή. Στο παρελθόν για πολλούς θεωρούνταν συνυφασμένες. Η σκέψη πως η μία γεννά ή εμπεριέχει την άλλη, αντικαταστάθηκε σταδιακά μέσα από έρευνες και μελέτες, από την θεωρία πως δεν υπάρχει τίποτα που να συνδέει την ουσία των δύο αυτών λέξεων.    

Συναίσθημα από την μια – Κατάσταση από την άλλη

Πολύ δύσκολο να συγκρίνεις ή να ενοποιήσεις δύο συνιστώσες της ζωής, ιδίως όταν δεν μπορείς να δώσεις έναν αντικειμενικό και καθολικά αποδεκτό ορισμό για την κάθε μία. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει μπερδέψει την ευτυχία με την επιτυχία και το αντίστροφο. Η μεγάλη δύναμη της εικόνας, είτε με την διαφήμιση είτε με την εξέλιξη και ανάπτυξη των μέσων κοινωνικών δικτύωσης επηρέασε την κρίση και κατ’ επέκταση την ψυχολογία στον άνθρωπο. Η γρήγορη εναλλαγή εικόνων οδηγεί στην διαδικασία της εύκολης σύγκρισης. Ο συνδυασμός του γρήγορου και του εύκολου, αναπόφευκτα οδηγεί συνήθως σε συμπεράσματα που δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια και την πραγματικότητα. Η επιτυχία παρουσιάζεται μέσω χαρούμενων προσώπων σε αντιδιαστολή με την ευτυχία να ανήκει σε έναν υλικό κόσμο άπιαστο για τους περισσότερους.

Το αποτέλεσμα είναι να μην γίνεται αντιληπτό πως η ευτυχία ή η επιτυχία δεν προϋποθέτουν η μια την άλλη και η μία δεν είναι επακόλουθη της άλλης.     

Η επιτυχία είναι αποτέλεσμα προσπάθειας…   ίσως και τύχης. Η επιτυχία είναι αποτέλεσμα σύγκρισης είτε του πριν με το τώρα είτε με την διαφορετική εξέλιξη, που όμως έχει την ίδια έναρξη. Στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια που επιτάσσουν κοινωνικοί, οικονομικοί ακόμη και πνευματικοί/διανοητικοί παράγοντες της καθημερινότητας. 

Η ευτυχία όμως δεν μπορεί παρά να είναι υποκειμενική, να είναι επιλογή. Η ευτυχία δεν μπορεί να μπει σε καλούπια και δεν έχει μέτρο σύγκρισης. Δεν εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες. Μπορεί να είναι επιθυμία, επιλογή ή ακόμη κι ανάγκη που πηγάζει από μέσα. Αποστολέας και παραλήπτης είναι το ίδιο πρόσωπο. Η ευτυχία μπορεί να είναι αυτάρκης. 

Η επιτυχία είναι αποτέλεσμα σύγκρισης.  Η ευτυχία όμως όχι, είναι προσωπική, ατομική, ενδογενής, αυτόνομη.

ψυχολογίαευτυχία