Απόψεις|17.04.2021 16:19

Χωρίς περιστροφές απάντησε ο Δένδιας στον Τσαβούσογλου

Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου

Είναι σημαντικό ότι ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, απαντά χωρίς περιστροφές στον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας. Ο ελληνικός λαός απόλαυσε, μπροστά στις κάμερες, μία ουσιαστική και αποτελεσματική οριοθέτηση των κόκκινων γραμμών μας.

Οι διεθνείς σχέσεις έχουν αυτή την ομορφιά. Εξελίσσονται δυναμικά, κάθε επόμενη στιγμή δεν μπορεί να προβλεφθεί. Το μόνο που εξασφαλίζεται σε αυτή τη διαδικασία και αποφέρει αποτέλεσμα είναι η προσεκτική προετοιμασία των φακέλων και η καλή γνώση των θεμάτων.

Διαβάστε επίσης: Ερντογάν: Ο Τσαβούσογλου έβαλε όρια στη συμπεριφορά Δένδια

Ο Tούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλουεπιβεβαίωσε ότι αγωνιά για το πολιτικό του μέλλον και εμφανώς ανταγωνίζεται τον Tούρκο υπουργό Αμύνης. Έθεσε το θέμα της μειονότητας στη Θράκη και ο Eλληνας ομόλογός του με αποφασιστικότητα επισήμανε ότι η Συνθήκη της Λωζάνης αναφέρεται σε θρησκευτική μειονότητα (μουσουλμανική και μη-μουσουλμανική) και στις δύο χώρες. Για τη σαφήνεια της ελληνικής τοποθέτησης ακολουθούν δύο άρθρα της συνθήκης που αναδεικνύουν το γράμμα και το πνεύμα της (Τμήμα Ε, Προστασία των Μειονοτήτων)

Άρθρο 37 «Η Τουρκία αναλαμβάνει την υποχρέωσιν όπως αι εν τοις άρθροις 38-44 περιεχόμεναι διατάξεις αναγνωρισθώσιν ως θεμελιώδεις νόμοι, όπως ουδείς νόμος ή κανονισμός ή επίσημός τις πράξις διατελώσιν εν αντιφάσει ή εν αντιθέσει προς τας διατάξεις ταύτας και όπως ουδείς νόμος ή κανονισμός ή επίσημος τις πράξις κατισχύωσιν αυτών».

Τα άρθρα που ακολουθούν αφορούν στα δικαιώματα των μη-μουσουλμανικών μειονοτήτων και στις υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι αυτών. Στο άρθρο 45, τελευταίο του τμήματος περί προστασίας των μειονοτήτων αναφέρεται

«Τα αναγνωρισθέντα δια των διατάξεων του παρόντος Τμήματος δικαιώματα εις τας εν Τουρκία μη μουσουλμανικάς μειονότητας, αναγνωρίζονται επίσης υπό της Ελλάδος εις τας εν τω εδάφει αυτής ευρισκόμενας μουσουλμανικάς μειονότητας».

Πουθενά στη Συνθήκη δεν γίνεται αναφορά σε «τουρκική» ή «ελληνική» μειονότητα. Προφανώς ο τούρκος Υπουργός Εξωτερικών υπέπεσε σε πολλαπλά ατοπήματα με την αναφορά του στην «τουρκική μειονότητα».

Μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι αναμενόμενη στις συναντήσεις που διοργανώνονται για τη βελτίωση της διακρατικής επικοινωνίας, ποτέ όμως δεν αποκλείεται να προκύψει τοποθέτηση αυτής της μορφής. Η Τουρκία συνηθίζει να εκφράζει ακραίες απαιτήσεις, χωρίς να ενδιαφέρεται για τις συμφωνίες και το συνολικό διεθνές δίκαιο. Λεκτικά ή έμπρακτα, με κεμαλικές κυβερνήσεις παλαιότερα και με ισλαμική διακυβέρνηση σήμερα, η Άγκυρα εκδηλώνεται με τον ίδιο τρόπο. Από τη συμπεριφορά της ξαφνιάζονται μόνο αυτοί που το επιθυμούν. Σίγουρα το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών δεν εκπλήσσεται από τις τουρκικές τοποθετήσεις. Η Άγκυρα φροντίζει, ακόμη και σε περιόδους ηρεμίας των ελληνοτουρκικών σχέσεων, να προβάλει επιμόνως ο,τιδήποτε ορίζει ως προτεραιότητα της πολιτικής της. Ο τρόπος διπλωματικής αντιπαράθεσης με την Τουρκία επιλέγεται από τον Πρωθυπουργό της χώρας. Η προσωπική σφραγίδα του Υπουργού Εξωτερικών, οι ενέργειες και το λεκτικό του, προσαρμόζεται στις πρωθυπουργικές εντολές. Από την προετοιμασία της συνάντησης και τις δηλώσεις, παρά τις διαφοροποιήσεις που προβάλλονται, διαπιστώνεται ότι η συνάντηση Ελλάδας και Τουρκίας ξεκαθάρισε τους όρους και το πλαίσιο των συνομιλιών, που ακολουθούν. Η επικοινωνία Αθηνών-Αγκύρας επιβάλει συνέχιση των διερευνητικών, πυκνότερη επικοινωνία των Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας, ολοκλήρωση της προετοιμασίας συνάντησης υψηλού επιπέδου.

Οι δύο πρωτεύουσες έχουν ευκαιρία, διατηρώντας και καλλιεργώντας τη διμερή τους επικοινωνία, να συμβάλλουν ενεργά στη σταθεροποίηση της Νοτιοανατολικής πτέρυγας, ώστε να εξυπηρετηθούν τα εθνικά και συνολικά πολιτικά, οικονομικά, γεωστρατηγικά συμφέροντα. Οι ρόλοι τους ορίζονται από τις συμβατικές υποχρεώσεις στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η διαπίστωση προφανώς αφορά και τους ευρωατλαντικούς συμμάχους, που συμβατικά έχουν δεσμευθεί με την Ελλάδα και την Τουρκία. Δηλώσεις, από τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ και από μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι προβλήματα μεταξύ των μελών δεν τους αφορούν, κρίνονται πολιτικά και συμβατικά τουλάχιστον ως άτοπες και ατυχέστατες. Τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας ενδιαφέρονται για τις εξελίξεις των σχέσεων Αθηνών-Αγκύρας. Η αδυναμία του ΝΑΤΟ και της ΕΕ να επαναφέρουν τα μέρη στο πλαίσιο που απαιτούν οι συστατικοί στόχοι των δύο οργανισμών μάλλον αποδυναμώνει το ρόλο και τη σημασία τους.

Η δημόσια τοποθέτηση των κυρίων Δένδια-Τσαβούσογλου προσδιορίζει με τον τρόπο της τη μελλοντική εξέλιξη της ιδιαίτερης επικοινωνίας, που εγκαινιάσθηκε στην Άγκυρα. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, ευτυχώς για την ουσία των διεθνών συσχετισμών, ενδιαφέρουν πολύ περισσότερους συνομιλητές και δεν περιορίζονται στο διμερές πλαίσιο, που επιθυμεί η Τουρκία.

Διαβάστε επίσης: Συνάντηση Μητσοτάκη - Δένδια στο Μαξίμου: Ικανοποίηση κι εύσημα για επίσκεψη σε Τουρκία

ΤουρκίαΜεβλούτ ΤσαβούσογλουΆγκυραΝίκος Δένδιας